Important geosites of the Polish Sudetes

• Autorzy: Bobiński W. , Gawlikowska E. , Kłonowski M.

Warianty tytułu

PL

Ważne geostanowiska Sudetów polskich

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The Sudetes constitute the marginal, northern part of the Bohemian Massif. The area is a part of the Variscian orogen rejuvenated in the Tertiary and subsequently faulted and uplifted. Formation of geomorphological relief of the Sudetes has been controlled by denudation, erosion, glacial, fluvial and volcanic processes. Conservation of inanimate nature in the Sudetes has been initiated by the Germans and after 1945 continued by Polish scientists. Present network of geoconservation sites consists of two national parks, 7 landscape parks, 12 geological reserves, 70 monuments of inanimate nature and 1 natural-landscape complex. Works on development of the network of a new form of legal protection - documentation site, are well on their way. Many of the already protected areas in the Polish Sudetes continue to the Czech territory. Such places should be protected conjointly. This paper concerns eight selected geosites of the Sudetes.

PL

Sudety obejmują północną, brzeżną część Masywu Czeskiego. Obszar ten stanowi fragment orogenu waryscyjskiego, który został odmłodzony w trzeciorzędzie, poprzecinany uskokami i wypiętrzony. Rzeźba Sudetów została ukształtowana pod wpływem denudacji, erozji oraz procesów glacjalnych, fluwialnych i wulkanicznych. Ochronę przyrody nieożywionej w Sudetach zapoczątkowali Niemcy, a po 1945 roku kontynuowali naukowcy polscy. Obecnie sieć geostanowisk obejmuje 2 parki narodowe, 7 parków krajobrazowych, 12 rezerwatów geologicznych, 70 pomników przyrody nieożywionej oraz 1 zespół przyrodniczo-krajobrazowy. Prace nad tworzeniem sieci stanowisk dokumentacyjnych - nowej formy ochrony prawnej - są znacznie zaawansowane. Wiele obszarów chronionych na terenie Sudetów przechodzi na terytorium Czech. Takie miejsca powinny był wspólnie chronione. W niniejszym artykule omówiono 8 wybranych geostanowisk w Sudetach.

Słowa kluczowe

EN

geoconservation; network of European geosites; Sudetes; Poland

PL

geoochrona; sieć europejskich stanowisk; Sudety; Polska

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Polish Geological Institute Special Papers
• Rocznik: 1999
• Tom: Vol. 2
• Strony: 19--26
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., rys.

Twórcy

autor

Bobiński W.

autor

Gawlikowska E.

autor

Kłonowski M.

• Polish Geological Institute, Lower Silesian Branch, 19 Jaworowa St., 53-122 Wrocław, Poland