Zimowe epizody wysokich stężeń - możliwości ich rozpoznania i oceny

• Autorzy: Cichoń D.

Warianty tytułu

EN

Winter smog episodes - recognition and evaluation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono kilka zimowych epizodów wysokich stężeń zanieczyszczeń powietrza, które wystąpiły na terenie województwa śląskiego w latach 2006 i 2007. Opisano te sytuacje smogowe, które zarejestrowały automatyczne stacje pomiarowe śląskiego monitoringu powietrza w Częstochowie, Rybniku i Wodzisławiu. Zwrócono uwagę na fakt, że obecnie nie ma metody, która pozwoliłaby na skwantyfikowanie epizodu smogu zimowego. Brak możliwości oceny stanu smogowego skutkuje trudnościami w rozpoznaniu zagrożenia, jakie epizod ze sobą niesie.

EN

The article presents several winter episodes with high concentration of air pollutants which occurred in the area of the Silesia Province during the years 2006 and 2007. Smog episodes registered by automatic measurement stations of the Silesian Air Monitoring located in Częstochowa, Rybnik and Wodzisław were further described in the article. Particular attention was paid to the fact that currently there are no methods available which would allow for an appropriate quantification of a winter smog episode. The lack of a possibility to assess the smog level results in difficulties to recognize the risks posed by these episodes.

Słowa kluczowe

PL

zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego; smog

EN

air pollution; smog

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Hutniczego w Polsce, Zarząd Główny
• Czasopismo: Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów
• Rocznik: 2008
• Tom: Vol. 42 nr 2
• Strony: 37--44
• Opis fizyczny: Bibliogr. 49 poz., rys.

Twórcy

autor

Cichoń D.

