Lithology and morphology of Upper Jurassic carbonate buildups in the Będkowska Valley. Kraków region, Southern Poland

• Autorzy: Krajewski M.

Warianty tytułu

PL

Litologia i morfologia górnojurajskich budowli węglanowych w rejonie Doliny Będkowskiej, region krakowski

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Upper Jurassic limestones exposed in the Będkowska Valley form an extensive complex of carbonate buildups of microbolite-sponge and microbolite-Tubiphytes reef-like bioherms, in which the main rock-building material are packstone and grainstone bound by microbolite structures. Horizontal discontinuity surfaces locally found in massive limestones are of sedimentary origin and are related to sediment gravity flows from the higher parts of the buildups. Two basic morphological types of carbonate buildups are distinguished in the vertical sequence of studied sediments: (i) one or a couple of large buildups forming a continuous biolitite cover with one type of sediment prevailing over a wide area in the lower part and passing upwards to (ii) numerous small buildups separated by depressions filled with packstone and grainstone formed from erosion of the buildups. The smaller, younger buildups were subject to early cementation which led to formation of extensive constructions.

PL

Górnojurajskie wapienie Doliny Będkowskiej tworzą rozległy kompleks budowli węglanowych typu bioherm mikrobolitowo-gąbkowych i mikrobolitowo-Tubiphytesowych bioherm rafopodobnych, w których podstawową rolę skałotwórczą odgrywają ziarnity wiązane przez struktury mikrobolitowe. Poziome powierzchnie nieciągłości obserwowane niekiedy w wapieniach masywnych posiadają genezę sedymentacyjną związaną z drobnodetrytycznymi spływami z wyższych partii budowli. W badanych osadach można wydzielić dwa podstawowe typy morfologiczne budowli: (i) rozwinięte jako jedna lub kilka dużych budowli tworzących zwartą pokrywę biolitytową charakteryzującą się szerokim rozprzestrzenieniem jednego typu sedymentacji, (ii) oraz liczne ale niewielkie budowle, między którymi, w nieckach, osadzały się ziarnity pochodzące z erozji tych budowli. Budowle te wraz z otaczającymi je ziarnitami uległy wczesnej cementacji tworząc większe, złożone konstrukcje.

Słowa kluczowe

EN

carbonate buildups; microfacies; Upper Jurassic; Kraków region; southern Poland

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Geologiczne
• Czasopismo: Annales Societatis Geologorum Poloniae
• Rocznik: 2000
• Tom: Vol. 70, No. 2
• Strony: 151--163
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz. rys., wykr.

Twórcy

autor

Krajewski M.

• University of Mining and Metallurgy; Faculty of Geology, Geophysics and Ervironmental Protection, al. Mickiewicza 30; 30-059 Kraków, Poland,

