Stateczność pojazdów szynowych i samochodowych

• Autorzy: Kisilowski J. , Zalewski J.

Warianty tytułu

EN

Stability of railway and road vehicles

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praca zawiera kilka różnych podejść do zagadnienia stateczności modeli matematycznych pojazdów szynowych i samochodowych. Przeprowadzono analizę stateczności technicznej modelu matematycznego opierając się na właściwościach maksymalnej i minimalnej wartości własnej macierzy stanu (otrzymanej z równań ruchu układu pojazdu szynowego z wózkami 25TN) oraz wyznaczając funkcję Lapunowa. Zbadano stateczność tego modelu ze względu na parametry, na które funkcja Lapunowa jest najbardziej wrażliwa (badania wrażliwości pokazano w pracy [3]). Drugie zadanie to badanie stateczności technicznej stochastycznej (definicję zaczerpnięto z pracy [4]) nieliniowego modelu matematycznego pojazdu szynowego (wagon towarowy z wózkiem 25 TN) oraz pojazdu samochodowego (samochód Ferrari). W obydwu przypadkach zaburzenia pochodziły od nierówności toru i nierówności drogi. To zadanie zostało zrealizowane dla różnych parametrów pojazdu szynowego i samochodowego. Wyniki te odnoszono do rzeczywistych obiektów np. w pojeździe samochodowym do stateczności samochodu zdefiniowanego w normie ISO 8855:1991.

EN

This work contains several different approaches to the subject of stability of mathematical models of railway and road vehicles. Analysis of stochastic technical stability of mathematical model was conducted basing on the properties of maximal and minimal eigenvalues of state matrix (derived from the equations of motion of the railway vehicle with the 25TN bogies) and defining the Lapunov function. Stability of this model was examined in view of the parameters, on which the Lapunov function is most sensitive (sensitivity analysis was shown in [3]). Second task is the examination of stochastic technical stability (definition from work [4]) of nonlinear mathematical model of railway vehicle (freight car with 25TN bogies) and road sport car (Ferrari). In both cases the disturbances originated from the unevenness of the track or road respectfully. This task was realised for different parameters of both railway and road vehicle. The results were related to real object, for example in road vehicle to the stability defined in the norm ISO 8855:1991.

Słowa kluczowe

PL

stateczność; model matematyczny; pojazd szynowy; pojazd samochodowy

EN

stability; mathematical model; railway vehicle; road vehicle

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 3
• Opis fizyczny: Pełny tekst na CD, Bibliogr. 8 poz., wykr.

Twórcy

autor

Kisilowski J.

autor

Zalewski J.

• Wydział Transportu i Elektrotechniki Politechniki Radomskiej

Bibliografia

• [1] Gutowski R., Podstawy teorii stateczności ruchu układów dyskretnych i ciągłych, Politechnika Warszawska, Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa, 1981.
• [2] Bogusz W., Stateczność techniczna, Warszawa, PWN, 1972.
• [3] Kisilowski J. red., Dynamika układu mechanicznego pojazd szynowy tor, Warszawa, PWN 1991.
• [4] Kisilowski J., Choromański W., Łopata H., Investigation of Technical Stochastic Stability of Lateral Vibrations of Mathematical Model of Rail Vehicle, Warsaw, Engineering Transactions, Polish Academy of Sciences - IPPT, Vol.33, 1985.
• [5] Kisilowski J., Kardas - Cinal E., Some Problems Related to Investigation of Wheelset Model Stability, Warszawa, Dynamical Problems in Mechanical Systems, PAN IPPT, 1991.
• [6] Zalewski J., Modelowanie wpływu zaburzeń geometrii nadwozia na stateczność ruchu pojazdu samochodowego, PhD thesis, Politechnika Warszawska, Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych, 2011.
• [7] Kardas-Cinal, E., Badanie stateczności stochastycznej modelu matematycznego pojazdu szynowego, Rozprawa doktorska, Politechnika Warszawska, 1994.
• [8] Kisilowski J., Knothe K., Advanced Railway Vehicle System Dynamics, Warszawa, WNT 1991.