Modele i parametry oceny zużywania ściernego

• Autorzy: Kałdoński T.

Warianty tytułu

EN

Models and assessment parameters of abrasive wearing

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono szczegółową analizę znanych modeli i parametrów oceny zużywania ściernego metali. Analizę wykonano na podstawie obszernej literatury światowej dotyczącej tego rodzaju zużywania. Analizę przeprowadzono w ramach badań zmierzających do opracowania nowych, adekwatnych modeli powierzchni zużywanej, ziarna ściernego oraz modeli erozji ścinającej i elementarnego modelu zużywania ściernego par tribologicznych typu tłok-cylinder (T-C) ziarnami zakleszczonymi w promieniowym luzie. Wiele wątków tej analizy oraz wniosków może dotyczyć różnych węzłów tribologicznych i dlatego zasługuje na szerszą popularyzację.

EN

It is presented the literature based a detailed analysis of known models and parameters for assessment of abrasive wearing of metals. The analysis is performed in order to elaborate the new models of a weared surface, the abrasive grain and the models for cutting down erosion and the model of abrasive wearing of the tribological pairs of the piston-sleeve (T-C) type with the grains jammed in the radial clearance.

Słowa kluczowe

PL

zużycie ścierne; modele zużycia; parametry oceny zużycia; tribologia

EN

abrasive wearing; wearing models; parameters of wearing assessments; tribology

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 52, nr 3
• Strony: 21--41
• Opis fizyczny: Bibliogr. 121 poz.

Twórcy

autor

Kałdoński T.

• Wojskowa Akademia Techniczna, Wydział Mechaniczny, 00-908 Warszawa, ul. S. Kaliskiego 2

