Geoochrona konserwatorska profilu wzorcowego warstw chodenickich (miocen zapadliska przedkarpackiego)

• Autorzy: Gonera M. , Wiewiórka J. , Charkot J. , Bukowski K. , Mikulski D. , Dudek K.

Warianty tytułu

EN

Geoconservation of the Chodenice Beds stratotype (Miocene of the Carpathian Foredeep)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Stratotypes are indispensable to the correct usage of litho- and chronostratigraphy units. Stratotypes sustainability is the crucial factor. As the sustainability of the Chodenice Beds stratotype became in risk the searching for the substitution site of this type section had been undertaken. Micropaleontological and petrological hallmarks of the unit have been considered and perfectly analogical deposits have been found near by – in the Bochnia Salt Mine. Two of the mine corridors where Chodenice Beds crop out have been selected. The sites are protected as elements of the geocoservation net of the Bochnia Salt Mine, nominated as geological site no. 4 and 21.

Słowa kluczowe

PL

warstwy chodenickie; stratotypy; geoochrona konserwatorska

EN

Chodenice Beds; stratotype; geoconservation

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2011
• Tom: Vol. 59, nr 10
• Strony: 671--677
• Opis fizyczny: Bibliogr. 45 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Gonera M.

autor

Wiewiórka J.

autor

Charkot J.

autor

Bukowski K.

autor

Mikulski D.

autor

Dudek K.

• Instytut Ochrony Przyrody, Polska Akademia Nauk, al. A. Mickiewicza 33, 31-120 Kraków,