Bibliografia

• 1. Braga, J. C., Martin, J. M. & Riding, R., 1995. Controls microbial dome fabric development along a carbonate-siliciclastic shelf-basin transect, Miocene, SE Spain. Palaios, 10: 347- 361.
• 2. Czajka, W., 1995. Okolice Krakowa: mapa turystyczna. (In Polish only). Wojskowe Zakłady Kartograficzne, Warszawa.
• 3. Dahanayake, K., 1977. Classification of oncoids from the Jurassic carbonates of the French Jura. Sedimentary Geology, 18: 337-353.
• 4. Drobot, P. & Król, D., 1996. Dolina Będkowska. Wspinaczkowy przewodnik Brytana, część 3. (In Polish only). Agencja promocyjna “Brytan”, Kraków, 21 pp.
• 5. Dunham, R. J., 1962. Classfication of carbonate rocks according to deposytional texture. In: Ham, E. E. (ed.), Classification of carbonate rocks. American Association of Petroleum Geologists Memoir, 1: 108-121.
• 6. Dżułyński, S., 1952. The orgin of Upper Jurassic limestones in the Cracow area. (In Polish, English summary). Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, 21: 125-180.
• 7. Embry, A. F. & Klovan, J. E., 1972. Absolute water depth limits of Late Devonian Paleoecological Zones. Geologische Rundschau, 61: 672-685.
• 8. Gradziński, R., 1972. Przewodnik geologiczny po okolicach Krakowa. (In Polish only). Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 355 pp.
• 9. Gradziński, R., Gradziński, M. & Michalik, S., 1994. Przyroda, natura i kultura w krajobrazie Jury. (In Polish only). Zarząd Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych, Kraków, 119 pp.
• 10. Hammes, U., 1995. Initiation and development of small scale sponge mud-mounds, late Jurassic, southern Franconian Alb, Germany. In: Monty, C., Bosence, D. W. J., Bridges, P. H. & Pratt, B. P. (eds.), Carbonate mud-mounds. Special Publication International Association of Sedimentologists, 23: 335-357.
• 11. Król, D., 1997. Dolina Będkowska. Wspinaczkowy przewodnik Brytana, część 4. (In Polish only). Agencja promocyjna “Brytan”, Kraków, 17 pp.
• 12. Kutek, J., 1994. Jurassic tectonic events in south-eastern cratonic Poland. Acta Geologica Polonica, 44: 167-221.
• 13. Leinfelder, R. R., Werner, W., Nose, M., Schmid, D. U., Krautter, M., Latemser, R., Takacs, M. & Hartman, D., 1996. Paleoe- cology, growth parameters and dynamics of coral, sponge and microbolite reefs from the Late Jurassic. In: Reitner, J., Neuweiler, F. & Gunkel, F. (eds.), Global and regional controls on biogenic sedimentation. I. Reef evolution. Research reports. Göttinger Arbeiten Geologische Paläontologische, Sb2: 227-248.
• 14. Matyszkiewicz, J., 1989. Sedimentation and diagenesis of the Upper Oxfordian cyanobacterial-sponge limestones in Piekary near Kraków. Annales Societatis Geologorum Poloniae, 59: 201-232.
• 15. Matyszkiewicz, J., 1996. Wybrane problemy diagenezy osadów węglanowych. (In Polish only). Przegląd Geologiczny, 44: 596-603.
• 16. Matyszkiewicz, J., 1997a. Microfacies, sedimentation and some aspects of diagenesis of Upper Jurassic sediments from the elevated part of the Northern peri-Tethyan Shelf: a comprative study on the Lochen area (Schwäbische alb) and the Cra-cow area (Cracow-Wieluń Upland, Polen). Berliner Geowissenschaftliche Abhandlungen - Reihe E, 2: 1-112.
• 17. Matyszkiewicz, J., 1997b. Stromatactis cavities and stromatactislike cavities in the Upper Jurassic carbonate buildups at Młynka and Zabierzów (Oxfordian, Southern Poland). Annales Societatis Geologorum Poloniae, 67: 45-55.
• 18. Matyszkiewicz, J. & Krajewski, M., 1996. Lithology and sedimentation of Upper Jurassic massive limestones near Bolechowice, Kraków-Wieluń Upland, South Poland. Annales Societatis Geologorum Poloniae, 66: 285-301.
• 19. Pomoni-Pappaioannou, F., Flügel, E. & Koch, R., 1989. Depositional environments and diagenesis of Upper Jurassic subsurface sponge - and Tubiphytes reef limestones: Altensteig 1 well, Western Molasse Basin, Southern German. Facies, 21: 263-284.
• 20. Riding, R., 1991. Classification of microbial carbonates. In: Riding, R. (ed.): Calcareous algae and stromatolites, Springer, Berlin, pp: 21-51.
• 21. Riding, R. & Guo, L., 1992. Affinity of Tubiphytes. Palaeontology, 35: 37-49.
• 22. Rutkowski, J., 1989. Geological structure of the Cracow region, South Poland. (English summary). Przegląd Geologiczny, 37: 302-308.
• 23. Schmid, D. U., 1995. “Tubiphytes” morronensis - eine fakultativ inkrustierende Foraminifere mit endosymbiotischen Algen. Profil, 8: 305-317.
• 24. Schmid, D. U., 1996. Marine Mikrobolithe und Mikroinkrustierer aus dem Jura. Profili, 9: 101-251.
• 25. Trammer, J., 1989. Middle to Upper Oxfordian sponges of the Polish Jura. Acta Geologica Polonica, 39: 49-91.
• 26. Wieczorek, J. & Krobicki, M., 1994. An example of Oxfordian extension on Peri-Tethyan Platfform: neptunian dykes infilled by brachiopod shells from Mlynka-quarry (Kraków upland). In: Kotański, Z. (ed.), Third International Meeting of Peri-Tethhyan Epicratonic Basins; Abstracts. Polish Geological Institute, Warszawa, pp. 25-26.
• 27. Wright, V. P., 1992. A revised classification of limestone. Sedimentary Geology, 76: 177-185.