Intensywność zapachu gazów przemysłowych. Możliwość pomiarów instrumentalnych

• Autorzy: Kośmider J. , Zamelczyk-Pajewska M. , Krajewska B.

Warianty tytułu

EN

Odour intensity of industrial gases. An alternative of instrumental measurements

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Skuteczne ograniczanie zapachowej uciążliwości instalacji przemysłowych wymaga stałego monitoringu emisji odorantów. Typowe metody sensoryczne nie mogą tu być zastosowane, a stan wiedzy o mechanizmie percepcji zapachu mieszanin odorantów uniemożliwia interpretację wyników analiz stężenia poszczególnych zanieczyszczeń. Na rozwiązanie problemu pozwala zastosowanie "elektronicznego nosa". Założono, że podobną funkcję może pełnić "system GC-NN" - sztuczna sieć neuronowa przygotowana do ocen intensywności zapachu na podstawie sygnałów z detektora chromatografu gazowego. W niniejszej pracy opisano treningi sieci wykonywane z wykorzystaniem modelowych próbek powietrza (3-12 zanieczyszczeń o znanych stężeniach) oraz metodę selekcji informacji o składzie gazów przemysłowych. Wybór składników o potencjalnie największej uciążliwości zapachowej zilustrowano przykładem gazów odlotowych z produkcji kwasu fosforowego.

EN

Efficient reduction of odour nuisance caused by industrial plants involves constant monitoring of odourants emissions. Typical sensory methods turn out to be not applicable while the state of knowledge on odourants perception mechanism precludes interpretation of results of a particular pollutant's analysis. Utilizing an electronic-nose however may solve the problem. It was assumed that the "GC-NN system", an artificial neural network prepared for evaluating odour intensity on the basis of signals from a detector of a gas chromatograph, may play a similar function. The article describes the training of the network using model air samples (3-12 pollutants of known concentrations) together with a method of selecting information on industrial gas composition. A choice of constituents of the highest odour nuisance was illustrated on the example of waste gases from phosphoric acid production.

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Hutniczego w Polsce, Zarząd Główny
• Czasopismo: Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów
• Rocznik: 2004
• Tom: Vol. 38 nr 2
• Strony: 54--61
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kośmider J.

• Instytut Inżynierii Chemicznej i Procesów Ochrony Środowiska Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej Politechniki Szczecińskiej, 71-065 Szczecin, al. Piastów 42

autor

Zamelczyk-Pajewska M.

• Instytut Inżynierii Chemicznej i Procesów Ochrony Środowiska Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej Politechniki Szczecińskiej, 71-065 Szczecin, al. Piastów 42

autor

Krajewska B.

• Instytut Inżynierii Chemicznej i Procesów Ochrony Środowiska Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej Politechniki Szczecińskiej, 71-065 Szczecin, al. Piastów 42

Bibliografia

• [1] Air quality - Determination of odour concentration by dynamic olfactometr, EN 13 725, 2003
• [2] Olfaktometrie, Geruchsschwellen-bestimmung, VDI-Richtlinien 3881, Blatt 1-4, 1986-1989
• [3] Kośmider J.: Problemy normalizacji oznaczania stężenia odorów, Normalizacja, 1, 8-14, 2000
• [4] Kośmider J., Mazur-Chrzanowska B., Wyszyński B.: Odory, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002
• [5] Kośmider J., Wyszyński B.: Artificial olfaction, Chem. Anal., 45, 483-500,2000
• [6] Kośmider J., Zamelczyk-Pajewska M.: Trening sieci neuronowej określającej intensywność zapachu, Inż. Chem. i Proc., 22, 645-660, 2001
• [7] Kośmider J., Zamelczyk-Pajewska M: Odour assessments using GC-ANN method, [in:] The Sixth Sense, 6th Sensometrics Meeting, University of Dortmund, P04, pp. 59-61, Dortmund 2002
• [8] Kośmider J., Krajewska B.: Odour monitoring adopting GC-NN,[in:] Olfactory Bioresponse III, Drezno, 2-5 grudnia 2003
• [9] Kośmider J., Cichocki K., Zamelczyk-Pajewska M., Wyszyński B.: Odory z produkcji kwasu fosforowego, Ochrona powietrza i problemy odpadów, 6, 225-228, 1999
• [10] Zamelczyk-Pajewska M: Związki węgla w gazach odlotowych z wytwórni kwasu fosforowego, Ochrona powietrza i problemy odpadów, 1, 10-13,2000
• [11] Amoore J.E., Hautala E.: Odor as an Aid to Chemical Safety, J. of App. Toxicol., 3,272-290, 1983
• [12] Devos M., Patte F., Rouault J., Laffort P., Van Gemert L.J.: Standardized Human Olfactory Thresholds, IRL Press at Oxford University Press, New York 1990