Porównanie wyników rejestracji usłonecznienia heliografem Campbella-Stokesa i czujnikiem świecenia słońca DSU12 w Koniczynce k. Torunia w latach 2006-2010

• Autorzy: Kejna M. , Uscka-Kowalkowska J.

Warianty tytułu

EN

Comparison of the results of sunshine duration recording by a Campbell-Stokes heliograph and a sunshine duration DSU12 at Koniczynka near Toruń in the years 2006-2010

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule porównano wyniki rejestracji usłonecznienia heliografem Campbella-Stokesa (HCS) i czujnikiem świecenia Słońca DSU12 (DSU12) w Koniczynce k. Torunia w latach 2006-2010. W tym okresie średnie roczne wartości usłonecznienia wyniosły 1644,1 godz. (HCS) i 1699,1 godz. (DSU12). Różnica sięgnęła 55,0 godz., co stanowi 3,3% wartości zmierzonej HCS. Największe różnice występują w ciepłej połowie roku, kiedy to DSU12 rejestruje większe usłonecznienie, np. w czerwcu średnio o 24,1 godz., natomiast w chłodnej połowie roku usłonecznienie zarejestrowane przez DSU12 było mniejsze, np. w listopadzie o 9,4 godz. W przeliczeniu na jeden dzień różnice te sięgają od -0,31 godz. w listopadzie do 0,80 godz. w czerwcu. W wartościach względnych najmniejsze różnice występują w marcu (1,7%), kwietniu (1,5%) i wrześniu (3,7%). Zdecydowanie większe różnice, sięgające - 44,7% miesięcznego usłonecznienia, występują w grudniu. Przeprowadzona analiza wykazała wyraźną zmienność sezonową różnic usłonecznienia między porównywanymi przyrządami. Dlatego też przy przeliczaniu miesięcznych sum usłonecznienia celowe jest stosowanie odrębnych równań regresji do każdego z miesięcy. W tym celu, ze względu na indywidualne cechy każdego przyrządu, celowe jest prowadzenie kilkuletnich synchronicznych pomiarów za pomocą przyrządów tradycyjnych i automatycznych.

EN

In the article are compared the results of recording sunshine duration using a Campbell-Stokes heliograph (HCS) and a DSU12 sunshine duration sensor (DSU12) carried out at Koniczynka near Toruń in the years of 2006-2010. In the analysed period the annual mean values of sunshine duration were recorded as 1644.1 hours (HCS) and 1699.1 hours (DSU12). The difference reached 55 hours, i.e. 3.3%. The biggest differences occurred in the warm half of the year, when the DSU12 recorded more sunshine, e.g. on average 24.1 hours more in June. However in the cold months of the year the sunshine duration recorded using the sensor was shorter, e.g. at 9.4 hours in November. The average differences per day ranged from -0.31 hours in November to +0.80 hours in June. In relative values, the smallest differences occurred in March (1.7%), April (1.5%) and September (3.7%). Considerably larger differences, reaching -44.7% of monthly sunshine duration, were observed in December. The comparison demonstrated a distinct seasonal variability of the differences in sunshine duration between compared recorders. Therefore, it seems reasonable to apply separate regression equations for each month to determine monthly sums of sunshine duration. To this end, due to specific characteristics of each instrument, it is advisable to keep parallel records for several years using traditional and automatic recorders.

Słowa kluczowe

PL

usłonecznienie; heliograf Campbella-Stokesa; DSU12; Koniczynka

EN

sunshine duration; Campbell-Stokes heliograph; DSU12; Koniczynka

• Wydawca: Polskie Towarzystwa Geofizyczne ; Komitet Geofizyki PAN
• Czasopismo: Przegląd Geofizyczny
• Rocznik: 2012
• Tom: Z. 1
• Strony: 11--20
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kejna M.

autor

Uscka-Kowalkowska J.

• Zakład Klimatologii, Instytut Geografii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu,

Bibliografia

• 1.Gorczyński W., 1955, Czas trwania usłonecznienia w Toruniu na tle usłonecznienia Polski i Europy. Studia Soc. Scent. Torunensis, Torun-Polonia, II, 1, Sectio C (Geographia et Geologia), 1-27.
• 2.Janiszewski E, 1988, Instrukcja dla stacji meteorologicznych. Wyd. Geol., Warszawa.
• 3.Jordan J., 1888, Jordan's new pattern photographic sunshine recorder. Quarterly Journal of the Royal Meteorological Society, 14, 67, 212-217, July 1888. Nature 33, 180-181 (24 December 1885) | doi:10.1038/033180bO
• 4.Kejna M., Uscka-Kowalkowska J., 2006, Porównanie wyników pomiarów meteorologicznych w Stacji ZMSP w Koniczynce (Pojezierze Chełmińskie) wykonanych metodą tradycyjną i automatyczną w roku hydrologicznym 2002. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, Sec. B, 61, 208-217.
• 5.Kejna M., Uscka-Kowalkowska J., 2009, Przebieg dobowy wybranych elementów meteorologicznych w Koniczynce w latach 2003-2007. [w:] Bochenek W., Kijowska M. (red.) Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego, Funkcjonowanie środowiska przyrodniczego w okresie przemian gospodarczych w Polsce, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Szymbark, 84-94.
• 6.Kuczmarski M., 1982, Usłonecznienie i zachmurzenie w Krakowie. Prz. Geof., 27, 3-4, 241-249.
• 7.Matuszko D., 2011, Porównanie wartości usłonecznienia mierzonego heliografem Campbella-Stokesa i czujnikiem elektronicznym CSD3. III Ogólnopolska Konferencja Metodyczna, Problematyka pomiarów i opracowań elementów meteorologicznych, Zwierzyniec, 26-28.09.2011 r., 9-10.
• 8.Morawska-Horawska M., 1985, Cloudiness and sunshine in Cracov 1861-1980 and its contemporary tendencies,. Journal of Climatology, 5, 633-642.
• 9.Morawska-Horawska M., 2002, Tendencje zachmurzenia i usłonecznienia Krakowa w latach 1861-1990. [w:] Działalność naukowa profesora Władysława Gorczyńskiego i jej kontynuacja, Sympozjum Klimatologiczne na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, Toruń, 16-17 IX 1993, 342-351.
• 10.Philiponaa R., Heimoa A., Hoeggera B., 1993, Investigations of solar radiation detectors using a laboratory test facility for solar radiation meteorological instruments. Solar Energy, 51, 2, 159-163
• 11.Stanhill G., 2003, Through a glass brightly: Some new light on the Campbell&Stokes sunshine recorder. Weather, 58, 2-11.
• 12.Uscka-Kowalkowska J., 2010, The oldest heliographic and actinometric measurements in Poland. Acta Agroph., Rozprawy i Monografie (5) 184, 24-34.
• 13.WMO, 2006, Guide to Meteorological Instruments and Methods of Observation. Preliminary seventh edition. WMO-No. 8. Secretariat of the WMO, Geneva.
• 14.Wójcik G., Marciniak K., 1993, The beginning of observations of sunshine duration in Poland. Zesz. Nauk. UJ, Prace Geogr., 95, 101-106