Bibliografia

• [1] T. KAŁDOŃSKI, Zużywanie ścierne w systemach tribologicznych, Wyd. WAT, Warszawa 1996.
• [2] T. KAŁDOŃSKI, New model and method for assessment of cutting erosion, Arch. Bud. Maszyn, vol. XLIII, 4 (1996), 1-23.
• [3] T. KAŁDOŃSKI, Metoda oceny wytrzymałości ziaren ściernych na ścinanie, Biul. WAT, XLVI, 7 (1997).
• [4] M. M. ТЕНЕНБАУМ, Сопротивление абразивному изнашиванию, Машиностроение, Москва 1976.
• [5] J. F. ARCHARD, Contact and rubbing of fiat surface, Jour. of Appl. Phys., Vol. 24, No 8, 981-988.
• [6] R. G. BAYER, W. C. CLINTON, C. W. NELSON, R. A. SCHUMACHER, Engineering model for wear, Wear, Vol. 5, 5 (1962), 378-391.
• [7] J. M. Challen, P. L. B. Oxley, B. S. Hockenhull, Prediction of Archards wear coefficient for metalic sliding friction assuming a law cycle fatigue wear mechanism, Wear, Vol. 111, 3 (1986), 275-288.
• [8] G. J. HAHN, R. E. LEE, W. J. MAC FARLAND, Determination of Wear Distributions, RADC-TR-69-225, New York 1969.
• [9] И. В. КРАГЕЛЬСКИЙ, Трение и износ, Машиностроение, Москва 1977.
• [10] A. A. TORRANCE, A three-dimensional cutting criterion for abrasion, Wear, Vol. 123, 1 (1988), 87-96.
• [11] R. HOLM, Electrical contacts, Almquist and Wiksells, Stockholm 1946 [za 8].
• [12] J. T. BURWELL, C. D STRANG, On the empirical law of adhesive wear, Jour. of Appl. Phys., Vol. 23, 1 (1952), 18-28.
• [13] R. G.BAYER, R. A. SCHUMACHER, On the significance of surface fatigue in sliding friction, Wear, Vol. 12, 3 (1968), 173-183.
• [14] И. В. КРАГЕЛЬСКИЙ, Трение и износ, Машиностроение, Москва 1968.
• [15] A. J. SEDRIKS, Т. О. MULHERN, The effect of work-hardening on mechanice of cutting in simulated abrasive process, Wear, Vol. 7, 5 (1964), 451-459.
• [16] К. H. ZUM-GAHR, Microstructure and wear of materials, Elsevier, Amsterdam, Oxford, New York, Tokyo 1987.
• [17] К. H. ZUM-GAHR, Abrasive wear of cast iron, Wear, Vol. 64, 1 (1980), 175-194.
• [18] F. P. BOWDEN, D. TABOR, Tarcie i smarowanie, PWN, Warszawa 1962.
• [19] F. P. BOWDEN, D. TABOR, Wprowadzenie do trybologii, WNT, Warszawa 1980.
• [20] E. RABINOWICZ, A. MUTIS, Effect of abrasive particie size on wear, Wear, Vol. 8, 5 (1965), 381-390.
• [21] E. RABINOWICZ, The wear of hard surfaces by soft abrasives, In „Wear of Materials” Ludema К. C. ed. ASME, New York 1983 [za 16].
• [22] E. RABINOWICZ, L. A. DUNN, P. C. RUSSEL, A study of abrasive wear under three body conditions Wear, Vol. 14, 5 (1961), 345-355.
• [23] J. T. BURWELL, Survey of possible wear mechanisms, Wear, Vol. 1, 2 (1957), 148-150.
• [24] A. J. SEDRIKS, T. O. MULHERN, Mechanics of cutting and rubbing in simulated abrasive process, Wear, Vol. 6, 6 (1963), 457-466.
• [25] E. H. МАСЛОВ, Основы теории шлифования металлов, Машиз, Москва 1981.
• [26] М. A. MOOR, F. S. KING, Abrasive wear of brittle solids, Wear, Vol. 60, 1 (1980), 123-140.
• [27] M. A. MOOR, The relationship between the abrasive wear resistance, hardness and microstructure of ferritic materials, Wear, Vol. 28, 1 (1974), 59-68.
• [28] A. D. SARKAR, Wear of metals, Pergamon Press, New York 1976.
• [29] A. ŁUCZAK, T. MAZUR, Fizyczne starzenie elementów maszyn, WNT, Warszawa 1981.
• [30] M. M. ХРУЩОБ, M. А. БАБИЧЕВ, Абразивное изнашивание, Наука, Москва 1970.
• [31] М. М. ХРУЩОВ, Закономерности абразивного изнашивания, Наука, Москва 1975.
• [32] J. М. CHALLEN, Р. L. В. OXLEY, Е. D. DOYLE, The effect of strain hardening on the critical angle for abrasive wear, Wear, Vol. 88, 1 (1983), 1-12.
• [33] P. L. HURRICKS, Some metallurgical factore controlling the adhesive and abrasive wear resistance of steels, Wear, Vol. 26, 3 (1973), 285-304.
