Initial foredune field as a factor of accumulative character of coastal dunes of the Swina Gate Barrier (west Polish coast)

• Autorzy: Łabuz T. A.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Many of the Polish sandy coasts covered by several dune ridges are in danger, threatened by high wave storms and sea level rise. Some of the sandy coasts are accumulative. Accumulated on beach sand may cause growth and development of ridge. When upper beach at the front of the first dune is densely covered by plants sand may be fixed on beach. In this way on the upper beach may be built small hillocks or shadow dunes. It is important to know how fast a new dune ridge rises. This paper shows the importance of dune field formation on the upper beach in front of the foredune for new dunes accumulation. This field has possibilities to change in an initial dune ridge. Continuous aeolian accumulation of the sand on the dune field leads to the building of a new dune ridge. This process was observed on spit of Swina Gate Barrier on west Polish coast. The accumulation was forced by pioneer vegetation, which was covering hillocks and trapping transported sand from the beach. Also speeds and wind directions (measured in Świnoujście) may cause bigger and faster accumulation.

Słowa kluczowe

EN

dune ridge; foredune formation; initial foredune field; accumulation; pioneer vegetation; wind directions

• Wydawca: Institute of Oceanography University of Gdańsk
• Czasopismo: Oceanological and Hydrobiological Studies
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 32, No. 1
• Strony: 39--56
• Opis fizyczny: Bibliogr. 46 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Łabuz T. A.

• Institute of Marine Sciences, Faculty of Natural Sciences ul. Felczaka 3a, 71-412 Szczecin, Poland,

