Indeks jakości powietrza a wskaźniki ryzyka zdrowotnego

• Autorzy: Pyta H.

Warianty tytułu

EN

Air quality index and the health-risk factors

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono nową formułę indeksu jakości powietrza, alternatywną dla indeksów o tradycyjnej postaci nawiązujących do standardów imisyjnych. Addytywna formuła indeksu API ujmuje skumulowane oddziaływanie PM, O3, NO2, SO2 i CO. API nawiązuje wprost do ryzyka zdrowotnego związanego z zanieczyszczeniem powietrza poprzez wykorzystanie wskaźników WHO względnego ryzyka wzrostu umieralności. Przedstawiona wersja indeksu API, oparta na koncepcji Cairncrossa (system DAPPS dla Cape Town, RPA), została zmodyfikowana stosownie do potrzeb krajowej sieci monitoringu powietrza. Formułę API przetestowano w warunkach miejskiego tła zanieczyszczeń (Dąbrowa Górnicza, 2005-2006) i stacji komunikacyjnej (Częstochowa, 2006 r.). Stwierdzono, że może ona być stosowana w obu przypadkach. Jako podstawę wyliczania API spośród wariantowych parametrów stężenia PM i O3 należy przyjąć PM10 i 8 h stężenie O3. Ogólny indeks API nie może być wyliczony przy brakujących indeksach cząstkowych. Uwzględniając marginalne znaczenie CO (niskie wartości indeksu cząstkowego) można pominąć to zanieczyszczenie przy wyliczaniu API. Dzięki temu wzrośnie liczba dni, dla których możliwe jest wyliczenie indeksu ogólnego.

EN

The study presents a new formula of air quality index. It is an alternative to the traditional indices which refer to the air quality standards. The additive formula of API index expresses the cumulative effects of PM, O3, NO2, SO2 and CO. The API index refers directly to the health risk caused by the air pollution, since it uses the WHO relative risk factors of incremental mortality. The presented version of API is based on the Cairncross's concept (DAPPS system for Cape Town, South Africa), however it has been modified appropriately to the needs of the Polish air quality monitoring system. The API formula was tested in conditions of an urban background (Dąbrowa Górnicza, 2005-2006) and of a traffic station (Częstochowa, 2006). It proved effective in both cases. Among the variant parameters of PM and O3 concentrations, PM10 and an 8h concentrations of O3 should be applied as the basic elements of the API formula. The general API index cannot be calculated without any sub-indices. Considering the marginal meaning of CO (low sub-index values) it is possible to exclude this pollutant from the formula of the API index. This allows increasing the number of days for which the general index can be calculated.

Słowa kluczowe

PL

jakość powietrza; zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego

EN

air quality; air pollution

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Hutniczego w Polsce, Zarząd Główny
• Czasopismo: Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów
• Rocznik: 2008
• Tom: Vol. 42 nr 5
• Strony: 105--113
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Pyta H.

• Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk 41-800 Zabrze, ul. M. Skłodowskiej-Curie 34

Bibliografia

• 1. Cairncross E.K., John J., Zunckel M.: A novel air pollution index based on the relative risk of daily mortality associated with short-term exposure to common air pollutants. Atmos. Environ., 41, 8442-8454, 2007
• 2. WHO: Air quality guidelines for particulate matter, ozone, nitrogen dioxide artd sulfur dioxide. Global update 2005, WHO. Geneva 2006
• 3. Toronto Public Health: Toronto Air Quality Index Health Links Analysis. Toronto Public Health. Toronto. Ontario. Canada. 2001
• 4. Stieb D.M., Burnett R.T., Smith-Doiron M., Brion O., Shin H.H., Economou V.: A New Multipollutant, No-Threshold Health Index Based on Short-Term Associations Observed in Daily Time-Series Analyses, J. Air & Waste Manage. Assoc., 58, 435-450, 2008
• 5. Stieb D.M., Burnett R.T., Smith-Doiron M., Chen Y., Goldberg M.S., Cakmak S., Dales R.E., Dann T., Brook J.R.: Mortality and Cardiorespiratory Hospital Admissions in 11 Canadian Cities. 1998-2000: Application to a Reformulated Air Quality Index. Draft, June 13, 2003.
• 6. Judek S., Jessiman B., Stieb D.M., Vet B.: Estimated Number of Excess Deaths in Canada due to Air Pollution: Application to a Reformulated Air Quality Index, Draft, August 30, 2004
• 7. Stieb D.M., Smith-Doiron M., Blagden P., Burnett R.T.: Estimating the public health burden attributable to air pollution: an illustration using the development of an alternative air quality index, J. Toxicol. Environ. Health A, 68, 1275-1288, 2005
• 8. Cairncross E.K., John J., Zunckel M.: Methodology for developing an air pollution index (API) for South Africa, [in:] Proceedings of World Congress on Environmental Health, Durban, South Africa, February 22-27, 2004
• 9. Cairncross E.K., John J.: Communicating air pollution exposure: A novel air pollution index system based on the relative risk of mortality associated with exposure to the common urban air pollutant, [in:] Proceedings of IUAPPA 13th Annual World Clean Air and Environmental Protection Congress and Exhibition, London, UK, August 22-27, 2004
• 10. Zunckel M., Cairncross E.K., Marx E., Singh V., Reddy V.: A dynamic air pollution prediction system for Cape Town, South Africa, [in:] Proceedings of IUAPPA 13th Annual World Clean Air and Environmental Protection Congress and Exhibition, London, UK, August 22-27, 2004
• 11. Martuzzi M., Krzyzanowski M, Bertollini R.: Health impact assessment of air pollution: providing further evidence for public health action, Eur. Respir. J., 21, Suppl. 40, 86-91, 2003
• 12. WHO: Health impact assessment of air pollution in the WHO European Region. WHO/Euro product no: 876.03.01
• 13. Schwartz J.: Is carbon monoxide a risk factor for hospital admission for heart failure?, American Journal of Public Health, 85(10), 1343-1345, 1995
• 14. WIOŚ: Ocena jakości powietrza u województwie śląskim w latach 2002-2006. Raport WIOŚ. Katowice, sierpień 2007
• 15. Pyta H.: Indeks zanieczyszczenia powietrza aerozolem pyłowym i jego gazowymi prekursorami. Sprawozdanie z pracy statutowej Zespołu NP-I za 2007 r., zał. 6. IPIŚ PAN. Zabrze, styczeń 2008 (niepublikowane)
• 16. Pyta H., Szymańska K.: Indeks jakości powietrza. Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów, 5, 121-129, 2007