Chmury soczewkowate jako wskaźnik występowania fali orograficznej

• Autorzy: Szmyd J.

Warianty tytułu

EN

Lenticular clouds as an indicator of a mountain lee wave occurrence

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Fala orograficzna to zjawisko atmosferyczne rzadko opisywane w polskiej literaturze meteorologicznej. Jest ono trudne w badaniu, ponieważ występuje na dużej wysokości nad ziemią, w powietrzu przemieszczającym się z dużą prędkością oraz jest niedostrzegalne dla oka ludzkiego. Bezpośrednie badania zjawiska są kosztowe, wymagają specjalistycznej aparatury pomiarowej i wiążą się z wieloma ograniczeniami, dlatego stosuje się metody pośrednie, w tym z wykorzystaniem obserwacji chmur. Celem pracy jest przedstawienie możliwości wykorzystywania chmur gatunku lenticularis jako wskaźnika występowania fali orograficznej, a także ukazanie ograniczeń tej metody. Wynikiem rozważań teoretycznych i studiów literatury są wstępne założenia procedury określania częstości fali orograficznej na podstawie chmur soczewkowatych.

EN

A mountain lee wave is a weather phenomenon rarely reported in the Polish meteorological literature. It is difficult to study because it occurs at high altitude above the ground, in the high-speed flow of air and is imperceptible to the human eye. Direct studies of the phenomenon are limited, they are also expensive and require specialistic equipment. Since indirect methods are used, and cloud observations among them. The paper presents the possibility of using lenticular clouds as an indicator of a mountain lee wave occurrence, as well as showing the limitations of this method. As an effect of theoretical considerations and literature studies the basic methodical assumptions for a lee wave frequency research were elaborated.

Słowa kluczowe

PL

chmury lenticularis; fala orograficzna; meteorologia; obszar górski

EN

lenticular clouds; mountain lee wave; meteorology

• Wydawca: Polskie Towarzystwa Geofizyczne ; Komitet Geofizyki PAN
• Czasopismo: Przegląd Geofizyczny
• Rocznik: 2012
• Tom: Z. 3-4
• Strony: 393--405
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Szmyd J.

• Zakład Geoekologii i Klimatologii, Instytut Geografii i Przestrzennego zagospodarowania PAN – Warszawa,

Bibliografia

• 1.England]., Ulbricht H., 1980, Flugmeteorologie. Transpress, Berlin.
• 2.Grubišić V., Billings B., 2008, Climatology of Sierra Nevada Mountain-Wave Events. Monthly Weather Review, 136, 757-768.
• 3.Häckel H., 2008, Atlas chmur. Wyd. RM, Warszawa
• 4.Hirth W., 1935, Wyższa Szkoła Szybownictwa. Główna Księgarnia Wojskowa, Warszawa.
• 5.KüttnerJ., 1939, Zur Entstehung der Fóhnwelle. Beitrage zur Physik der freien Atmosphare, 25, 251-299.
• 6.Międzynarodowy atlas chmur. Atlas skrócony, 1959, PIHM, Wyd. Komunikacyjne, Warszawa.
• 7.Parczewski W, 1953, Meteorologia szybowcowa. Wyd. Ligi Lotniczej, Warszawa.
• 8.Schmidt M.T., 1982, Meteorologia dla potrzeb szybownictwa. Seria Szkolenie szybowcowe. WKiŁ, Warszawa.
• 9.Schmidt M.T., 2002, Warunki meteorologiczne występowania tatrzańskiej fali orograficznej. Maszynopis, UMCS, Lublin.
• 10.Scorer R., 1949, Theory of waves in the lee of mountains. Quarterly Journal of the Royal Met. Soc, 75, 41-56.
• 11.Szmyd J., 2011, O niektórych przypadkach fali orograficznej w Beskidzie Niskim i jej znaczeniu dla szybownictwa. Prz. Geogr., 83, 361-384.