Hydrogeologiczny aspekt w identyfikacji i ochronie ekosystemów zależnych od wód podziemnych

• Autorzy: Krogulec E. , Sawicka K.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Protection of water and water-depended ecosystems, in a view of their huge environmental role and high sensitivity to changes of environmental conditions, is one of the fundamental issues included in the legal acts in force, agreements, international conventions, directives and projects. Strong variety of groundwater-depended ecosystems practically causes impossibility to elaborate on an universal methodology for defining their environmental needs. Wetlands are one of the most differentiated groundwater-depended ecosystems, for which the programmes of hydrogeological researches in the range of diagnosis and prognosis of groundwater level changes necessitate an individual adjustment to the study area. Researches of the groundwater-depended ecosystems, including wetlands, mostly in a range of their protection and renaturalisation, require an interdisciplinary approach. On the basis of the researches conducted in the wetland areas in the Kampinos National Park, different hydro-environmental factors determining groundwater level changes in those wetlands were presented. The variety of values and dependences were obtained as a results of the conducted calculations of groundwater levels correlation with different factors. Results of the researches allow to point at the regions, where groundwater levels dependence on precipitation values is significant and the regions, where other factors than infiltration recharge values, have important impact on groundwater table depth. An analysis of trend of changes requires constant update of the monitoring data concerning of groundwater levels in wetland areas. The valorization of vegetation cover and soils done directly (locally) during the field works or on the basis of the papers containing soil characteristic and peatland documentations, requires generalization, adapted to the specificity of the hydrogeological researches in regional scale. Huge spatial differentiation, time-change variation, and secondary transformation processes of the vegetation and soil types, causes, that the results of the vegetation and habitat studies can not be directly used for identification of the factors determining groundwater table level.

Słowa kluczowe

PL

ekosystem wód podziemnych; ekosystem mokradłowy; hydrostrefy bagienne; Kampinoski Park Narodowy

EN

groundwater dependent ecosystems; wetlands; wetlands hydrozone; Kampinos National Park

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2012
• Tom: Vol. 60, nr 3
• Strony: 164--174
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., rys., tab., wykr

Twórcy

autor

Krogulec E.

autor

Sawicka K.

• Wydział Geologii, Uniwersytet Warszawski, ul. Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa,