Bibliografia

• [1]. Arens S. M., 1994, Aeolian processes in the Dutch foredunes, Landscape and Environmental Research Group, University of Amsterdam, 150 pp.
• [2]. Baraniecki J., Racinowski R., 1989, Wykorzystanie parametrów uziarnienia rumowiska z dolnej części spływu strefy potoku przyboju do określania tendencji rozwojowych brzegu morskiego wyspy Wolin, [in:] Brzeg Morski 1, Zeszyt prac zebranych, Studia i materiały Oceanologiczne, 55, Ossolineum, 107-129, (also in English: Baraniecki J., Racinowski R., 1996, The application of graining parameters of the rubble from the lower part of the back-swash of the shore stream zone to the determination of evolution tendences of the wolin island coast, [in:] Lithodynamics of seashore, Meyer Z. (ed.). Polish Academy of Sciences. Technical University of Szczecin, 27-38).
• [3]. Bird E. F. C., 1969, Coasts, The MIT Press, Cambridge.
• [4]. Bohdziewicz L., 1963, Przegląd budowy geologicznej i typów polskich wybrzeży, [in:] Materiały do monografii polskiego brzegu morskiego, Geologia i zagadnienia pokrewne, Mielczarski A. (red.), Zeszyt 5. Instytut Budownictwa Wodnego, Polska Akademia Nauk, Gdańsk-Poznań, 10-41.
• [5]. Borówka R. K., 1990, Coastal dunes in Poland, [in:] Dunes of the European coasts, Bakker, Th. W., Jungerius P. D., Klijn J. A., (eds.), Catena Supplement 18, Cremlingen, 25-30.
• [6]. Borówka R. K., 1999, Multi-year trends of change in intensity of potential aeolian transport on the West Poineranian coast of the Balite in the context of the morphology and present-day development of coastal dunes, [in:] Late Glacial, Holocene and present-day evolution of the coastal geosystems of the Southern Baltic, Borówka R. K. (ed.), Quaternary Studies in Poland, Special Issue, 67-75.
• [7]. Borówka M. (II), 1979, Rekonstrukcja rozwoju rzeźby zaplecza plaży w środkowej części Mierzei Łebskiej, Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, Tom XXXII, seria A, Geografia fizyczna, PWN Warszawa-Poznań, 7-19.
• [8]. Borówka M. (II), Rotnicki K., 1999, Main directions of aeolian sand transport and its budget on barrier sandy beach (Łeba Barrier case study), [in:] Ewolucja geosystemów nadmorskich Południowego Bałtyku, Borówka R. K., Młynarczyk Z., Wojciechowski A. (red.), Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań-Szczecin, 7-24.
• [9]. Carter R. W. G. 1980, Haman activities and geomorphic processes: t/w example of recreation on the Northern Ireland coast, School of biological and environmental studies, The University of Ulster, Coleraine.
• [10]. Carter R. W. G., 1990a, The geomorphology of coastal dunes in Ireland, [in:] Dunes of the European coasts, Bakker, Th. W., Jungerius P. D., Klijn J. A., (eds.), Catena Supplement 18, Cremlingen, 31-40.
• [11]. Carter R. W. G., Nordstrom K. F., Psuty N. P., 1990b, The study of coastal dunes, [in:] Coastal dunes. Form and processes, Nordstrom K. F., Psuty N. P., Carter B. (eds.), John Wiley & Sons, Chichester, 1-14.
• [12]. Carter R. W. G., Wilson P., 1990c, The geomorphological, ecological and pedological development of coastal foredunes at Magilligan Point, Northern Ireland. [iw] Coastal dunes. Form and processes, Nordstrom K. F., Psuty N. P., Carter B. (eds.), John Wiley & Sons, Chichester, 129-157.
• [13]. Dziadziuszko Z., Jednorał T., 1988, Wahania poziomów morza na polskim wybrzeżu Bałtyku, Zeszyt prac zebranych 6, Dynamika Morza, Studia i Materiały Oceanologiczne 52, Ossolineum, 215-238.
• [14]. Hesp P. A., 1981, The formation of shadow dunes, Journal of Sedimentary Petrology 51, 101-112.
• [15]. Hesp P. A., 1984, Foredune formation of southeast Australia, [in:] Coastal Geomorphology in Australia, Thom B. G. (ed.), Accademic Press, Sydney, 69-97.
• [16]. Hesp P. A., 1987, Morphology, dynamics and internal stratification of some establishedforedunes in southeast Australia, Sedimentary Geology 55, 17-41.
• [17]. Hesp P., Thom B., 1990, Geomorphology and evolution of active transgresive dunefields, [in:] Coastal dunes. Form and processes, Nordstrom K. F., Psuty N. P., Carter B. (eds.), John Wiley & Sons, Chichester, 253-283.
• [18]. Keilhack K., 1912, Die Verlandung der Swinepforte, Jahrbuch der Kóniglische Preussischen Geology Landesanstalt 32 (2), Berlin, 209-244.
• [19]. Leontiew O. K., Nikiforow L. G., Safjanow G. A., 1982, Geomorfologia brzegów morskich, Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa, 332 pp.
• [20]. Łabuz T. A., 1998, Potential aeolian processes on the Pomeranian Bay toast (in Polish), Msc. dissertation, University of Szczecin, 101 pp.
• [21]. Łabuz T. A., 2002a, Przykłady antropopresji na nadmorskich wydmach mierzei Bramy Swiny, [in:] Zapis działalności człowieka w środowisku przyrodniczym, Szwarczewski P., Smolska E, (red.), Warszawa-Łomża, 75-84.
• [22]. Łabuz T. A., 2002b, Znaczenie środowiskowe stanowisk honkenii piaskowej Honckenya peploides na wydmowym wybrzeżu Zatoki Pomorskiej, Chrońmy Przyrodę Ojczystą 58 (5), Instytut Ochrony Przyrody, Polska Akademia Nauk, Kraków, 57-65.