• [34] G. HUARD, M. FlSET, Influence de la microetructure eur l'angle d’attaque critique de divere materiaux, Wear, Vol. 98, 1-3 (1984), 27-44.
• [35] B. R.LAWN, D. B. MARSHALL, Hardness, toughness and brittleness: an indentation analysis, Jour. of the Amer. Ceram. Soc., Vol. 62, 7-8 (1979), 347-350.
• [36] D. T. GAWNE, U. MA, Friction and wear of chromium and nickel coatings Wear, Vol. 129, 1 (1989), 123-142.
• [37] H. BERNS, A. FISCHER, Abrasive wear resistance and microstructure of Fe-Cr-C-B hard surfacing weld deposite, Wear, Vol. 112, 2 (1986), 163-180.
• [38] J. M. CHALLEN, P. L. B. OXLEY, An explanation of the different regimes of friction and wear using asperity deformation models, Wear, Vol. 53, 2 (1979), 229-243.
• [39] G. SUNDARAJAN, A new model for two-body abresive wear based on the localization of plastic deformation, Wear, Vol. 117, 1 (1987), 1-35.
• [40] R. C. D. RlCHARDSON, The wear of metals by hard abrasives, Wear, Vol. 10, 4 (1967), 291-309.
• [41] R. C. D. RlCHARDSON, The maiimum hardneee of etrained surfacee and abrasiue wear of metale and alloys, Wear, Vol. 10, 5 (1967), 353-382.
• [42] M. M. ТЕНЕНБАУМ, Износостойкость конструкционных материалов и деталей машин, Машиностроение, Москва 1966.
• [43] М. М. ХРУЩОБ, М. А. БАБИЧЕВ, Исцледования изнашивания металлов, Изд. А. Н. СССР, Москва 1960.
• [44] Н. HEBDA, A. WACHAL, Trybologia, WNT, Warszawa 1980.
• [45] I. IWASAKI, S. C. RIEMER, J. N. ORLICH, Corrosive and abrasive wear in ore grinding, Wear, Vol. 103, 3 (1985), 253-287.
• [46] A. KASAK, T. A. NEUMAYER, Observations on wear of high hardness steel, Wear, Vol. 14, 6 (1969), 445-454.
• [47] Я. ЯМПОЛЬСКИЙ, Абразивный износ трущися сопражнений машин, Трение и износ, 5 (1981) 832-842.
• [48] Q. F. PENG, Improwing abrasion wear by surface treatment, Wear, Vol. 129, 2 (1989), 195-203.
• [49] И. В. КРАГЕЛЬСКИЙ, В. В. АЛИСИН, Трение, изнашивание и смазка, Машиностроение, Москва 1978.
• [50] И. А. МИШИН, Долговечность двигателей, Машиностроение, Москва 1976.
• [51] A. BARYLSKI, Teoretyczno-doświadczalna analiza kształtu mikroziaren ściernych, Przegląd Mechaniczny, 11 (1989), 16-26.
• [52] В. H. КАЩЕЕВ, Абразивное разрушение твердых тел, Наука, Москва 1970.
• [53] J. CIBOROWSKI, Inżynieria chemiczna, PWT, Warszawa 1955.
• [54] К. WELLINGER, H. UETZ, M. GURLEYIK, Gleituerschleiss-Untersuchungen an Metallen und Nichtmetalischen Hartstoffen unter Wirkung Korniger Stoffe, Wear, Vol. 11, 3 (1968), 173-201.
• [55] К. H. ZUM-GHAR, Formation of wear debris by the abrasion of ductile metals, Wear, Vol. 74, 2 (1981-82), 353-373.
• [56] W. M. GARRISON, Khruschovs rule and the abrasive wear resistance of multiphase solids, Wear, Vol. 82, 2 (1982), 213-220.
• [57] S. K. HAVIS, I. E. TALIA, R. Q. SCATTERGOOD, Erosion in multiphase systems, Wear, Vol. 108, 2 (1986), 139-155.
• [58] W. SIMM, S. FRETI, Abrasive wear of multiphase materials, Wear, Vol. 129, 1 (1989), 105-121.
• [59] A. MAJKA, Badania zużycia ściernego struktur wielofazowych, praca magisterska (promotor T. Kałdoński), WAT, Warszawa 1993.
• [60] S. FAYEULLE, D. TREHEUX, P. GUIRALDENQ, Microstructure and tribological properties of silicon-ion-implanted stainless steel, ''Neax, Vol. 122, 3 (1988), 255-266.
• [61] J. W. JANG, I. IWASAKI, J. J. MOOR, Effect of martensite and austenite on grinding media wear, Wear, Vol. 122, 3 (1988), 285-299.
• [62] MINASSE ABEBE, F. C. APPL, Theoretical analysis of the basic mechanice of abrasive processes. Part I. General model, Wear, Vol. 126, 3 (1988), 251-266.
• [63] L. XU, N. F. KENNON, A study of abrasive wear of carbon steels, Wear, Vol. 148, 1 (1991), 101-112.
