Model pływowy IERS2003 i ocena możliwości jego weryfikacji na podstawie wyników opracowania obserwacji GNSS

• Autorzy: Bogusz J. , Figurski M.

Warianty tytułu

EN

Geodetic corrections of IERS2003 tidal deformational model

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niniejszy artykuł zawiera analizę możliwości korekcji pływowego modelu deformacji fizycznej powierzchni Ziemi opartego na standardach IERS2003, a wykorzystywanego w oprogramowaniu Bernese. Autorzy do tego celu wykorzystali stworzoną w Centrum Geomatyki Stosowanej Wojskowej Akademii Technicznej metodę opracowania precyzyjnych obserwacji geodezyjnych w ramach krótkookresowych rozwiązań sieciowych. Jako dane posłużyły obserwacje wykonywane na punktach sieci ASG-EUPOS otrzymane na mocy porozumienia pomiędzy WAT a Głównym Urzędem Geodezji i Kartografii. Analiza pływowa metodą najmniejszych kwadratów potwierdziła, iż model pływowy oparty o parametry matematyczne wymaga wprowadzenia współczynników geodezyjnych, szczególnie w częstotliwościach, które są trudne do zamodelowania, takich jak K1, K2 czy PSI1. W tych częstotliwościach analiza rezyduów obserwacji satelitarnych potwierdziła istnienie kilkumilimetrowych różnic. Otrzymany materiał stanowi świetną podstawę do badań zmian przestrzennych opisywanych parametrów i korelacji ich zmian np. z budową litosfery na terenie Polski.

EN

Present article contains the analysis of the possibility of introducing geodetic corrections to the IERS2003 tidal model. It is the model of the Earth's lithosphere tidal deformations used in the Bernese soft ware. The authors present the method of precise GNSS observations, processing in short-time intervals, which was worked out at the Centre of Applied Geomatics, Military University of Technology. As the data, the geodetic time-series (geocentric coordinates) obtained from satellite observations collected at the ASG-EUPOS sites were used. The tidal analysis based on the least squares method confirmed, that the model based on mathematical parameters requires the implementation of geodetic coefficients, particularly in frequencies which are difficult to be modelled such as K1, K2 or PSI1. In these frequencies, the residuals of satellite observations' analyses confirmed existence of the differences reached several millimetres. The results of this research state the ideal base for further investigations of spatial distribution of tidal deformational parameters and their correlation to the lithosphere's properties.

Słowa kluczowe

PL

pływy Ziemi; GNSS; geodezyjne szeregi czasowe

EN

Earth tides; GNSS; geodetic time series

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej
• Rocznik: 2010
• Tom: Vol. 59, nr 3
• Strony: 421--441
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Bogusz J.

autor

Figurski M.

• Wojskowa Akademia Techniczna, Wydział Inżynierii Lądowej i Geodezji, Centrum Geomatyki Stosowanej, 00-908 Warszawa, ul. S. Kaliskiego 2

Bibliografia

• [1] G. Beutler, H. Bock, E. Brockmann, R. Dach, P. Fridez, W. Gurtner, H. Habrich, U. Hugentobler, D. Ineichen, A. Jaeggi, M. Meindl, L. Mervart, M. Rothacher, S. Schaer, R. Schmid, T. Springer, P. Steigenberger, D. Svehla, D. Thaller, C. Urschl, R. Weber, Bernese GPS software version 5.0, Astronomical Institute, University of Bern, 2006.
• [2] D. D. McCarthy, G. Petit, IERS Conventiontons (2003), IERS Technical Note, 32, Verlag des Bundesamts fuer Kartographie und Geodaesie, Farnkfurt am Main, 2004.
• [3] K. Czarnecki, Geodezja współczesna w zarysie, Wydawnictwo Wiedza i Życie, Warszawa, 1993.
• [4] P. Melchior, The Tides of the Planet Earth, Pergamon Press, 1983.
• [5] M. Kaczorowski, Deformacje Ziemi wywołane pływami (indirect effect) i wyznaczenie ich dla obszaru Polski, rozprawa doktorska, Warszawa, 1988.
• [6] J. Bogusz, Badanie wpływu atmosfery na wyniki obserwacji grawimetrycznych pływów ziemskich, rozprawa doktorska, Warszawa, 2000.
• [7] N. K. Pavlis, S. A. Holmes, S. C. Kenyon, D. Schmidt, R. Trimmer, A preliminary gravitational model to degree 2160, [in:] Gravity, Geoid and Space Missions, C. Jekeli, L. Bastos, J. Fernandes (eds.), IAG Symposia, 129, Springer-Verlag, Berlin, Germany, 2005.
• [8] B. D. Tapley, M. M. Watkins, J. C. Ries, G. W. Davis, R. J. Eanes, S. R. Poole, H. J. Rim, B. E. Schutz, C. K. Shum, R. S. Nerem, F. J. Lerch, J. A. Marshall, S. M. Klosko, N. K. Pavlis, R. G. Williamson, The Joint Gravity Model 3, J. Geophys. Res, 101, 1996, 28029-28049.
• [9] H.-G. Wenzel, The nanogal software: Earth tide processing package ETERNA 3.30, Bulletin d'Information des Marees Terrestres (BIM), Bruxelles, 124, 1996, 9425-9439.
• [10] T. Hartman, H.-G. Wenzel, Catalogue HW95 of the tide generating potential, Marees Terrestres Bulletin d'Informations (BIM), Bruxelles, 123, 1995, 9278-9301.
• [11] M. Hrcka, J. Hefty, Diurnal and semi-diurnal coordinate variations observed in European permanent GPS Network: deterministic and stochastic constituents, Geophysics and Geodesy, special issue, 2006, 7-16.
• [12] J. Hefty, L. Husar, Satellite Geodesy: Global Positioning System, Bratislava, Slovak University of Technology, 2003, 186.
• [13] T. Chojnicki, Wyznaczanie parametrów pływowych przez wyrównanie obserwacji metodą najmniejszych kwadratów, Geodezja i Kartografia, 20, 3, 1970.
• [14] M. Figurski, P. Kamiński, K. Kroszczyński, K. Szafranek, ASG-EUPOS monitoring with reference to EPN, EUREF 2009 Proceedings : Submitted to Bulletin of Geodesy and Geomatics, 2009.
• [15] B. Ducarme, L. Vandercoilden, A. P. Venedikov, Estimation of the precision by the tidal analysis programs ETERNA and VAV, Marees Terrestres Bulletin D'Informations (BIM), 141, 2005, 11189-11200.