Występowanie wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w pyle PM2,5 i PM2,5-10 na stanowisku pomiarowym w Częstochowie

• Autorzy: Ćwiklak K. , Pyta H.

Warianty tytułu

EN

Occurrence of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in PM2.5 and PM2.5-10 particles at the measuring station in Częstochowa

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy oznaczono zawartość szesnastu wybranych WWA w pyle PM2,5 i PM2,5-10. Próbki pyłu zawieszonego pobierano na stanowisku pomiarowym w Częstochowie przy ulicy Rząsawskiej, w sezonie zimowym i letnim 2004-2005, w cyklach 24-godzinnych. Stężenie WWA oznaczono metodą chromatografii gazowej w układzie GC-MS. Uzyskane wyniki umożliwiły wstępną ocenę sezonowej zmienności stężenia WWA w pyle zawieszonym, we frakcjach PM2,5 i PM2,5-10. We frakcji PM2,5 dominującymi węglowodorami były węglowodory 3- i 4-pierścieniowe, natomiast we frakcji PM2,5-10 dominowały węglowodory 4-pierścieniowe.

EN

Contents of sixteen selected PAHs in PM2.5 and PM2.5-10 were determined. The suspended dust was sampled at a measuring station located in Częstochowa (Poland) in 24-hour sampling cycles during the winter and summer season of 2004 and 2005. Concentrations of PAHs were determined by means of gas chromatography coupled with mass spectrometry (GC-MS). The results allowed for a preliminary assessment of the seasonal concentration variability of the selected 16 PAHs in suspended dust of PM2.5 and PM2.5-10. The 3, and 4-ring hydrocarbons prevailed in PM2.5 while in PM2.5-10 - the 4-ring PAHs.

Słowa kluczowe

PL

zanieczyszczenia pyłowe; zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego; pyły

EN

air pollutions; air protection; dusts

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Hutniczego w Polsce, Zarząd Główny
• Czasopismo: Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów
• Rocznik: 2006
• Tom: Vol. 40, nr 5
• Strony: 141--148
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ćwiklak K.

autor

Pyta H.

• Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk 41-819 Zabrze, ul. M. Skłodowskiej-Curie 34