• [23]. Łukasiewicz A., 1992, Charakterystyka roślin psammofilnych i ich przystosowania do środowiska wydmowego Mierzei Łebskiej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań, 85 pp.
• [24]. Mielczarski A., Onoszko J., 1968, Poprzeczne formy akumulacji eolicznej na plażach piaszczystych oraz analiza transportu eolicznego piasków plażowych, Archiwum Hydrotechniki, tom XV, zeszyt 2, 175-193.
• [25]. Minkiavicius V.A. 1972, On the question of sand dynamics in the area of mobile dunes of the spit of Kursiu Nerija in the winter-spring seasons transport (in Russian), Wydawnictwo Litewska Akademia Nauk USSR, 169-174.
• [26]. Musielak S., (red.), 1991, Photointerpretation Atlas of the shore dynamics of the western coast of Poland (in Polish), Urząd Morski, Instytut Nauk o Morzu, Okręgowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-kartograficzne, Szczecin.
• [27]. Musielak 1995, Shoreline dynamics between Niechorze and Swinoujcie, [in:] Polish coast: past, present, future, Rotnicki K., (ed.), Journal of Coastal Research, Special Issue 22, 288-291.
• [28]. Musielak S. Osadczuk K., 1995, Evolution of the Swina Gate, [in:] Polish coast: past, present, future, Rotnicki K., (ed.), Journal of Coastal Research, Special Issue 22, 305-308.
• [29]. Olsauskas A., 1996, Influence of recreation on plant cover in west Lituania, Mography EUCC Kłajpeda University, 210 pp.
• [30]. Osadczuk K., 2001, Geneza wałów piaszczystych Bramy Świny w świetle badań morfometrycznych i sedymentologicznych, Rozprawa doktorska wykonana na Wydziale Nauk Geograficznych i Geologicznych, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań-Szczecin, 163 pp.
• [31]. Osadczuk K., Prajs J., Osadczuk A., 2001, Analiza morfologiczna wydm Bramy Świny z wykorzystaniem cyfrowego modelu rzeźby terenu, [in:] Geologia i Geomorfologia Pobrzeża i Południowego Bałtyku, Florek W. (red.), 4, Wyższa Szkoła Pedagogiczna Słupsk, 281-287.
• [32]. Piotrowska H., Celiński F., 1965, Zespoły psammofilne wysp Wolina i Południowo-wschodniego Uznaniu, Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, T. XVI, 123-170.
• [33]. Piotrowska H., 1995, Forest and man on the Polish Baltic coast, [in:] Management and preservation of coastal habitats, van Dijk H. W. J. (ed.), Procedings of multidiscyplinary workshop in Jastrzębia Góra, Poland, September 1-5 1993, EUCC Leiden, Netherlands, 121-132.
• [34]. Piotrowski A., 1999, Etapy rozwoju Bramy Świny, [in:] Problemy geologii, hydrogeologii i ochrony środowiska wybrzeża morskiego Zachodniego Pomorza, Borówka R. K., Piotrowski A., Wiśniowski Z., (red.), Przewodnik LXX Zjazdu Naukowego PTG, Szczecin, 215-241.
• [35]. Prusinkiewicz Z., Noryśkiewicz B., 1966, Zagadnienie wieku bielic na wydmach brunatnych mierzei Świny w świetle analizy palynologicznej i datowania radiowęglem C14, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Z. 14, Geografia V, Toruń, 75-88.
• [36]. Psuty N. P., 1988, Sediment budget and dune/beach interaction, Journal of Coastal Research, Special Issue 3, Portland, 1-4.
• [37]. Psuty N. P., 1990, Foredune mobility and stability, Fire Island, New York, [in:] Coastal dunes, forms and processes, Nordstrom K. F., Psuty N. P., Carter B. (eds.), John Wiley & Sons Ltd. Chichester, 159-176.
• [38]. Psuty N. P., 1992, Spatial variation in coastal foredune development [in:] Coastal dunes, Carter B., (ed.), Balkema, Rotterdam, 3-13.
• [39]. Pye K., 1990, Physical and human influences on coastal dune development between the Ribble and Morscy estuaries, northwest England, [in:] Coastal dunes. Forms and processes, Nordstrom K. F., Psuty N. P., Carter B. (eds.), John Wiley & Sons Ltd. Chichester, 339-359.
• [40]. Rotnicki K., Borówka R. K., 1990, Impact of a future sea Level rise in the Polish Baltic coastal zone, Department of Paleogeography Quartenary Research Institute, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań, 248-263.
• [41]. Racinowski R., Seul C., 1996, Actual morphodynamic attributes of Szczecin skore, [in:] Lithodynamics of seashore, Meyer Z. (ed.), Polish Academy of Sciences, Technical University of Szczecin, 107-116.
• [42]. Rosa B., 1963, O rozwoju morfologicznym wybrzeża Polski w świetle dawnych form brzegowych, Studia Societatis Scientiarium Torunensis, Vol V. Toruń, 174.
• [43]. Shuiski Y. 1986, Studies of aeolian processes on seashores of the Soviet Union, Geografiska Annaler 68, A 1-2, Odessa State University USSR, 33-40.
• [44]. Zawadzka-Kahlau E., 1999, Tendencje rozwojowe polskich brzegów Bałtyku Południowego, Gdańsk, 147 pp.
• [45]. Zeidler R. B., Wróblewski A., Miętus M., Dziadziuszko Z., Cyberski J., 1995, Wind, wave and storm surge regime at the Polish Baltic coast, [in:] Polish coast: past, present, future, Rotnicki K., (ed.), J. Coast. Res., Special Issue 22, 33-55.
• [46]. Wróblewski A., 1975, Prawdopodobieństwo maksymalnych rocznych poziomów morza w Nowym Porcie, Kołobrzegu i Świnoujściu, Oceanology 6, Polska Akademia Nauk Sopot, 37-51.