Analiza przestrzenna rozkładu metali ciężkich w glebach nowej huty (Kraków)

• Autorzy: Magiera J. , Foryciarz K.

Warianty tytułu

EN

Spatial analysis of distribution of heavy metals in soil. a case study of nowa huta (Cracow, Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rozmieszczenie i stężenie metali ciężkich w glebach zależą m.in. od czynników przestrzennych: odległości od źródeł zanieczyszczeń (emiterów), ukształtowania i zagospodarowania terenu (zabudowy i roślinności), litologii utworów powierzchniowych, gatunków gleb i in. Zastosowana metoda analizy przestrzennej (GIS) pozwala na poszukiwanie, analizowanie i modelowanie tych zależności. Cyfrowe (rastrowe) mapy czynników przestrzennych są porównywane z mapą stężenia metali, zestawioną na podstawie wyników analiz geochemicznych. Ekstrakcja wartości liczbowych oraz badanie zróżnicowania wartości średnich i wariancji służą reklasyfikacji map czynników przestrzennych. Mapy te są następnie używane w analizie wieloparametrowej (MCE - Multiple Criteria Evaluation), w której wyniku otrzymywany jest model rozmieszczenia metali ciężkich w glebach. Badanie skorelowania modelu z danymi geochemicznymi pozwala na jego weryfikację. Uzyskany model, jakkolwiek przybliżony, dobrze oddaje przestrzenną zmienność stężenia metali ciężkich.

EN

Distribution and content of heavy metaIs in soil depend on some spatial factors, e.g: distance from emiters, landforms and landcover (buildings, vegetation), surficial (drift) geology, soil types etc. GIS allows searching, examining and modeling the relationships in question. Digital (raster) maps of the spatial factors are processed alone with raster map of the heavy metals content, gridded from geochemical analyses. Extraction of statistical values from the heavy metals map, with the spatial factors maps being used as filters, and testing of variance and variability of average values are applied for reclassification of the latter. Nextly, reclassified spatial factors are subject to the Multiple Criteria Evaluation (MCE). It results in a model of the distribution of the heavy metals in the soil that reflects all significant spatial factors. Finally, the model is verified by testing its correlation with the source geochemical data. The model obtained in the present study is rough. Nevertheless, it reflects well all significant spatial relationships.

Słowa kluczowe

PL

GIS; przestrzenna analiza wieloczynnikowa (MCE; metale ciężkie; Nowa Huta

EN

Nowa Huta; GIS; MCE (Multiple Criteria Analysis); Cracow; Poland

• Wydawca: Polska Akademia Umiejętności
• Czasopismo: Geoinformatica Polonica
• Rocznik: 2000
• Tom: T. 2
• Strony: 43--50
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Magiera J.

autor

Foryciarz K.

• Akademia Górniczo-Hutnicza - Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Kraków