• [64] H. БАХТЯРОВ, В. ЛОГИНОВ, H. И. ЛИХАЧЕВ, Повышение надежности работы прецизионных пар топливной аппаратуры физелей, Машиностроение, Москва 1972.
• [65] A. GÓRSKI, Chemia, PWN, Warszawa 1977.
• [66] G. К. NATHAN, W. J. D. JONES, The empirical relationship between abrasive wear and the applied conditions, Wear, Vol. 9, 4 (1966), 300-309.
• [67] T. KAŁDOŃSKI, Problemy oceny smarności olejów napędowych, Biul. WAT, XL, 10 (1991), 99-126.
• [68] T. KAŁDOŃSKI, Smarność - nowa jakość oleju napędowego, Przegląd Kwat., 1 (1991), 62-65.
• [69] T. KAŁDOŃSKI, Wpływ zanieczyszczeń mechanicznych na wyniki badań smarności oleju napędowego, Tribologia, 4, (1991), 79-80.
• [70] T. KAŁDOŃSKI, A. WACHAL, Zjawisko tryboelektryczne występujące podczas tarcia technicznie suchego metalu, Mat. Symp. IPM WAT, Warszawa-Rynia, grudzień 1976.
• [71] T. KAŁDOŃSKI, A. WACHAL, Modelowe badania prądów tarcia smarowanych obszarów metalowych elementów maszyn, Mat. X Konf. Trib., Kielce 1977, 29-31.
• [72] T. KAŁDOŃSKI, A. WACHAL, Zjawiska elektryczne towarzyszące tarciu w skojarzeniu teflon-metale, Trybologia, 4-5 (1980), 14-16.
• [73] А. Д. ДУБИНИН, Энергетика трения и износа деталей машин, Москва 1963.
• [74] А. Д. ДУБИНИН, Трение и износ в геталях машин, Москва 1952.
• [75] В. Д. ЕВДОКИМОВ, Экзоэлектронная эмисия при трении, Москва 1973.
• [76] Т. KAŁDOŃSKI, Problemy oceny smarności w polu magnetycznym. Cz. I. Przedstawienie problemu i zakres badania smarności, Tribologia, 1 (1994), 31-42.
• [77] T. KAŁDOŃSKI, Problemy oceny smarności w polu magnetycznym. Cz. II. Badania eksperymentalne i dyskusja wyników, Tribologia, 2 (1994), 130-144.
• [78] К. HlRATSUKA, Т. SASADA, S. NORESE, The magnetic effect on wear of metals, Proc. JLSE Int. Trib. Conf. 1985.
• [79] P. W. SELWOOD, Adsorption and collective paramagnetism, Academic Press, 1962 [za 80].
• [80] Y. YAMAMOTO, S. GONDO, Effect of magnetic field on boundary lubrication, Tribology international, Vol. 20, 6 (1987), 342-345.
• [81] А. С. АХМАТОВ, Молекулярная физика граничного трения, Физмашгиз, Москва 1963.
• [82] A. BEERBOWER, A critical survey of mathematical models for boundary lubrication, ASLE Trans., Vol. 14, 2 (1971), 95-105.
• [83] N. C. ROWE, Role of additive adsorption in the mitigation of wear, ASLE Trans., Vol. 13, 3 (1970), 179-188.
• [84] R. T. SPURR, The coefficient of friction of metals, Wear, Vol. 7, 4 (1964), 330-333.
• [85] J. S. SKURKA, Elastohydrodynamic lubrication of roller bearings, Trans, of the ASME, Vol. 92, 2 (1970).
• [86] A. WACHAL, Modele filmu granicznego, Mat. Symp. IEPM WAT Cz. II. Warszawa-Rynia 1976.
• [87] A. WACHAL, Some problems of boundary layer investigations, Eurotrib’85, Lyon 1985.
• [88] S. PYTKO, K. WIERZCHOLSKI, Nieustalony przepływ oleju w szczelinie kontaktu dwóch współpracujących walców, W zb. „Zagadnienia tribologii” PWN, Warszawa 1978.
• [89] S. PYTKO, K. WIERZCHOLSK, Rozkład ciśnienia w poprzecznym łożysku ślizgowym dla nieustalonego przepływu oleju przy uwzględnieniu temperatury, wymiany ciepła i deformacji szczeliny, W zb. „Zagadnienia tribologii”, PWN, Warszawa 1978.
• [90] H. KRZEMIŃSKI-FREDA, Optymalizacja jakościowa i ilościowa smarów i olejów do smarowania łożysk tocznych, Oprac. Inst. Konstr. Masz. Pol. Łódzkiej z pracy n-b, 1972-78.
• [91] H. KRZEMIŃSKI-FREDA, Teoretyczne podstawy udokładnionych obliczeń dwurzędowych, wahliwych łożysk tocznych, Tribologia, 1 (1990), 4-7.
• [92] D. DAWSON, G. R. HlGGINSON, Elastohydrodynamic lubrication, Pergamon Press, New York 1966.
