Sezonowe zmiany odczynu opadów atmosferycznych na terenie Katowic w latach 1990-2008

• Autorzy: Hławiczka S. , Dyduch B. , Korszun K.

Warianty tytułu

EN

Seasonal changes of atmospheric precipitation acidity in the Katowice area in years 1990-2008

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy zamieszczono analizę wyników pomiarów odczynu opadów atmosferycznych (deszcz i śnieg), uzyskanych na stacji pomiarowej Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach, w latach 1990-2008, z podziałem na okres letni (niegrzewczy) i zimowy (grzewczy). Z danych wynika, że między rokiem 1990 a 1991 wystąpił bardzo znaczący spadek wartości pH z poziomu ok. 5,5 do pH = 4,5 w sezonie niegrzewczym i pH = 4,0 w sezonie grzewczym. W kolejnych latach średnioroczna wartość pH opadów utrzymywała się na poziomie około 4,4. Wzrost wartości pH pojawił się w roku 2001, podwyższając się do roku 2006. W 2007 zaobserwowano obniżenie pH, z wartości 4,94 do 3,95 w sezonie grzewczym i spadek wartości pH z 4,98 do 4,0 w sezonie niegrzewczym. W 2008 r. nastąpił powrót do wartości pH z roku 2005. Analiza regresji wykazała istotną statystyczną zależność pomiędzy pH opadów a liczbą dni suchych poprzedzających opad i wysokością opadu. Im większa przerwa pomiędzy opadami, tym pH opadu było wyższe. Natomiast wraz z wyższymi sumami dobowymi opadu jego odczyn stawał się bardziej kwaśny.

EN

Measurement results conceming atmospheric precipitation (rainfall and snow) acidity in the period of 1990-2008 are presented and discussed. The atmospheric precipitation sampIes were collected at the monitoring station of the Institute for Ecology of Industrial Areas in Katowice in summer and winter seasons. In the period of 1990-1991 a signif'icant decrease ofthe precipitation pH from ca. 5,5 to 4,5 (in summer season) and to ca. 4,0 (in winter season) was observed. In the following decade i.e. unti1 the year 2000, the average annua1 va1ue ofpH was on the 1eve1 of ca. 4,4. Between 2001 and 2006 an increase of the pH va1ue was observed (pH = 4,94). In 2007 an increase of acidity was recorded up to pH= 3,95 in winter and 4,0 in summertime. In 2008 a decline ofthe pH va1ue to the 20051eve1 was noted. A regression ana1ysis of the measurement data showed that there was a statistically significant relationship between the number of days preceding the atmospheric precipitation and the precipitation acidity. The relationship was also observed in the case of the atmospheric precipitation acidity and precipitation rate. The pH ofthe precipitation was higher when the intervals between the days without atmospheric precipitation were longer. The acidity of the precipitation increased also with the precipitation rate.

Słowa kluczowe

PL

opady atmosferyczne; zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego

EN

atmospheric precipitation; air pollution

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Hutniczego w Polsce, Zarząd Główny
• Czasopismo: Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów
• Rocznik: 2009
• Tom: Vol. 43 nr 4
• Strony: 143--150
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Hławiczka S.

autor

Dyduch B.

autor

Korszun K.

• Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, 40-060 KATOWICE, ul. Kossutha 6

Bibliografia

• [1] Tanaka K., Ohta K., Haddad P.R., Fritz J.S., Lee K.P., Hasebe K., Ieuji A., Miyanaga A., Acid-rain monitoring in East Asia with a portable type ion-exclusion cation-exchange chromatographic analyzer, Journa1 of chromatography A, 850, 311-317,1999
• [2] Hławiczka S., Dyduch B., Fudała J., Analiza wpływu emisji kwaso- i zasadotwórczych zanieczyszczeń do powietrza na odczyn opadów atmosferycznych, Prace i Studia, 48, IPIŚ PAN, Zabrze, 1998,53-65
• [3] Hławiczka S., Dyduch B., Fudała J., Longterm changes of particulate emission in the industrial region of Upper Silesia and their effect on the acidity of rainwater, Water, Air and Soil Pollution, 142, 151-163,2003
• [4] Dyduch B., Hławiczka S., Ocena zmian jakości powietrza regionów uprzemysłowionych na przykładzie danych pomiarowych stacji w Katowicach - Załężu, Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów, 5, 192-199,2001
• [5] Lorenc H., Klasyfikacja termiczno-opadowa, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa, 1998
• [6] Szwejkowski Z., Suchecki S., Dragańska E., Odczyn opadów atmosferycznych w okolicach Olsztyna, Acta Agrophysica, 10(3), 715-725, 2007
• [7] Jansen W., Brock A., Knack J., Acid rains formation and effect,Aura, 4, 18-19, 1988
• [8] Błędzińska A., Zależność odczynu wody opadowej pH od wysokości opadów atmosferycznych na stacji Warszawa Ursynów w latach 1998- 2003, Przewodnik Naukowy Wydziału Inżynierii. i Kształtowania Środowiska, 2004a, R. XII, z.l, (28), 80-89
• [9] Twarowski R., Błachuta 1., Gendolla T., Liana E., Wostek K., Karczmarski S., Trendy zmian zanieczyszczeń atmosferycznych deponowanych z hydrometeorami na obszar Polski w latach 1999-2004, Przegląd Geologiczny, 11,1058-1059,2005