• Śląskie Środowiskowe Studium Doktoranckie 40-166 Katowice, Plac Gwarków 1

Bibliografia

• [1] EPA US Environmental Protection Agency, Region 10, The Pacific Northwest: Air Pollution Events in History, 2007
• [2] Encyclopaedia Britannica online, 2007. http://www.britannica.com
• [3] Roholm K.: The Fag Disaster in the Meuse Valley, 1930, A Fluorine Intoxication, The Journal of Industrial Hygiene and Toxicology, 19, 126-137, 1937
• [4] Waldbott L.: Fluoride versus Sulfur Oxides in Air Pollution, Journal of the International Society for Fluoride Research, 7, 4, 174-176, 1974
• [5] Mazumdar S., Schimmel H., Higgins I.T.: Relation of daily mortality to air pollution: an analysis of 14 London winters, 1958/591971/72, Arch. Environ. Health, 37, 213-220, 1982.
• [6] Schwartz 1., Marcus A.: Mortality and air pollution in London: a time series analysis, American Journal of Epidemiology, 131, l, 185-194, 1990
• [7] Bryson, C.: The Donora Fluoride Fog: A Secret History of America's Worst Air Pollution Disaster, Earth Island Journal, 1998, http://www.earthisland.org/eijournal/fall98/fe fall98donora.html.
• [8] Urbinato D.: London's Historic "Pea-Soupers", EPA Journal, 20,1-2,1994
• [9] Anderson H.R.: Health effects of air pollution episodes, [in:] Air Pollution and Health, S.T. Holgate et al. (eds.), Academic Press, London 1999
• [10] Nemery B. Hoet P.H.M., Nemmar A.: The Meuse Valley fog of 1930: an air pollution disaster, Lancet, 357, 704-708,2001
• [11] Helfand W.H., Lazarus J., Theerman P.: Salus Populi Suprema Lex, American Journal of Public Health, 91, 4, 689, 2001
• [12] Nemery B.: Cardiopulmonary effects of air pollution, [in:] Epidemiology and mechanistic studies, Eurochamp Conference, Venice,26.10.2004
• [13] Choukiker S.: Major Air Pollution Episodes: Environmental distortions that kill, An account of major air pollution episodes and their repercussions arguing for a responsible environmental awareness, The Vision Ri View Point, 2005, http://www.visionriviewpoint.com/print. asp? articleid=26
• [14] EPA US Environmental Protection Agency: Mid-Atlantic Regional Center for Environmental Information F.Y.I. Report: Donora, Smog Kills, 2007, http://www.epa.gov/Region3/rcei/inthenews/donora.htm
• [15] Logan W.: Mortality in the London fog incident, Lancet, 264, 336-338, 1953
• [16] Wilkins E.T.: Air pollution and the London fog of December 1952, Journal of the Royal Sanitary Institute, 74,1-21,1954
• [17] Bell M.L., Davis D.L.: Reassessment of the lethal London fog of 1952: novel indicators of acute and chronic consequences of acute exposure to air pollution, Environ Health Perspect., 109 (suppl 3), 389-94, 200l
• [18] EEA, Environmental monograph No 5/1998: Assessment and Management of Urban Air Quality in Europe, European Environment Agency, 1998
• [19] Jelinkova J., Branis M.: Mortality during winter smog episodes 1982, 1985, 1987 and 1993 in the Czech Republic, Int. Arch. Occup. Environ. Health, 74, 565-573, 2001
• [20] Wichmann H.E., Mueller W., Allhoff P., Beckmann M., Bocter N., Csicsaky M.J., Jung M., Molik B., Schoeneberg G.: Health effects during a smog episode in West Germany in 1985, Environ. Health Perspect., 79, 89-99, 1989
• [21] Wichmann H.E.: What can we learn today from the Central European smog episode of 1985 (and earlier episodes)?, Int. J. Hyg. Environ. Health, 207, 505-520, 2004
• [22] Spix C., Heinrich J., Dockery D., Schwartz J., Vo1kisch G., Schwinkowski K., Collen., Wichmann W.E.: Air pollution and daily mortality in Erfurt, East Germany, 1980-1989, Environ Health Perspect., 101, 518-525, 1993
• [23] Rah1enbeck S.L, Kah1 H.: Air pollution and mortality in East Berlin during the winters of 1981-1989, Int. J. Epidemiol., 25, 12201226, 1996
• [24] De Leeuw F.: Winter smog, National Environmental Outlook 1990-2010, RIVM, Netherlands Nationa1 Institute of Public and Environmenta1 Protection, Bilthoven 1992, 205-212
• [25] Bown W.: Deaths linked to London smog, New Scientist Print Edition, 1994
• [26] Bower J.S., Broughton G.F.J., Stedman J.R., Williams M.L.: A winter smog episode in the UK, Atmospheric Environment, 28, 461-475, 1994
• [27] Godzik S., Hławiczka S., Poborski P.: Smog - przyczyny - skutki - przeciwdziałania, Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa 1995
• [28] Breiling M.: Wprowadzenie systemów alarmowych (SAS) w Europie Środkowej i Wschodniej, Raport końcowy dla The Regional Environmenta1 Center for Central and Eastern Europe, Budapeszt 1993
• [29] Juda-Rezler K.: Oddziaływanie zaniemczyszczeń powietrza na środowisko, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2006
• [30] O'Neill P.: Chemia środowiska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Wrocław 1998
• [31] Kożuchowski K. (red.): Meteorologia i klimatologia,Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006
• [32] Ministry of Health U.K.: Mortality and morbidity during the London fog of December 1952, Reports on Public Health and Medical Subjects, No. 95, London 1954
• [33] WHO: Sulphur dioxide and particulate matter, No. 338, Air Quality Guidelines for Europe, WHO Regional Publication, Europe series 23, 1987
• [34] Elsom D.: Atmospheric Pollution, Blackwell, Oxford 1987
• [35] Pope C.A., Schwarz J., Janson M.R.: Daily mortality and PM10 pollution In the Utah Valley, Archiv. Environ. Health, 47, 211, 1992.
• [36] Ackermann-Liebrich U.: Scientific lntroduction to the East European COST Meeting on Air Pollution Epidemiology, COST 613/2 Report Series on Air Pollution Epidemiology, Report 3, 1992
• [37] Higgins B.G., Britton J.R.: Geographical and social class effects on asthma mortality in England and Wales, Resp. Med., 89, 341,1995
• [38] Hunt A., Abraham J.L., Judson B., Berry C.L.: Toxicologic and epidemiologic clues from the characterization of the 1952 London smog fine particulate matter in archival autopsy lung tissues, Environ Health Perspect., 111(9), 1209-1214,2003
• [39] WHO: Health Aspects of Air Pollution, Results from the WHO Project "Systematic Review of Health Aspects of Air Pollution in Europe ", 2004
• [40] WHO: Particulate matter air pollution: how it harms health, Fact sheet EURO/04/05, Berlin, Copenhagen, Rome 2005
• [41] Manahan S.E.: Toksykologia środowiskowa, Aspekty chemiczne i biochemiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006
• [42] Breiling M., Alcamo J.: Emergency Air Protection: Survey of Smog Alarm Systems, Working Paper WP-92-52, International Institute for Applied Systems Analysis, 1992
• [43] Jarzębski L. (red.): Raport o stanie środowiska w województwie katowickim w latach 1995-1996, PIOŚ, WIOŚ w Katowicach, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Katowice 1997
• [44] Ośródka L., Socha S., Stawiany W.: Jakość powietrza w aglomeracji katowickiej w latach 1994-2001 , Wojewoda Śląski, Ośrodek Badań i Kontroli Środowiska P.P., Katowice 2002
• [45] Jasiński R.: Identyfikacja epizodów smogowych w rejonie Katowic, [w:] Materiały Konferencji Naukowej Mikrozanieczyszczenia w Środowisku Człowieka, 223-228, Częstochowa-Ustroń 2002
• [46] Konieczyński J. (red.): Analiza Epizodów Smogowych w Sezonie Zimowym na Górnym Śląsku, [w:] Ochrona Powietrza w Teorii i Praktyce, IPIŚ, Zabrze, t.2, 197-206, 2006
• [47] WIOŚ: Śląski Monitoring Powietrza, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach, http://stacje.katowice.pios.gov.pl/iseo 2007
• [48] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz. U. nr 87, poz. 5761,2002)
• [49] Baza danych Systemu Identyfikacji Napływu Zanieczyszczeń Powietrza (SINZAP), IETU Katowice, wg stanu na dzień 31.12.2007 r.