Emisja sejsmiczna jako nośnik informacji o rozwoju procesu pękania górotworu

• Autorzy: Cianciara B.

Warianty tytułu

EN

Seismic emission as a carrier of information on the development of the rock-mass fracturing process

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy badano możliwość odwzorowania tendencji przebiegającego w górotworze procesu pękania na podstawie analizy rejestrowanej emisji sejsmoakustycznej. Problematyka ta leży u podstaw predykcji silnych wstrząsów górniczych oraz wielu zagrożeń z zakresu geotechniki. Przedstawiono koncepcję identyfikacji procesu pękania górotworu na podstawie analizy probabilistycznej rejestrowanej emisji sejsmoakustycznej. Stwierdzono, iż emisja sejsmoakustyczna może być opisywana za pomocą niejednorodnego i niestacjonarnego strumienia zdarzeń. Parametry tego modelu opisują tendencje rozwoju procesu pękania. Jako przykład przedstawiono zastosowanie tej teorii do predykcji silnych wstrząsów górniczych. Predykcja wstrząsu prowadzona jest na podstawie analizy funkcji ryzyka, której model opisują parametry rozkładów statystycznych cech emisji. Przebieg funkcji ryzyka w czasie uzyskuje się. estymując jej wartość w określonym oknie T, które podlega przesuwaniu z ustalonym krokiem.

EN

The possibility ofreconstruction oftrends in developing the fracturing process in rock-mass is analysed on the base of registered seismoacoustic emission. Such reconstruction is needed for strong mining shocks prediction and estimation of risk that other dangerous geotechnical processes can occur. The identification of fracturing process conception is presented in the paper on the base of probabilistic analysis the registered seismoacoustic emission. It was shown, that seismoacoustic emission can be described with non-homogeneous nonstationary stream of events. The parameters of the model are describing trends in developing fracturing process. The example of using the model, for prediction the strong mining shocks from seismoacoustic observations. The prediction is based on analyses of risk function in which estimated parameters of proposed model have been used. The risk function values in time are obtained from estimation its values in time windows with fixed length T which is shifted for time window .

Słowa kluczowe

PL

pękanie górotworu; wstrząsy; tąpania; predykcja zagrożenia; sejsmoakustyka

EN

fracturing of rock-mass; tremors; rock-burts; prediction of mining safety; seismoacoustic

• Wydawca: Polska Akademia Umiejętności
• Czasopismo: Geoinformatica Polonica
• Rocznik: 1999
• Tom: T. 1
• Strony: 37--44
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys.

Twórcy

autor

Cianciara B.

• Akademia Górniczo-Hutnicza - Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Kraków

Bibliografia

• 1. Cianciara A.. 2000: System monitorowania zagrożenia wystąpieniem silnych wstrząsów w oparciu o analizą emisji sejsmoakustycznych. Rozprawa doktorska. Biblioteka Główna AGH. Kraków.
• 2. Goszcz A.. 1999: Elementy mechaniki skal oraz łapania w polskich kopalniach węgla i miedzi. PAN IGSMiE Kraków.
• 3. Koronacki J.. 1989: Aproksymacja stochastyczna metody optymalizacji w warunkach losowych. PWN Warszawa.
• 4. Kowalenko I. N.. KuzniecowN. J.. Szurienkow W. M. 1989: Procesy stochastyczne. Poradnik PWN. Warszawa.
• 5. Lasocki S.. 1993a: lieibuli distribution as a model for seqúense oj seismic events induced by mining. Acta Geophys. Pol. 41. no 2.
• 6. Marcak H.. 1985: Geofizyczne modele rozwoju procesu niszczenia górotworu poprzedzające tąpnięcia i wstrząsy w kopalniach. Publ. Insi. Geophys. Pol. Ac. Sc. M-6 (176). str. 317-332.
• 7. Marcak H.. 1995: Wpływ struktury górotworu naruszonego robotami górniczymi na tworzenie sekwencji wstrząsów górniczych. PWN Warszawa.