Bibliografia

• [1] Claiborn C.S., Finn D, Larson T.V., Koenig J.Q.: Windblown dust contributes to high PM2.5 concentrations, J. Air Waste Manag. Assoc., 50, 8, 1440-5,2000
• [2] Crist K., Modey W.K., Eatough D.J.: The Regional Nature of PM2.5 Episodes in Southwestern Pennsylvania, U.S. Department of Energy, National Energy Technology Laboratory, NETL Publications 2002, Conference Proceedings "PM2.5 and Electric Power Generation: Recent Findings and Implications", Pittsburgh, April 9-10,2002
• [3] Cybart S., Kozlowski K., Milligan M.: Application of Receptor Modeling to Trace the Sources of PM2.5. Hgo. and PAHs in New York State, NETL Publications 2002, Conference Proceedings "PM2.5 and Electric Power Generation: Recent Findings and Implications", Pittsburgh, April 9-10, 2002
• [4] Denier, H.A.: Contribution of natural sources to particulate matter in the size range of 2.5- 10 microns in the Netherlands, Workshop "Particles in the size of 2.5 to 10 microns in urban areas", Berlin, November 4-6, 2002
• [5] Hazenkamp-von Arx M.E. el al.: PM 2.5 Assessment in 21 European Study Centers of ECRHS II: Method and First Winter Results, European Community Respiratory Health Survey II, Air & Waste Management Association, 2003
• [6] Johansson Ch.: Concentration and sources of PM10 and PM2.5 in Sweden, Workshop "Particles in the size of 2.5 to 10 microns in urban areas", Berlin, November 4-6,2002
• [7] Schlaegle S.F., Lersch T.L., Casuccio G.S.: Characterization of Ambient Air PM2.5 in the Pittsburgh Region, NETL Publications 2002, Conference Proceedings "PM2.5 and Electric Power Generation: Recent Findings and Implications", Pittsburgh, April 9-10, 2002
• [8] Pastuszka J.S.: Study of PM10 and PM2.5. Concentrations in southern Poland, J. Aerosol Sci., 28, 1, 227-228, 1997
• [9] Dębski B., Fudała J., Hławiczka S., Cenowski M., Olendrzyński K.: Analiza metodyk inwentaryzacji pyłu drobnego możliwych do zastosowania na potrzeby Konwencji w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza na dalekie odległości, KCIE, IOŚ, Warszawa 2002
• [10] Olendrzyński K., Fudała J., Hławiczka S., Cenowski M., Kachniarz M., Kargulewicz I., Dębski B., Skośkiewicz J.: Inwentaryzacja emisji zanieczyszczeń powietrza za rok 2000 na potrzeby statystyki krajowej i zobowiązań międzynarodowych w ramach Konwencji w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza na dalekie odległości, z uwzględnieniem rozkładu przestrzennego emisji w siatce EMEP, KCIE, IOŚ, Warszawa 2002
• [11] Olendrzyński K., Dębski B., Skośkiewiez J., Kargulewicz I., Cieślińska J., Fudała J., Hławiczka S., Cenowski M .. Inwentaryzacja emisji do powietrza S02, NO2, NH3, CO. pyłów, metali ciężkich, niemetanowych LZO i TZO w Polsce w rok 2003, KCJE, IOŚ, Warszawa 2005
• [12] Konieczyliski J., Kozielska B., Żeliński J., Staisz J., Pasoń-Konieczyńska A.: Skład ziarnowy oraz zawartość i profile wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w pyłach emitowanych z obiektów energetyki komunalnej i zakładowej, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2003
• [13] Ćwiklak K., Surowiec E.: Przemiany chemiczne WWA zaadsorbowanych na pyłach pod wpływem promieniowania słonecznego, Ochrona powietrza i problemy odpadów, 39, 5, 149-156,2005
• [14] Maliszewska-Kordybach B.: Sources, Concentrations. Fate and Effects of polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAHs) in the Environment, Part A: PAHs in Air, Polish Journal of Environ. Studies, 8,3,131-136,1999
• [15] Bodzek D., Luks-Betlej K.,Warzecha L.: Determination of particle-associated polycyclic aromatic hydrocarbons in ambient air samples from the upper Silesia region of Poland, Atmospheric Environment, 27A, 759-768,1993
• [16] Lenicek J., Sekyra M., Citkowa M., Holoubek I.: Determination of polycyclic aromates, chlorinated insecticides and polychlorinated biphenyls in the air of North Bohemian Region, Central European Journal of Public Health, I, 113-118, 1993
• [17] Ximei H., Guoshun Z., Yele S., Zhisheng A: Characteristics and sources of polycyclic aromatic hydrocarbons and fatty acids in PM2.5 aerosols in dust season in China, Atmospheric Environment, 40,18,3251-3262,2006
• [18] Kiss G., Varga-Puchony Z., Rohrbacher G., Hlavay J.: Distribution of polycyclic aromatic hydrocarbons on atmospheric aerosol particles of different sizes, Atmospheric Research, 46, 3-4, 253-261, 1998
• [19] Fernandes M.B., Sicre M.A., Boireau A., Tronczynski J.: Polyaromatic hydrocarbons (PAH) distributions in the Seine River and its estuary, Mar. Poll. Bull., 34,857-867, 1997
• [20] Bourotte C, Forti M., Taniguchi S., Bicego M., Lotufo P.: A wintertime study of PAHs in fine and coarse aerosols in Sao Paulo city, Brazil, Atmospheric Environment, 39, 21, 3799-3811, 2005
• [21] Khalili N.R., Scheff P.A, Holsen T.M.: PAH source fingerprints for coke ovens, diesel and gasoline engines, highway tunnels, and wood combustion emissions, Atmospheric Environment, 29, 4, 533-542, 1995
• [22] Kulkarni P, Venkataraman C.: Atmospheric polycyclic aromatic hydrocarbons in Mumbai, India, Atmospheric Environment, 34, 17, 2785-2790,2000
• [23] Sosnowska M., Tyczyński A: Zanieczyszczenie powietrza na obszarze województwa śląskiego w listopodzie i styczniu 2004 roku oraz w kwietniu, maju i czerwcu 2005 roku (portal WSSE w Katowicach)
• [24] Pyta H., Krasa A., Rogula W.: Monitoring pyłu PM,5 w Częstochowie i monitoring BTX w Zabrzu w 2005 r. IPIS PAN, Zespół Imisji Zanieczyszczeń, Zabrze styczeń 2006 r. (praca niepublikowana).