• [93] H. S. CHENG, A numerical solution of the elastohydrodynamics film thickness in an eliptical contact, Tran, of the ASME, Vol. 92, 1 (1970).
• [94] H. S. CHENG, Isothermal elastohydrodynamic theory for the full range of pressure-viscosity coefficients, Jour. of Lubr. Tech., Vol. 94, 1 (1972), 35-43.
• [95] Y. P. CHIN, An analisis and prediction of lubricant film starvation in rolling contact system, ASLE Trans., Vol. 17, 1 (1974), 22-35.
• [96] J. J. COY, E. V. ZARETSKY, Some limitions in applying classical EHD film thickness formulate to a high-speed bearing, Jour. of Lubr. Tech., Vol. 103, 2 (1981), 295-304.
• [97] T. E. FISCHER, S. BHATTACHRYA, R. SALHER, J. L LAUR, Lubrication by smetic liquid crystal, Tribology Trans., Vol. 31, 4 (1988), 442-448.
• [98] E. V. ZARETSKY, Liquid lubrication in space, Tribology international, Vol. 23, 2 (1990), 75-93.
• [99] W. ZWiERZYCKl, Zagadnienia apriorycznej oceny trwałości węzłów tarcia ślizgowego, rozprawa Politechniki Poznańskiej nr 226, Poznań 1990.
• [100] P. SOLSKI, S. ZIEMBA, Zagadnienia tarcia suchego, PWN, Warszawa 1965.
• [101] J. LARSEN-BADSE, Influence of grit size on the groove formation during sliding abrasion, Wear, Vol. 11, 3 (1968), 213-222.
• [102] J. LARSEN-BADSE, Influence of grit diameter and specimen size on wear during sliding abrasion, Wear, Vol. 12, 1 (1968), 35-53.
• [103] T. O. MULHEARN, L. W. SAMUELS, The abrasion of metals: a model of the process, Wear, Vol. 5, 6 (1962), 478-498.
• [104] H. MIKI, S. KOBAYASHI, An equation for the centreline average roughness of material sliding against abrasive paper, Wear, Vol. 65, 1 (1980), 47-53.
• [105] H. SlN, N. SAKA, N. P. SUN, Abrasive wear mechanisms and the arit size effect, Wear, Vol. 55, 1 (1979), 163-190.
• [106] A. G. WANG, J. M. HUTCHINGS, The number of particie contacts in two-body abrasive wear of metals by coated abrasive papers, Wear, Vol. 129, 1 (1989), 23-35.
• [107] R. T. SPUR, The nature of contact during abrasion, Wear, Vol. 67, 3 (1981), 375-379.
• [108] ZHANG Bo, XlE YOU-BAI, Two-body microcutting model. Part I: Two-dimensional roughness model, Wear, Vol. 129, 1 (1989), 37-48.
• [109] G. H. YANG, Jr. GARRISON, A comparison of microstructural effects on two-body and three-body abrasive wear, Wear, Vol. 129, 1 (1989), 93-103.
• [110] Q. F. PENG, Improwing abrasion wear by surface treatment, Wear, Vol. 129, 2 (1989), 195-203.
• [111] E. RABINOWICZ, The formation of spherical wear particles, Wear, Vol. 42, 1 (1977), 49-156.
• [112] J. SZUMNIAK, Wpływ twardości ścierniwa oraz elementów ślizgowych skojarzeń na mechanizm i intensywność jego zużywania, W zb. „Wybrane problemy tribologii”, PWN, Warszawa 1980.
• [113] G. T. Y. WAN, H. A. SPIKES, Solid particles in rolling and sliding elastohydordynamic contacts, Tribol. Trans., Vol. 31, 1 (1988), 12-21.
• [114] J. A. WILIAMS, A. M. HYNCIC, Mechanisms of abrasive wear in lubricated contacts, Wear, Vol. 152, 1 (1992), 57-74.
• [115] A. E. ROACH, Performance of oil film bearings with containing lubricant, Trans, of the ASME, Vol. 73, 1951, 677-686.
• [116] J. CIBOROWSKI, Inżynieria chemiczna, PWT, Warszawa 1955.
• [117] I. FlNNIE, J. WOLAK, Y. KABIL, Erosion of metals by solid particles, Wear, Vol. 2 (1958).
• [118] J. G. BlTTER, A study of erosion phenomena. Part I, Wear, Vol. 6, 1 (1963), 5-21.
• [119] J. G. BlTTER, A study of erosion phenomena. Part II, Wear, Vol. 6, 3 (1963), 169-190.
• [120] I. FlNNIE, Some observations on the erosion of ductile metals, Wear, Vol. 19, 1 (1972), 81-90.
• [121] G. L. SHELDON, I. FlNNIE, On the ductile behaviour of nominally brittle materials during erosive cutting, Jour. Eng. Ind., Vol. 88 (1966) [za 120].