A bi-partite Ferdynandovian succession from Łuków, Eastern Poland: a new palynostratigraphic approach

• Autorzy: Pidek I. A. , Małek M.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper presents a new approach to the Middle Pleistocene lacustrine deposits at the Łuków site (Łuków Plain, E Poland). The resultsof pollen analysis document a rarely found complete Ferdynandovian pollen succession with evidence of two warm periods of interglacial rank and two cold ones. New geological and palynological data are presented and interpreted against a background of earlier researchby Rühle and Sobolewska from 1969, including a comparison with the nearest complete Ferdynandovian succession at Zdany (SiedlceUpland) and with the stratotype section of Ferdynandów. The proposed division of the Łuków sequence into two warm periods separatedby a succession typical of glacial periods has been based on a new division of Ferdynandovian pollen succession applied for the first timeto the Podgórze B1 pollen profile. Two warm units and the intervening cold one in the Łuków pollen sequence correspond to theclimatostratigraphical units Ferdynandovian 1 and 2 separated by the cooling/glaciation (Ferdynandovian 1/2) and can be related to theCromerian Complex.

Słowa kluczowe

EN

Ferdynandovian pollen succession; Łuków Plain; Middle Pleistocene; Marine Oxygen Isotope stages (MIS); palynostratigraphy

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Geological Quarterly
• Rocznik: 2010
• Tom: Vol. 54, No 1
• Strony: 69--84
• Opis fizyczny: Bibliogr. 63 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Pidek I. A.

autor

Małek M.

• Institute of Earth Sciences, M. Curie-Skłodowska University, al Kraśnicka 2 c/d, PL-20-718 Lublin, Po land,

