Granulowana saletra amonowa : nawóz sztuczny i składnik materiałów wybuchowych

• Autorzy: Buczkowski D. , Zygmunt B.

Warianty tytułu

EN

Prilled ammonium nitrate : a fertilizer and an ingredient of high explosives

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Saletra amonowa (SA) jest przykładem związku chemicznego nie występującego w przyrodzie, jednakże wytwarzanego syntetycznie w masowych ilościach i stosowanego z pożytkiem w różnych dziedzinach gospodarki. Ujawnione w tragicznych katastrofach przemysłowych wybuchowe właściwości saletry stanowią ciągle wyzwanie dla technologów i specjalistów zajmujących się bezpieczeństwem w trakcie produkcji, magazynowania i obrotu tym produktem. W pracy przedstawiono krótką historię rozwoju produkcji saletry amonowej oraz omówiono właściwości wybuchowe i fizykochemiczne, jakimi charakteryzować się powinna saletra używana do różnych zastosowań. Uwydatniono aspekt bezpieczeństwa przemysłowego i publicznego, jaki należy uwzględniać przy masowej produkcji i powszechnym stosowaniu SA jako nawozu mineralnego.

EN

Ammonium nitrate (AN) is the chemical produced all over the world in quantity of millions tons. The main use is a fertilizer in agriculture and the important, dominant ingredient of commercial explosives. During the last century AN was the cause of many industrial disasters, due to its explosive features. The ability of AN to explosion is still a challenge for scientists and technicians, regarding its easy access on the market. In the paper a brief review of AN development was described and desired features of AN for different applications were discussed. The problems of industrial and public safety connecting with mass production of AN and its presence on the open market were explosed.

Słowa kluczowe

PL

saletra amonowa; zastosowanie saletry amonowej

EN

ammonium nitrate; application of ammonium nitrate

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 52, nr 12
• Strony: 125--139
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz.

Twórcy

autor

Buczkowski D.

• Instytut Przemysłu Organicznego, 03-236 Warszawa, ul. Annopol 6

autor

Zygmunt B.

• Wojskowa Akademia Techniczna, Wydział Mechatroniki, 00-908 Warszawa ul. Kaliskiego 2

Bibliografia

• [1] В. BRENTALL, М. JOHN, The changing interpretation of liability law, Nitrogen 221, May-June 1996, s. 23-26.
• [2] W. TRZEBIATOWSKI. Chemia nieorganiczna. PWN, Warszawa 1965.
• [3] J. KĘPIŃSKI, Technologia chemiczna nieorganiczna, PWN, Warszawa 1984.
• [4] J. MOLENDA, Technologia chemiczna, WSiP, Warszawa 1988.
• [5] Materiały Seminarium „Najlepsze dostępne techniki w przemyśle nawozów sztucznych”, rozdział 6, s. 12-15, 07-08.06.2001., Ciechocinek.
• [6] T. URBAŃSKI. Chemia i technologia materiałów wybuchowych, Warszawa, MON 1960.
• [7] Encyclopedia of explosives and related items, Picatinny Arsenal, Dover, New Jersey, USA, 1960.
• [8] C.-O LEIBER. Review on the assesment of safety and risks. Propellants, Explosives and Pyrotechnics 26, p. 296-301, 2001.
• [9] Keep it safe. Nitrogen & Methanol no. 247, September-October 2000, p 37-48.
• [10] A. KOŁACZKOWSKI, Katastrofa w instalacji Grande Paroisse w Tuluzie, Materiały Konferencji Nauk.- Techn. Bezpieczeństwo Techniczne w Przemyśle Chemicznym, 21-22. 05 2002, Kędzierzyn.
• [11] Ł. M. GEJMAN, Wzryw, Izdatielstwo „Nauka”, Moskwa 1978.
• [12] R. HANDS, Ammonium nitrate on trial. Nitrogen 219, January-February 1996, s 15-17.
• [13] Ammonium nitrate storage and handling regulations, Nitrogen & Methanol 247, September-October 2000, s. 49-51.
• [14] Fact and fantasy in Oklahoma, Nitrogen, May-June 1995.
• [15] Safe production, handling and storage of ammonium nitrate, Nitrogen 223, September-October 1996, s. 34-36.
• [16] D. BUCZKOWSKI, В. ZYGMUNT, Influence of ammonium nitrate prills' porosity and dimensions on detonation velocity of ANFO explosives, The Sixth Seminar “New Trends in Research of Energetic Materials”, Pardubice, Czechy, April 22-24, 2003
• [17] W. E. KOZHEVNIKOW, Detonacija ammiacznoj sielitry i dinamonow s inertnymi dobavkami i bieznih, Fizika gorienija i wzrywa. No. 3, 39, 1999, s. 114-119.
• [18] W PĄGOWSKI, D BUCZKOWSKI, В SUBOCZ. Dostosowanie jakości krajowej saletry amonowej do wymagań EWG, Prace Naukowe Instytutu Technologii Nieorganicznej i Nawozów Mineralnych Politechniki Wrocławskiej, nr 39, 1994, s. 35-42.
• [19] A. WOJEWÓDKA, M. TURCZYN, Stabilność fizyczna materiałów wybuchowych typu ANFO Prace Naukowe Głównego Instytutu Górnictwa, Seria Konferencje nr 19, Katowice 1997, s. 71-81.
• [20] A. MARANDA, D. GAłĘZOWSKI, M. ŚWIETLIK, O niektórych problemach detonacji saletroli, Materiały Konferencji „Technika strzelnicza w górnictwie”, Jaszowiec 1998, s. 67-74.
• [21] W. PĄGOWSKI, В. ZYGMUNT, Porous ammonium nitrate Polish Technical Review, nr 2-3,1993, s 13-14.
• [22] Ammonium Nitrates. Materiały techniczne Firmy Hydro.
• [23] Patent USA 5354520 (1994).
• [24] Patent USA 3388014 (1968).
• [25] Patent polski 95331 (1974).
• [26] A. BISKUPSKI, P MALINOWSKI. Asortyment nawozów mineralnych wytwarzanych przez krajowe wytwórnie. Chemik, 11, 2003, s. 368-377.