Charakterystyka zmienności pokrywy śnieżnej w sezonie letnim (ablacyjnym) na lodowcach rejonu Kaffioyry (NW Spitsbergen)

• Autorzy: Sobota I.

Warianty tytułu

EN

Characteristics of snow cover variability on Kaffioyra's glaciers during summer season (ablation season), Spitsbergen

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przeanalizowano wielkość oraz przestrzenną zmienność akumulacji śniegu na lodowcach rejonu Kaffioyry w sezonie letnim 2006 roku. Pokrywa śnieżna na lodowcach Waldemara i Ireny występowała do połowy sierpnia, a w najwyższych partiach pól akumulacyjnych i u podnóża stoków górskich przez cały sezon ablacyjny. W przypadku Lodowca Elizy pod koniec sezonu śnieg zajmował wyraźnie większą powierzchnię. Na podstawie szczegółowych pomiarów dokonano oceny zmienności akumulacji z wysokością nad poziomem morza oraz zróżnicowanie gęstości śniegu. Pozwoliło to określić ekwiwalent wodny pokrywy śnieżnej. Stwierdzono, że znajomość miąższości i przestrzennego zróżnicowania pokrywy śnieżnej w okresie letnim oraz stref glacjalnych na lodowcu stanowi ważny element w badaniach i ocenie tempa ablacji lodowcowej.

EN

Size and spatial variability of snow accumulation on the Kaffiřyra glaciers were analysed in the summer of 2006. The values of accumulation changeability at the growing altitude and the diversity of accumulation density were based on detailed measurements. This enabled to estimate the thickness of the snow cover in water equivalent (w.e.). In the summer season of 2006 average snow accumulation on the Waldemar Glacier was 9.3 cm of water equivalent. On average, it changed from 24.1 cm w.e. at the beginning of the summer season to 1.1 cm w.e. in August. Mean snow accumulation on the Irene Glacier amounted to 7.3 cm e.w.; on average it changed from 15.6 to 1.0 cm w.e. Mean snow accumulation on the Elise Glacier was 25.8 cm w.e. and it changed from 36.1 July to 12.0 cm w.e. at the end of August. The largest diversity of snow accumulation at the growing altitude was recorded on the Elise Glacier. From both the Waldemar Glacier and Irene Glacier the snow cover disappeared quickly. As a result, at the end of the ablation season snow was only visible in the upper parts of the accumulation zones of those glaciers and at the foot of the mountain slopes. The Elise Glacier had a longer-lasting snow cover on large areas which survived until the end of the season. This was not only the outcome of the weather conditions but, predominantly, larger altitude diversity between the snout of this glacier and its accumulative pars as well. In higher parts of the glacier a larger snow loss in time is recorded. Mean snow thickness in the summer season is nearly twice higher than during the spring season with the snow cover. There is a correlation between the snow cover thickness and the altitude. However, with time and the diminishing snow cover this interrelation is less distinct. Another distinct interrelation exists between spatial diversity of snow accumulation and the size and spatial diversity of snow ablation. Melting of the snow cover during the summer season favours the creation of different glacial zones which influence the intensity of summer ablation. The knowledge of the thickness and spatial variability of the snow cover during the summer season, as well as the glacial zones poses an important element of the study and assessment of the rate of glacial ablation.

Słowa kluczowe

PL

akumulacja śniegu; ablacja; lodowce; Svalbard; Kaffioyra

EN

Kaffioyra; Svalbard; ablation season; snow accumulation; glaciers

• Wydawca: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
• Czasopismo: Problemy Klimatologii Polarnej
• Rocznik: 2007
• Tom: nr 17
• Strony: 135--145
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys.

Twórcy

autor

Sobota I.

• Zakład Kriologii i Badań Polarnych, Instytut Geografii UMK ul. Gagarina 9, 87–100 Toruń,

Bibliografia

• 1. Colbeck S.C., Akitaya E., Armstrong R., Gubler H., Lafeuille J., Lied K., Mcclung D., Morris E., 1990, The inter-national classification for seasonal snow on the ground. Wallingford, Oxfordshire, International Assocation of Scientific Hydrology, International Commision on Snow and Ice (IAHS): 23 s.
• 2. Hubbard B., Glasser N., 2005, Field techniques in glaciology and glacial geomorphology, John Wiley & Sons, Ltd.: 400 s.
• 3. IAHS(ICSI)/UNEP/UNESCO, 2003, Glacier mass balance bulletin no. 7, (Haeberli W., Hoelzle M., Frauenfelder R., Zemp, M.; eds.),World Glacier Monitoring Service, University and ETH Zurich: 87.s
• 4. IAHS(ICSI)/UNEP/UNESCO, 2005, Glacier mass balance bulletin no. 8, (Haeberli W., Noetzli J., Zemp M., Baumann S., Frauenfelder R., Hoelzle M.; eds.),World Glacier Monitoring Service, University and ETH Zurich: 100 s.
• 5. Kaser G., Fountain A., Jansson P., 2003, A manual for monitoring the mass balance of mountain glaciers, IHP-VI, Technical Documents in Hydrology, UNESCO, Paris, 59: 107 s.
• 6. Lankauf K.R. 2002, Recesja lodowców rejonu Kaffiøyry (Ziemi Oskara II – Spitsbergen) w XX wieku, Prace Geo-graficzne, 183, Warszawa: 221 s.
• 7. Sobota I., 1999, Ablation of Waldemar Glacier in summer seasons of 1996, 1997 and 1998. Polish Polar Studies, XXVI Polar Symposium, Lublin: 257–274.
• 8. Sobota I., 2003, Warunki meteorologiczne i wybrane problemy akumulacji śniegu w regionie Kaffiøyry (NW Spits-bergen) w okresie od lipca 2001 roku do kwietnia 2002 roku. Problemy Klimatologii Polarnej, 13: 139–149.
• 9. Sobota I., 2004, Bilans masy lodowca (1996–2003) Waldemara i lodowca Ireny (2002–2003), Polish Polar Studies, 30: 345–355.
• 10. Sobota I., 2005a, Struktura bilansu masy lodowca Waldemara na tle lodowców Spitsbergenu w latach 1996-2001, Acta UNC, Geografia XXXIII, z. 111: 21–39.
• 11. Sobota I., 2005b, Struktura bilansu masy lodowców Kaffiøyry na tle lodowców Svalbardu, [w:] Kaffiøyra. Zarys środowiska geograficznego Kaffiøyry (NW Spitsbergen), Toruń: 43–60.
• 12. Sobota I., 2007a, Mass balance monitoring of Kaffiøyra glaciers, Svalbard. The Dynamic and Mass Budget of Arctic Glaciers. Extended abstracts, Workshop and GLACIODYN (IPY) Meeting, IASC Working Group on Arctic Glaciology, Utrecht University: 108–111.
• 13. Sobota I., 2007b, Uwarunkowania czasowej i przestrzennej zmienności ablacji lodowców Kaffiøyry w roku 2005 i 2006, Svalbard. [w:] Abiotyczne środowisko Spitsbergenu w latach 2005-2006 w warunkach globalnego ocieplenia, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń, 2007: 197–213.
• 14. Sobota I., Grześ M., 2006, Charakterystyka pokrywy śnieżnej na lodowcach Kaffiøyry. Problemy Klimatologii Polarnej, 16: 147-159.
• 15. Winther J.G., Bruland O., Sand K., Kilingtveit A., Marechal D., 1998, Snow accumulation distribution on Spitsber-gen, Svalbard, in 1997., Polar Research, 17(2): 155–164.