Krzemionki opatowskie jako unikatowy produkt turystyczny

• Autorzy: Barcicki M.

Warianty tytułu

EN

Krzemionki opatowskie as a unique tourist product

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono historię odkrycia i udostępnienia, jednej z największych i najlepiej zachowanych na świecie, neolitycznej kopalni krzemienia pasiastego w rezerwacie Krzemionki Opatowskie. Obiekt ten, jako zabytek kultury materialnej, posiada wyjątkowe walory naukowe i dydaktyczne, w skali światowej. Jego unikatowe znaczenie wynika z bardzo dobrze zachowanych podziemi kopalni oraz zagłębień po szybach, mimo upływu tysięcy lat. Jest on udostępniony dla zwiedzających w formie podziemnej trasy turystycznej oraz skansenu neolitycznego i cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród turystów. Eksploatowany tu krzemień pasiasty odegrał znaczącą rolę w rozwoju kultury materialnej człowieka w okresie neolitu i wczesnej epoce brązu, na obszarze Polski i krajów ościennych. Omówiono tu również teorie próbujące wyjaśnić genezę krzemieni.

EN

The article discusses the history of the discovery and access to one of the largest and best preserved in the world, Neolithic flint mines in the reserve Silica Opatowskie. This object, as a monument of material culture, a unique scientific and educational values in the world. Its unique importance due to the very well - preserved underground mine shafts and wells after, despite the passage of thousands of years. It opened to the public in the form of underground tourist route and the museum Neolithic and is becoming more and more popular among the tourists. Striped flint operated here played a significant role in the development of human material culture in the Neolithic and Early Bronze Age, in the Polish and neighboring countries. It also discusses the theories that attempt to explain the genesis of flint.

Słowa kluczowe

PL

krzemień pasiasty; kopalnia krzemienia pasiastego; Rezerwat Krzemionki Opatowskie; turystyka

EN

striped flint; striped flint mines; reserve Silica Opatowskie; tourism

• Wydawca: Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM". sp. z o.o.
• Czasopismo: Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
• Rocznik: 2013
• Tom: R. 14, nr 3
• Strony: 893--905
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., pełen tekst na CD

Twórcy

autor

Barcicki M.

• Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu

Bibliografia

• 1. Barga-Więcławska J.: Różnorodność malakofauny jako wskaźnik przekształceń pogórniczych i porolnych w rezerwacie „Krzemionki Opatowskie” w Górach Świętokrzyskich. W: X Konferencja sozologiczna. Geologia i sozologia w regionie świętokrzyskim u schyłku XX wieku. Kielce 20 października 1999. Pol. Tow. Geol. Oddz. Świętokrzyski i Sekcja Sozologiczna, PIG Oddz. Świętokrzyski. Kielce, 1999.
• 2. Bartosik J.: Geomorfologia obrzeżenia Gór Świętokrzyskich. Acta Geogr. Lodz. nr 29, Łódź 1972.
• 3. Bąbel J.: „Krzemionki Opatowskie”. Prapoczątki nowożytnego górnictwa. W: Górnictwo w czasie, przestrzeni, kulturze. Red. D. Januszewski, Wrocław 2007.
• 4. Bąbel J.: Krzemionki. Prahistoryczne kopalnie krzemienia pasiastego. Muzeum Historyczno-Archeologiczne. 2003.
• 5. Bąbel J.: Z dziejów poznania kopalń krzemienia pasiastego w Krzemionkach koło Ostrowca Świętokrzyskiego. Rocznik Muzealny 1999, t. 2.
• 6. Bąbel J.: Zniszczenie, badania i ochrona rezerwatu w Krzemionkach pow. Opatów. Wiad. Archeol. 1975.
• 7. Boguszewski A.: Narzędzia rogowe z neolitycznej i wczesno-brązowej kopalni krzemienia pasiastego w Krzemionkach, woj. Kieleckie. Wiad. Archeol., 1984, t. 49.
• 8. Bróż E., Archeologiczne i przyrodnicze wartości rezerwatu „Krzemionki Opatowskie” na Kielecczyźnie. Chrońmy Przyr. Ojcz. 1996, t. 47. z. 6.
• 9. Budziszewski J., Michniak R.: Z badań nad występowaniem, petrograficzną naturą oraz eksploatacją krzemieni pasiastych w południowym skrzydle Niecki Magoń-Folwarczysko. Wiad. Archeol., 1983, t. 49 (2).
• 10. Doktor M.: Krzemionki Opatowskie. W podziemnym świecie prehistorycznych górników krzemienia pasiastego. W: T. Słomka, red., Katalog obiektów geoturystycznych w obrębie pomników i rezerwatów przyrody. Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2012.
• 11. Durakiewicz T. & Migaszewski Z. M.: Oxygen isotopic composition of flints from the northeastern margin of the Holy Cross Mts, Poland. Institute of Physics UMCS. Annual Reports, Lublin 1999.
• 12. Durakiewicz T., Migaszewski Z. M. & Sharp Z. D.: Empirical calibration of isotope thermometer deltaDchert - deltaDwater. Isotope work-shop. Book of Abstracts, 1-6 July, 2000, Cracow, Poland, 2000.
• 13. Durakiewicz T., Migaszewski Z. M., Sharp Z. D. & Atudorei V. N.: Znaczenie krzemieni górnojurajskich z Gór Świętokrzyskich wbadaniach nad genezą skał krzemionkowych. Prz. Geol., 2001, t. 49.
• 14. Durakiewicz T., Sharp Z. D. & Migaszewski Z. M.: Isotopic investigations of cherts and dinosaur teeth. Eksploatacja i Niezawodność, 2000 (7).
• 15. Durakiewicz T., Sharp Z. D., Migaszewski Z. M. & Atudorei V. N.: Anti-phase radial periodicity in oxygen and hydrogen isotope ratios of chert nodules from the Holy Cross Mts, SE Poland. Geol. Soc. Am. Ann. Meeting, Reno, Nevada, Nov. 13-16, 2000. Geochimica et Cosmochimica Acta. Abstracts with Programs, 2000, 32 (7).
• 16. Głazek T.: Roślinność rezerwatu archeologicznego Krzemionki Opatowskie koło Ostrowca Świętokrzyskiego. Ochr. Przyr. 1975, t. 40.
• 17. Król P., Migaszewski Z. M.: Rodzaje, występowanie i geneza krzemieni. Zarys problematyki. W: Historia krzemienia (red. P. Król). Wyd. Muzeum Narodowe, Kielce 2009.
• 18. Król P., red.: Historia krzemienia. Wyd. Muzeum Narodowe, Kielce 2009.
• 19. Krukowski S.: Krzemionki Opatowskie. Muzeum Techn. i Przem. Warszawa 1939.
• 20. Krukowski S.: Pierwociny krzemieniarskie górnictwa, transportu i handlu w holocenie Polski. Wiad. Archeol., 1922, t. 7.
• 21. Krukowski S.: Pierwsza charakterystyka stanowiska kopalnianego Krzemionki. Warszawa 1930.
• 22. Kuczyński J.: Krzemionki Opatowskie. Kraków 1968.
• 23. Michniak R.: Krzemienne złoże i geologia rezerwatu Krzemionki. Przegl. Geol., 1992 nr 3.
• 24. Michniak R.: Nazewnictwo, geneza i występowanie krzemieni. Przegl. Geol., 1989 nr 9.
• 25. Migaszewski A.: Występowanie i wykorzystanie krzemieni pasiastych z Gór Świętokrzyskich. Inst. Geogr. Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach. Praca magisterska. Kielce 2005.
• 26. Migaszewski Z. M., red.: Geneza krzemieni górnojurajskich z Gór Świętokrzyskich. Arch. Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach. Kielce 2003.
• 27. Pieńkowski G., Gutowski J: Geneza krzemieni górnego oksfordu w Krzemionkach Opatowskich. W: Tomy Jurajskie. T. 2. Wydz. Geol. UW. Warszawa 2004.
• 28. Rajewski Z.: Kopalnia krzemienia w Krzemionkach i jej problemy archeologiczno-muzealne. Wiad. Archeol. 1971.
• 29. Sałaciński S., Zalewski M.: Krzemionki. Wyd. Geol., Warszawa 1987.
• 30. Samsonowicz J.: O złożach krzemieni w utworach jurajskich północno-wschodniego zbocza Gór Świętokrzyskich. Wiad. Archeol., 1923, t. 8.
• 31. Samsonowicz J.: Objaśnienia do arkusza Opatów ogólnej mapy geologicznej Polski w skali 1:100 000. Państw. Inst. Geol. Warszawa 1934.
• 32. Samsonowicz J.: Przebieg i charakter granicy między jurą i kredą na północno-wschodnim zboczu Łysogór. Spraw. PIG, 7 (2). Warszawa 1932.
• 33. Sharp Z. D., Durakiewicz T., Migaszewski Z. M. & Atudorei V. N.: & Antiphase hydrogen and oxygen isotope periodicity in chert nodules; Implications for thermal instabilities in sedimentary basins. Geochemica et Cosmochimica Acta, 2002, 66 (16).