Bibliografia

• 1.ALEXANDROWICZ S.W. 1961 - Stratygrafia warstw chodenickich i grabowieckich w Chełmie nad Rabą. Kwart. Geol., 5: 646-667.
• 2.ALEXANDROWICZ S.W. 1963 - Stratygrafia osadów mioceńskich w Zagłębiu Górnośląskim. Pr. Inst. Geol., 39: 1-147.
• 3.ALEXANDROWICZ S.W 1968 - "Karpat" i "Baden" w schemacie stratygraficznym miocenu Zagłębia Górnośląskiego. Spraw. Pos. Kom. Nauk. PAN, 12: 550-553.
• 4.BARWICZ-PISKORZ W. 1978 - The Miocene Radiolaria from the Carpathian Foredeep. Acta Palaeont. Pol., 23: 223-248.
• 5.BARWICZ-PISKORZ W. 1996 - Stan badań mioceńskich promienic (Radiolaria) w polskiej części zapadliska przedkarpackiego. Prz. Geol., 44: 1119-1123.
• 6.BIRKENMAJER K. (red.) 1975 - Zasady polskiej klasyfikacji, terminologii i nomenklatury stratygraficznej. Instrukcje i Metody Badań Geologicznych, 33. Wyd. Geol., Warszawa.
• 7.BUKOWSKI G. 1932 - Objaśnienia szczegółowej mapy geologicznej Podkarpacia w okolicach Bochni. Spraw. Pol. Inst. Geol., 7: 227-291.
• 8.BUKOWSKI K., LEEUW A. DE, GONERA M., KUIPER K.F., KRZYWIEC P., PERYT D. 2010 - Badenian tuffite levels within the Carpathian orogenic front (Gdów-Bochnia area, Southern Poland): radio-isotopic dating and stratigraphic position. Geol. Quat., 54: 449^164.
• 9.DUDEK K, BUKOWSKI K. & HEFLIK W 2004 - Mineralogical characteristics of the Bochnia tuff from the Chodenice Beds (Carpathian Foredeep, S Poland). Miner. Pol., 35: 63-77.
• 10.GARLICKI A. 1968 - Autochtoniczna seria solna w miocenie Podkarpacia między Skawiną a Tarnowem. Biul. Inst. Geol., 215: 5-78.
• 11.GARLICKI A. 1970 - Złoże soli kamiennej Moszczenica-Łapczyca na zachód od Bochni. Kwart. Geol. 14: 350-360.
• 12.GARLICKI A. 1979 - Sedymentacja soli mioceńskich w Polsce. Pr. Geol. PAN Oddz. w Krakowie, 119: 1-67.
• 13.GONERA M. 1997 - Miocene foraminiferal assemblages in the Gliwice area (Upper Silesia, Poland). Bull. Pol. Acad. Sc., Earth Sc., 45: 97-105.
• 14.GONERA M. 2001 - Otwornice i paleośrodowisko formacji badenianu (miocen środkowy) na obszarze Górnego Śląska. Stud. Naturae, 48: 211.
• 15.GONERA M. 2008 - Geoochrona konserwatorska w realiach rzeczywistości rynkowej. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 64: 127-142.
• 16.GONERA M. 2009 - Obszary górnicze i geoochrona konserwatorska -niedoszacowane partnerstwo. Górn. Odkryw., 50: 37-41.
• 17.GONERA M., PERYT T.M. & DURAKIEWICZ T. 2000 -Biostratigraphical and paleoenvironmental implications of isotopic studies (18O,13C) of Middle Miocene (Badenian) foraminifers in the Central Paratethys. Terra Nova, 12: 231-238.
• 18.GÓRECKI J., SERMET E. & KOTOWSKI M. 2009 - Kopalnia odkrywkowa w służbie ochrony dziedzictwa geologicznego? Karpnik -studium przypadku. Górn. Odkryw., 50: 31-36.
• 19.JASIONOWSKI M. 1997 -Zarys litostratygrafii osadów mioceńskich wschodniej części zapadliska przedkarpackiego. Biul. Państw. Inst. Geol., 375: 43-60.
• 20.KIRCHNER Z. 1956 - Stratygrafia miocenu przedgórza Karpat Środkowych na podstawie mikrofauny. Acta Geol. Pol., 6: 421-449.
• 21.KUCIŃSKI T. 1976 - Zarys stratygrafii ramowej podpiętra wielician. Spraw. Pos. Kom. Nauk. PAN, 20: 163.
• 22.ŁUCZKOWSKA E. 1955 - O tortońskich otwornicach z warstw chodenickich i grabowieckich okolic Bochni. Rocz. Pol. Tow. Geol., 23: 77-156.
• 23.ŁUCZKOWSKA E. 1964 - Stratygrafia mikropaleontologiczna miocenu w rejonie Tarnobrzeg-Chmielnik. Pr. Geol. PAN, 20: 72. ŁUCZKOWSKA E. 1978 - Holostratotypen der Unterstufen des Badenien. Wielicien. [W:] Brestenska E. (red.) Chronostratigraphie und Neostratotypen, Miozän der Zentralen Paratethys, 6: 148-151, 155-158.
• 24.ŁUCZKOWSKA E. 1995 - Korelacja biostratygraficzna miocenu z nowych wierceń w Wieliczce. Zesz. Nauk. AGH, Geologia, 21: 255-265.
