Wypadek drogowy jako sytuacja traumatyczna : psychospołeczne funkcjonowanie ofiar

• Autorzy: Ucińska M.

Warianty tytułu

EN

Road accident as a traumatic situation : psychosocial functioning of road traffic victims

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ludzie często w życiu doświadczają sytuacji, z którymi trudno sobie poradzić. Wśród nich szczególną grupę stanowią sytuacje traumatyczne. Taką sytuacją jest np. wypadek drogowy. Obecnie wypadki drogowe uznaje się za jeden z największych problemów zdrowia publicznego. Świadczy o tym zarówno ogromna liczba ofiar ruchu drogowego (zarówno bezpośrednich, jak i pośrednich tkj. Rodziny, świadkowie wypadku, służby ratownicze), oraz ponoszone przez nie koszty, w tym również psychologiczne. Niniejszy artykuł zwiera informacje dotyczące rozmiarów i kosztów zjawiska wypadków drogowych w Polsce, jego psychospołecznych skutków oraz działań na rzecz pomocy ofiarom wypadków.

EN

People often experience unexpected and difficult situations to cope with. Some of them represent traumatic experience. This kind of situation includes a motor vehicle accident (MVA). Road accidents are recognized as a today's public health problem. It is not only evidenced by the great number of road accident victims (families, witnesses, rescue teams) but also another consequences experienced by these victims. This paper presents statistics and costs of road accidents in Poland, provides information about psychosocial consequences of MVA and also show activities aimed at helping victims of MVA.

Słowa kluczowe

PL

wypadek drogowy; ofiary wypadków drogowych

EN

road accident; victims of road accidents

• Wydawca: Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM". sp. z o.o.
• Czasopismo: Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
• Rocznik: 2011
• Tom: R. 12, nr 12
• Strony: 410--417
• Opis fizyczny: Pełny tekst na CD, Bibliogr. 25 poz.

Twórcy

autor

Ucińska M.

• Instytut Transportu Samochodowego

Bibliografia

• [1] American Psychiatric Association, APA, Kryteria diagnostyczne według DSM-IV-TR. Elsevier Urban & Partners, Wrocław, 2008.
• [2] Blanchard E. B., Hickling E. J., Taylor A. E., Loos W. R., Forneris C., Psychiatric morbidity associated with motor vehicle accidents. J. Nerv.Ment.Dis., 1995, No.
• [3] Borys. B., Sytuacje ekstremalne i ich wpływ na stan psychiczny człowieka. Psychiatria 2004, nr 2, tom 1.
• [4] Bryant R. A., Harvey A. G., Zespół ostrego stresu. PWN, Warszawa, 2003.
• [5] Dudek B., Zaburzenia po stresie traumatycznym. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, 2003.
• [6] FEVR: Impact of Road Heath and Injury – Research into Prinicpal Causes of Declain In Quality of Life and Living Standards Suffered by Road Crash Victims and Victims Families. European Federation of Road Traffic Victims, Berne, Suisse, 1995.
• [7] Haegi M., Społeczne koszty wypadków drogowych. Przyczyny degradacji warunków życia ofiar wypadków drogowych i ich rodzin. Materiały Seminaryjne GAMBIT ’98, Gdańsk, 1998.
• [8] Janoff-Bulman R.J., Wortman C.B., Attributions of blame and coping in the „real world”. Severe accident victims react to their lot. Journal of Personality and Social Psychology, 1987, No. 35.
• [9] Joseph S., Wiliams R., Youle W., Understanding Posttraumatic Stress. Willey, New York, 1997.
• [10] Kuch K., Cox B.J., Evans R., Schulman I., Phobias, panic, and pain in 55 survivors of road vehicle accidents. Journal of Anxiety Disorders, 1994, No. 8.
• [11] Lis-Turlejska M., Stres trumatyczny. Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa, 2002.
• [12] Lowinger T., Salomon T. Z., PTSD, guilt and shame among reckless drivers. Journal of Loss & Trauma, 2004, No. 9 (4).
• [13] Malt U. F., Blikra G., Hoivik B., The three-year biopsychosocial outcome of 551 hospitalized accidentally injured adults. Acta Psychiatrica Scandinavica, 1989, No. 80.
• [14] Mayou E., A prediction of psychological outomes one year after a motor vehicle accident. The American Journal of Psychiatry, 2001, No. 9.
• [15] Mayou R. A., Bryant B., Duthrie R., Psychiatric consequences of road traffic accidents. British Medical Journal, 1993, No. 307.
• [16] Mayou R. A., Psychiatric aspects of Road traffic accidents. International Review of Psychiatry, 1992, No. 4.
• [17] Mayou R.A., Simkin S., Threlfall J., Effects of road traffic accidents on driving behavior. Injury 1991, No. 22.
• [18] Medetsky H. A., Parners L., The psychological examination in motor vehicle accidents. American Journal of Forensic Psychology, 1993, No. 11.
• [19] Merecz D., Kierowcy - sprawcy i ofiary wypadków drogowych. Konsekwencje uczestnictwa w wypadku a bezpieczeństwo ruchu drogowego. Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Noffera, Łódź, 2005.
• [20] Norris F.H., Epidemiology of trauma: Frequency and impact of different potentially traumatic events on different demographic groups. J. Consult. Clin. Psychol., 1992, No. 60.
• [21] Popiel A., Pragłowska E., Psychopatologia reakcji na traumatyczne wydarzenia, [w:] Strelau J., Zawadzki B., Kaczmarek M., Konsekwencje psychiczne traumy. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, 2009.
• [22] Quinn T., Powypadkowe zaburzenia psychologiczne u uczestników wypadków drogowych. Kwartalnik BRD 1999, nr 2, ITS, Warszawa.
• [23] Taylor S., Koch W.J., Anxiety disorders due to motor vehicle accidents: Nature and treatment. Clinical Psychology Review, 1995, No. 15.
• [24] Waszkowska M., Merecz D., Psychologiczne skutki uczestnictwa w wypadkach drogowych - wyzwanie dla zdrowia publicznego. Medycyna Pracy, 2006, nr 57 (5).
• [25] Wypadki drogowe w Polsce w 2010 roku. Komenda Główna Policji, Warszawa, 2011. Autor: mgr Monika Ucińska - Instytut Transportu Samochodowego