Bibliografia

• BER A. (2005) - Polish Pleistocene stratigraphy - a review of interglacial stratotypes. Netherl. J. Geosc., Geol. Mijnbouw, 84 (2): 61-76.
• BER A. (2006) - Pleistocene interglacials and glaciations of northeastern Poland compared to neighbouring areas. Quatenr. Internat., 149: 12-23.
• BER A., LINDNER L. and MARKS L. (2007) - Proposal of a stratigraphic subdivision of the Quaternary of Poland (in Polish with English summary). Prz. Geol., 55 (2): 115-118.
• BRZEZINA R. (2000) - Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. Krzesk (566). Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• DYAKOWSKA J. (1952) - Pleistocene flora of Nowiny Żukowskie (in Polish with English summary). Biul. Inst. Geol., 67: 115-181.
• GRANOSZEWSKI W. (2003) - Late Pleistocene vegetation history and climatic changes at Horoszki Duże, Eastern Poland: a palaeobotanical study. Acta Palaeobot., Suppl., 4: 3-95.
• HARASIMIUK M., SZWAJGIER W. and TERPIŁOWSKI S. (2004) - Effect of the Warta Glaciation ice sheet on relief of the northern foreland of the Lublin Upland (in Polish with English summary). In: Zlodowacenie warty w Polsce (eds. M. Harasimiuk and S. Terpiłowski): 163-171. Wyd. Uniw. Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
• JANCZYK-KOPIKOWA Z. (1963) - Pollen analysis of the Quaternary deposits from Ferdynandów (NW of Kock) (in Polish with English summary). Kwart. Geol., 7 (3): 639-645.
• JANCZYK-KOPIKOWAZ. (1975) - Flora of the Mazovian Interglacial at Ferdynandów (in Polish with English summary). Biul. Inst. Geol., 290: 5-94.
• JANCZYK-KOPIKOWA Z. (1987) - Remarks on palynostratigraphy of the Quaternary (in Polish with English summary). Kwart. Geol., 31 (1): 155-162.
• JANCZYK-KOPIKOWAZ. (1991) - The Ferdynandów Interglacial in Poland. Geol. Quart., 35 (1): 71-80.
• JANCZYK-KOPIKOWAZ., MOJSKI J. E. and RZECHOWSKI J. (1981) - Position of the Ferdynandów Interglacial, Middle Poland, in the Quaternary stratigraphy of the European Plain. Biul. Inst. Geol., 335 (4): 65-79.
• JANCZYK-KOPIKOWA Z. and RZECHOWSKI J. (1980) - Podlodów k/Kocka. In: Przewodnik seminarium terenowego "Stratygrafia i chronologia lessów oraz utworów glacjalnych dolnego i środkowego plejstocenu Polski SE", Lublin, wrzesień 23-29,1980.
• JANCZYK-KOPIKOWAZ. and ŻARSKI M. (1995) - The Ferdynandów Interglacial at Stanisławice near Kozienice (Central Poland). Acta Palaeobot., 35 (1): 7-13.
• KONDRACKIJ. (2001) - Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa.
• KRUPIŃSKI K. M., ŻARSKI M. and NAWROCKI J. (2004) - Geological-stratigraphic reinterpretation of Mazovian Interglacial sediments at Wylezin near Ryki (eastern Poland) (in Polish with English summary). Prz. Geol., 52 (08/1): 683-692.
• KRZYSZKOWSKI D., BOTTGER T., JUNGE F. W., KUSZELL T. and NAWROCKI J. (1996) - Ferdynandovian Interglacial climate reconstructions from pollen successions, stable-isotope composition and magnetic susceptibility. Boreas, 25 (4): 283-296.
• KUSZELL T. (1991) - The Ferdynandovian Interglacial in the Bełchatów outcrop, Central Poland. Folia Quatern., 61/62: 75-83.
• LINDNER L., ed. (1992) - Czwartorzęd. Wydawnictwo PAE, Warszawa.
• LINDNER L., BOGUTSKY A., GOZHIK P., MARCINIAK B., MARKS L., ŁANCZONT M. and WOJTANOWICZ J. (2002) - Correlation of main climatic glacial-interglacial and loess-palaeosol cycles in the Pleistocene of Poland and Ukraine. Acta Geol. Pol., 52 (4): 459-469.
• LINDNER L., GOZHIK P., MARCINIAK B., MARKS L. and YELOVICHEVA Y. (2004) - Main climatic changes in the Quaternary of Poland, Belarus and Ukraine. Geol. Quart., 48 (2): 97-114.
• LINDNER L., MARCINIAK B. and ZIEMBIŃSKA-TWORZYDŁO M. (1991) - Interglacial sediments at Falęcice and their significance for stratigraphy of the Pleistocene in the Lower Pilica drainage basin (Central Poland) (in Polish with English summary). Ann. Soc. Geol. Pol., 61 (3-4): 231-256.
• LINDNER L., MARCINIAK B., SANKO A. F. and KHURSEVICH G. K. (2001) - The age of the oldest Scandinavian glaciations in mid-eastern Poland and southwestern Belarus. Geol. Quart., 45 (4): 373-386.
• LINDNER L. and MARKS L. (1994) - Pleistocene glaciations and interglacials in the Vistula, the Oder and the Elbe drainage basins (Central European Lowland). Acta Geol. Pol., 44 (1, 2): 153-165.
• LISICKIS. (2003) - Lithotypes and litho stratigraphy of tills of the Pleistocene in the Vistula drainage basin area, Poland (in Polish with English summary). Pr. Państw. Inst. Geol., 177: 1-105.
• MAŁEK M. (2004) - Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. Siedlce Południe (565). Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• MAŁEK M. and BUCZEK K. (2005) - Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. Stanin (601). Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• MAŁEK M. and BUCZEK K. (2006) - Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000 ark. Łuków (602). Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• MAŁEK M. and PIDEK I. A. (2007) - Palynostratigraphy of organogenic deposits of new interglacial stands on the Łuków Plain (in Polish with English summary). Ann. UMCS, sect. B, 62 (2): 43-58.
• MAMAKOWAK. (1996) -Nowe dane palinologiczne z profilu Podgórze, Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1:50 000, ark. Białobrzegi (profil B1). Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• MAMAKOWA K. (2003) - Plejstocen. In: Palinologia (eds. S. Dybova-Jachowicz and A. Sadowska): 235-266. Wyd. IB PAN, Kraków.
• MAMAKOWA K., RYLOVA T. B. and GRANOSZEWSKI W. (2000) - Korelacja Ferdynandowskich sukcesji pyłkowych z Polski z sukcesjami pyłkowymi interglacjałów Białowieskiego i Mogilewskiego. In: Materiały Seminarium Białorusko-Polskiego "Problemy paleogeografii późnego plej stocenu i holocenu" (eds. A. W. Matwiejew, J. I. Anoszka and W. P. Zernickaja): 53-54. Grodno, wrzesień 26-29, 2000.