• 25.MIKULSKI D. 2007 - Budowa geologiczna strefy miocenu sfałdowanego zapadliska przedkarpackiego między Łężkowicami a Bochnią. Praca magisterska. Biblioteka Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• 26.NEY R. 1968 - Rola rygla krakowskiego w geologii zapadliska przedkarpackiego i rozmieszczeniu złóż ropy i gazu. Pr. Geol. PAN, 45: 82.
• 27.NEY R. 1979 - Piętra strukturalne w północno-wschodnim obramowaniu zapadliska przedkarpackiego. Pr. Geol. PAN, 53: 95. NEY R., BURZEWSKI W., BACHLEDA T., GÓRECKI W., JAKÓBCZAK K. & SŁUPCZYŃSKI K. 1974 - Zarys paleogeografii i rozwoju litologiczno-facjalnego utworów miocenu zapadliska przedkarpackiego. Pr. Geol. PAN, 82: 65.
• 28.NIEDŹWIEDZKI J. 1883 - Stosunki geologiczne formacji solonośnej Wieliczki i Bochni. Część Ib. Kosmos, 8: 387-403. OLEWICZ Z.R. 1968 - Stratygrafia warstw jednostki bocheńskiej i brzegu jednostki śląskiej między Wieliczką i Bochnią oraz pierwotne ich położenie w basenie sedymentacyjnym Karpat i przedgórza. Pr. Inst. Naft., 42: 1-75.
• 29.OLEWICZ Z.R. 1973 - Geologia przedkarpackiego obszaru między Wieliczką a Bochnią. Pr. Inst. Naft., 49: 1-51.
• 30.OSMÓLSKI T. 1972 - Wpływ budowy geologicznej brzeżnych partii niecki działoszyckiej na rozwój procesu metasomatozy gipsów mioceńskich. Biul. Inst. Geol., 260: 65-188.
• 31.PAPP A., CICHA I. & SENEŠ J. 1978 - Gliederung des Badenien, Faunenzonen und Unterstufen. [W:] Brestenska E. (red.) Chronostratigraphie und Neostratotypen, Miozän der Zentralen Paratethys, 6: 49-52.
• 32.PARACHONIAK W. 1954 - Tortońska facja tufitowa między Bochnią a Tarnowem. Acta Geol. Pol., 4: 67-92.
• 33.PERYT T. & PIWOCKI M. (red.) 2004 - Budowa geologiczna Polski. Tom I, część 3a, Kenozoik - paleogen i neogen. Wyd. Geol., Warszawa.
• 34.POBORSKI J. 1952 - Złoże solne Bochni na tle geologicznym okolicy. Biul. Państw. Inst. Geol., 78: 1-160.
• 35.POBORSKI J. & SKOCZYLAS-CISZEWSKA K. 1963 - O miocenie w strefie w strefie nasunięcia karpackiego w okolicy Wieliczki i Bochni. Rocz. Pol. Tow. Geol., 33: 339-348.
• 36.RÖGL F. & STEININGER F.F. 1984 - Neogene Paratethys, Mediterranean and Indo-Pacific seaways. [W:] Brenchley P.J. (red.) Fossils and Climate, Wiley & Sons, London: 171-200. Rozporządzenie nr 64/05 wojewody małopolskiego z dnia 5 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia stanowisk dokumentacyjnych wXopalni Soli Bochnia. Dz. U. Woj. Małop. nr 712, poz. 5111.
• 37.STEININGER F.F., BERNOR R.L. & FAHLBUSCH V. 1990 -European Neogene marine/continental chronologic correlation. [W:] Lindsay E.H., Fahlbusch V. & Mein P. (red.) European Neogene Mammal Chronology. Plenum Press, New York: 15-45.
• 38.STEININGER F.F., SENEŠ J., KLEEMANN K. & RÖGL F. (red.) 1985 - Neogene of the Mediterranean Tethys and Paratethys. Stratigraphic correlation tables and sediment distribution maps. Institute of Paleontology, University of Vienna.
• 39.SZYBIST A. & TOBO£A T. 1995 - Budowa geologiczna złoża Siedlec-Moszczenica w świetle nowych danych. Prz. Geol., 8: 682-686.
• 40.TILL R. 1978 - Arid Shorelines and Evaporites. [W:] Reading H.G. (red.) Sedimentary Environments and Facies. Blackwell Scientific Publications, Oxford: 178-206.
• 41.Ustawa z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody. Dz. U. z 1991 r. nr 114, poz. 492.
• 42.WIEWIÓRKA J. 1988 -Warunki geologiczne eksploatacji soli w Żupach Krakowskich. [W:] Dzieje Żup Krakowskich. Wyd. Min. Kult. i Sztuki, Warszawa: 37-70.
• 43.WIEWIÓRKA J., CHARKOT J., DUDEK K. & GONERA M. 2007 -Nowe dane do budowy geologicznej złoża i historii górnictwa Kopalni Soli Bochnia. Gosp. Sur. Min., 23: 157-162.
• 44.WIEWIÓRKA J., DUDEK K., CHARKOT J. & GONERA M. 2009 -Natural and historical heritage of the Bochnia Salt Mine (South Poland). Studia Universitatis Babes-Bolyai, ser. Geologia, 54: 43-47.
• 45.WIEWIÓRKA J., GONERA M., KUC T. & BRUDNIK K. 1994 -Geologiczne stanowiska dokumentacyjne w Kopalni Soli Wieliczka. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 50: 57-65.