Bibliografia

• 1.BURZYŃSKI K., KIEJZIK-GŁOWIŃSKA M., KISTOWSKI M., OSTAPOWICZ-MITRASZEWSKA A., STASZEK W., TYSZECKI M. & ŻELAZIŃSKI J. 2010 - Prognoza oddziaływania na środowisko Projektu Polityki Wodnej Państwa do roku 2030 (z uwzględnieniem etapu 2016). Gdańsk 2010. http://www.kzgw.gov.pl/files/file/Programy/PPWP2030/Prognoza_do_projektu_Polityki_wodnej_panstwa.pdf.
• 2.Diagnoza aktualnego stanu gospodarki wodnej. Załącznik nr 1 do Projektu Polityki Wodnej Państwa do roku 2030 (z uwzględnieniem etapu 2016). Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, Warszawa 2010. http://www.trmew.pl/uploaded/index/Zalaczniki_do_projektu_Polityki_ wodnej_panstwa_do_roku_2030.pdf.
• 3.DOMAŃSKA M., MICHALSKA-HEJDUK M., KOPEĆ D., KUCHARSKI L., OTRĘBA A., KĘBŁOWSKA A., KLOSS M. & DEMBEK A. 2010 - Rezultat 29. Zestawienie rodzajów cennych przyrodniczo siedlisk. Projekt - Opracowanie metod odtworzenia pierwotnych warunków wodnych Kampinoskiego Parku Narodowego w celu powstrzymania degradacji przyrodniczej i poprawienia stanu bioróżnorodności; niepublikowane.
• 4.GENESIS - Genesis - Groundwater and Dependent Ecosystems: New Scientific and Technologi Basis for Assessing Climate Change and Land-use Impacts on Groundwater. http://www.thegenesisproject.eu.
• 5.Istotne problemy gospodarki wodnej. Załącznik nr 2 do Projektu Polityki Wodnej Państwa do roku 2030 (z uwzględnieniem etapu 2016). Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, Warszawa 2010. http://www.kzgw.gov.pl/files/file/Programy/PPWP2030/Zalaczniki_do_Prognozy.pdf.
• 6.KLOVE B. 2010 - Groundwater Dependent Ecosystems: Hydrology, Conceptual Models and Vulnerability. Key-note presentation at XXXVIII IAH Congress, Krakow, Poland, September 12-17, 2010.
• 7.KROGULEC E. 2004 - Ocena podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia w dolinie rzecznej na podstawie przesłanek hydrodynamicznych. WUW, Warszawa.
• 8.KROGULEC E. 2010 - Evaluation of infiltration rates within the Vistula River valley, central Poland. Acta Geol. Pol., 60, 4: 617-628.
• 9.KROGULEC E. & ANDRZEJEWSKA A. 2005 - Zastosowanie automatycznych pomiarów stanów wód podziemnych w lokalnym systemie monitoringowym. Współczesne problemy hydrogeologii, tom XII. Wyd. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń: 397-405.
• 10.KROGULEC E., ANDRZEJEWSKA A., FURMANKOWSKA A. & ZABŁOCKI S. 2009 - Analiza stanów wód podziemnych na obszarach podmokłych na przykładzie obserwacji w Kampinoskim Parku Narodowym. Biul. Państw. Inst. Geol., 436: 281-288.
• 11.KROGULEC E., FURMANKOWSKA A., TRZECIAK J. & ZABŁOCKI S. 2010 - Range determining factors and tendencies of groundwater level changes in wetland areas. Biul. Państw. Inst. Geol., 441: 73-82.
• 12.KROGULEC E. & ZABŁOCKI S. 2008 - Geostatystyczna analiza stanów wód podziemnych w Kampinoskim Parku Narodowym. [W:] Partyka J., Pociask-Karteczka J. (red.) Wody w obszarach chronionych. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ., Ojcowski Park Narodowy, Komisja Hydrogeologii PTG, Kraków: 189-199.
• 13.KUPFERSBERGER H & GENESIS Team 2010 - Impacts and threats on groundwater systems at a European scale - the GENESIS project, XXXVIII IAH Congress, Groundwater Quality Sustainability, eds. Zuber et al., Abstract Book, Krakow: 399-400.
• 14.LAIO F., TAMEA S,. RIDOLFI L., D'ODORICO P. & RODRIGUEZ-ITURBE I. 2009 - Ecohydrology of groundwater-dependent ecosystems. Water Resources Research, vol. 45, W05419.
• 15.http://www.idrologia.polito.it/~laio/articoli/44-WRR-water_table1.pdf.
• 16.MICHALSKA-HAJDUK D., KOPEĆ D., KUCHARSKI L., KĘBŁOWSKA A., OTRĘBA A., KLOSS M. & DEMBEK A. 2011 - Roślinność terenów mokradłowych - stan zachowania i tendencje dynamiczne. [W]: Ochrona i renaturalizacja mokradeł Kampinoskiego Parku Narodowego. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• 17.OKRUSZKO H. 1992 - Siedliska hydrogeniczne, ich specyfika i zróżnicowanie. [W:] Hydrogeniczne siedliska wilgotnościowe. Bibl. Wiad. IMUZ, nr 79: 5-14.
• 18.PIÓRKOWSKI H., DOMAŃSKA M., RYCHARSKI M., JAKUBOWSKI W., OSTRZYŻEK S. & STEFANIAK P. 2010 - Rezultat Raport oceny stanu aktualnego mokradeł KPN. Projekt - Opracowanie metod odtworzenia pierwotnych warunków wodnych Kampinoskiego Parku Narodowego w celu powstrzymania degradacji przyrodniczej i poprawienia stanu bioróżnorodności; niepublikowane.
• 19.PIÓRKOWSKI H., DOMAŃSKA M., RYCHARSKI M., JAKUBOWSKI W., OSTRZYŻEK S. & STEFANIAK P. 2010 - Rezultat 17. Aktualna mapa siedliskowo-glebowa przedstawiająca siedliska i gleby hydrogeniczne w standardzie GIS. Projekt - Opracowanie metod odtworzenia pierwotnych warunków wodnych Kampinoskiego Parku Narodowego w celu powstrzymania degradacji przyrodniczej i poprawienia stanu bioróżnorodności; niepublikowane.
• 20.PIÓRKOWSKI H., DOMAŃSKA M., RYCHARSKI M., JAKUBOWSKI W. & STEFANIAK P. 2011 - Gleby obszarów mokradłowych. [W]: Ochrona i renaturalizacja mokradeł Kampinoskiego Parku Narodowego. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• 21.Polityka resortu w dziedzinie hydrogeologii (na lata 2008-2015). Ministerstwo Środowiska. Departament Geologii i Koncesji Geologicznych. Warszawa 2008. http://www.psh.gov.pl/artykuly_i_publikacje/ artykuly1/kierunki-badan-w-dziedzinie-hydrogeologii-na-lata-2008 -2015.html?pdf.
• 22.Projekt Polityki Wodnej Państwa do roku 2030 (z uwzglêdnieniem etapu 2016). Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, Warszawa 2010. http://www.kzgw.gov.pl/files/file/Wiadomosci/Polityka_wodna.pdf.
• 23.Strategia ochrony obszarów wodno-błotnych w Polsce wraz z planem działań (na lata 2006-2013). Ministerstwo Środowiska, Departament Leśnictwa, Ochrony Przyrody i Krajobrazu. Warszawa 2006. http://www.gdos.gov.pl/files/Konwencje/ramsarska/strategia_ochrony_ plan_dzialan.pdf