• MARKS L. (2004) - Ice-sheet limit of the Warta Glaciation in Poland (in Polish with English summary). In: Zlodowacenie warty w Polsce (eds. M. Harasimiuk and S. Terpiłowski): 27-35. Wyd. Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
• MOJSKI J. E. (1971) - Objaśnienia do Mapy geologicznej Polski w skali 1:200 000, ark. Łuków. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• MOJSKI J. E. (1972) - Mapa geologiczna Polski w skali 1:200 000, ark. Łuków, wyd. A. Państ. Inst. Geol., Warszawa.
• MOJSKI J. E. (2005) - Ziemie polskie w czwartorzędzie. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• PIDEK I. A. (2000) - Palynostratigraphic interpretation of the cold unit between two warm ones in the Ferdynandovian succession from Zdany (eastern Poland) (in Polish with English summary). Prz. Geol., 48 (11): 1035-1038.
• PIDEK I. A. (2003) - Mesopleistocene vegetation history in the northern foreland of the Lublin Upland based on palaeobotanical studies of the profiles from Zdany and Brus sites. Wyd. Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
• PIDEK I. A. (2004) - Analiza pyłkowa próbek z profili arkusza Łuków (602) SMGP w skali 1:50 000. Centr. Arch. Geol., Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• RUSZCZYŃSKA-SZENAJCH H. (1976) - Glacitektonic depressions and glacial rafts in mid-eastern Poland (in Polish with English summary). Stud. Geol. Pol., 50.
• RÜHLE E. (1969) - The section of Quaternary deposits at Łuków in Podlasie (in Polish with English summary). Biul. Inst. Geol., 220: 81-103.
• RÜHLE E. (1970) - Les nouvelles unites stratigraphiques de la glaciation de la Pologne Centrale (Riss) sur le territoire entre la moyenne Vistule et le bas Bug (in Polish with French summary). Acta Geogr. Univ. Lodz., 24: 399-412.
• RYLOVA T. B. (1998) - Biostratigraficzeskoe rschlenenie belovezhskogo i aleksandriiskogo mazhlednikovykh goroziontov plaistosena na territorii Belarusi. Doklady NAN Belarusi, 42 (4): 114-117.
• RYLOVA T. B. and SAVCHENKO I. E. (2005) - Reconstruction of palaeotemperatures of Pleistocene Interglacial intervals of Belarus frompalynological evidences. Pol. Geol. Inst. Spec. Pap., 16: 83-93.
• RZECHOWSKI J. (1996) - The Ferdynandowian Interglacial and its stratigraphical position in the Middle Pleistocene of Europe. In: The Early Middle Pleistocene in Europe (ed. Ch. Turner): 279-293. Balkema, Rotterdam.
• SANKO A. F., VELICHKEVICH F. Yu., RYLOVA T. B., KHURSEVICH G. K., MATVEEV A. V., KARABANOV A. K., MOTUZKO A. N. and ILKEVICH G. I. (2005) - Stratigraficheskaja schema chetvertichnych otlozenij Belarusi. Litasfera, 22: 146-156.
• SOBOLEWSKA M. (1956a) - Pleistocene vegetation of Syrniki on the river Wieprz (in Polish with English summary). Biul. Inst. Geol., 100: 143-193.
• SOBOLEWSKA M. (1956b) - Pollen analysis of the interglacial deposits of Olszewice on the Wieprz river (in Polish with English summary). Biul. Inst. Geol., 100: 271-291.
• SOBOLEWSKAM. (1969) - Interglacial deposits at Łuków in Podlasie in the light of pollen analysis (in Polish with English summary). Biul. Inst. Geol., 220: 105-114.
• SZYMAŃSKI J. and BUŁA S. (1999) - Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. Kąkolewnica (603). Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• TERPIŁOWSKI S. (2001) - Marginal zone of the Wartanian ice sheet in the Siedlce High Plain (E Poland) in the light of sedimentological analysis (in Polish with English summary). Wyd. Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
• TURNER Ch. (1996) - A brief survey of the early Middle Pleistocene in Europe. In: The early Middle Pleistocene in Europe (ed. Ch. Turner): 295-317. Balkema, Rotterdam.
• VELICHKEVICH F. Yu., SANKO A. F., RYLOVAT. B., NAZAROV V. J., KHURSEVICH G. K. and LITVINIUK G. J. (1996) -Stratigraficheskaya skhema chetwertichnykh (antropogenovykh) otlozhenij Belarussyi. Stratigrafiya. Geologicheskaya korrelacya, 4 (6): 75-87.
• WALANUS A. and NALEPKA D. (1994) - POLPAL, Palinologiczna Baza Danych. Wyd. IB PAN, Kraków.
• WINTER H. (1992) - The Ferdynandów pollen succession in the profile of Popioły - Toruń Valley (in Polish with English summary). Geol. Quart., 36 (3): 387-392.
• WINTER H. (2006) - Problem of Pleistocene interglacials and glaciations - general remarks (in Polish with English summary). Prz. Geol., 54 (2): 142-144.
• ZAGWIJN W. H. (1996) - The Cromerian Complex Stage of the Netherlands and correlation with other areas in Europe. In: The Early Middle Pleistocene in Europe (ed. Ch. Turner): 145-172. Balkema, Rotterdam.
• ŻARSKI M. (2001) - Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000 ark. Żelechów (637). Centr. Arch. Geol., Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• ŻARSKI M. (2003) - Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. Okrzeja (638). Centr. Arch. Geol., Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• ŻARSKI M. (2004) - Ice-sheet marginal zone of the Warta Glaciation in the Żelechów High Plain (in Polish with English summary). In: Zlodowacenie warty w Polsce (eds. M. Harasimiuk and S. Terpiłowski): 113-123. Wyd. Marii Curie-Skłodowskiej,, Lublin.
• ŻARSKI M. (2006) - Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. Adamów (639). Centr. Arch. Geol., Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• ŻARSKI M., NITAM. and WINTER H. (2005) - New interglacial sites in the region of the Wilga and Okrzejka river valleys at the Żelechów upland (SE Poland) (in Polish with English summary). Prz. Geol., 53 (2): 137-144.
• ŻELICHOWSKI A. M. (1979) - Geological cross-section through in marginal part of the Precambrian platform in the Lublin-Podlasie area (Ce-nozoic excluded) (in Polish with English summary). Kwart. Geol., 23 (2): 291-307.