Analiza palinologiczna mioceńskich wypełnień lejów krasowych w Tarnowie Opolskim na Wyżynie Śląskiej - wyniki wstępne

• Autorzy: Worobiec E. , Szulc J.

Warianty tytułu

EN

Palynological analysis of Miocene infill of karst sinkholes at Tarnów Opolski, Upper Silesian Upland - a preliminary report

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Pollen analysis of 16 samples of coaly sediments taken from one of sinkholes developed within the Triassic limestones cropping out at Tarnów Opolski, Upper Silesian Upland has been done. The study revealed a taxonomically rich assemblage of excellently preserved sporomorphs (pollen grains and spores) as well as microfossils of fresh-water algae (mainly Chlorophyta). The pollen analysis made it possible to reconstruct a vegetation growing during sedimentation of deposits filling the studied sinkhole and clear facies succession, from open aquatic (with abundant fresh-water algae) to marshy one (e.g. swamp forests composed of Taxodium, Nyssa and Alnus). Riparian forests dominated by deciduous trees, e.g. Pterocarya, Carya and Liquidambar, grew on wet terrains surrounding the water body. Drier elevated terrains were overgrown by mixed mesophytic forests with small admixture of thermophilous plants. Results of the pollen analysis indicate that during the sedimentation of the sinkhole filling the climate was warm temperate and moderately wet. Recorded sporomorphs and a mutual ratio of arctotertiary and palaeotropical taxa point at a Middle Miocene age of the studied deposit.

Słowa kluczowe

PL

paleokras; palinologia; glony słodkowodne; paleośrodowisko; miocen; Wyżyna Śląska

EN

paleokarst; palynology; freshwater algae; palaeoenvironment; Miocene; Upper Silesian Upland

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2010
• Tom: Vol. 58, nr 12
• Strony: 1176--1181
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Worobiec E.

autor

Szulc J.

• Zakład Paleobotaniki, Instytut Botaniki im. Władysława Szafera Polskiej Akademii Nauk, ul. Lubicz 46, 31-512 Kraków,

Bibliografia

• BARANOWSKA-ZARZYCKA Z. 1980 - Sarmackie mchy, owoce i nasiona z Nowej Królewskiej Wsi koło Opola. Prace Muzeum Ziemi, 33: 31-37.
• FAEGRI K. & IVERSEN J. 1978 - Podręcznik analizy pyłkowej. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 250 pp.
• MICHAEL R. 1914 - Erläuterungen zur Geologischen Karte von Preußen und benachbarten Budesstaaten. Blatt Tarnowitz-Brinitz, 108 pp.
• NALEPKA D. & WALANUS A. 2003 - Data processing in pollen analysis. Acta Palaeobotanica, 43: 125-134.
• PIWOCKI M. 1998 - An outline of the palaeogeographic and palaeoclimatic developments. [W:] Ważyńska H. (red.) - Palynology and palaeogeography of the Neogene in the Polish Lowlands. Prace Państwowego Instytutu Geologicznego, 160: 8-12.
• PIWOCKI M. & ZIEMBIŃSKA-TWORZYDŁO M. 1995 - Litostratygrafia i poziomy sporowo-pyłkowe neogenu na Niżu Polskim (summary: Lithostratigraphy and spore-pollen zones in the Neogene of Polish Lowland). Przegląd Geologiczny, 43(11): 916-927.
• PIWOCKI M. & ZIEMBIŃSKA-TWORZYDŁO M. 1997 - Neogene of the Polish Lowlands - litostratigraphy and pollen-spore zones. Geological Quarterly, 41: 21-40.
• QUITZOW W. 1915 - Erläuterungen zur Geologischen Karte von Preußen und benachbarten Budesstaaten. Blatt Gleiwitz, 84 pp.
• ROGALAW. & SADOWSKA A. 2003 - Wiek mułów węglistych wypełniających leje krasowe Garbu Chełma (zachodnia część Wyżyny Śląskiej) w świetle analizy palinologicznej. Materiały 37. Sympozjum Speleologicznego, pp. 54-55.
• SŁODKOWSKA B. 1998 - Palynological characteristics of the Neogene brown coal seams. [W:] Ważyńska H. (red.) - Palynology and palaeogeography of the Neogene in the Polish Lowlands. Prace Państwowego Instytutu Geologicznego, 160: 28-33.
• STUCHLIK L., ZIEMBIŃSKA-TWORZYDŁO M., KOHLMAN-ADAMSKA A., GRABOWSKA I., SŁODKOWSKA B., WAżYŃSKA H. & SADOWSKA A. 2009 - Atlas of pollen and spores of the Polish Neogene. Volume 3 - Angiosperms (1). W. Szafer Instytute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków, 233 pp.
• STUCHLIK L., ZIEMBIŃSKA-TWORZYDŁO M., KOHLMAN-ADAMSKA A., GRABOWSKA I., WAżYŃSKA H. & SADOWSKA A. 2002 - Atlas of pollen and spores of the Polish Neogene. Volume 2 - Gymnosperms. W. Szafer Instytute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków, 237 pp.
• STUCHLIK L., ZIEMBIŃSKA-TWORZYDŁO M., KOHLMAN-ADAMSKA A., GRABOWSKA I., WAŻYŃSKA H., SŁODKOWSKA B. & SADOWSKA A. 2001 - Atlas of pollen and spores of the Polish Neogene. Volume 1 - Spores. W. Szafer Instytute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków, 158 pp.
• STWORZEWICZ E. 1998 - Charakterystyka mioceńskiej fauny ślimaków z Opola. Materiały 32. Sympozjum Speleologicznego, Kamień Śląski, 1998, p. 38.
• WOROBIEC E. (w druku). Late Miocene freshwater phytoplankton from Józefina (Poland). Micropaleontology.
• WOROBIEC E. & WOROBIEC G. 2008 - Kopalne zygospory glonów Zygnemataceae (Chlorophyta) z osadów górnego miocenu KWB "Bełchatów" (summary: Fossil zygospores of Zygnemataceae alga (Chlorophyta) from the Upper Miocene of the Bełchatów Lignite Mine). Przegląd Geologiczny, 56: 1000-1004.
• ZIEMBIŃSKA-TWORZYDŁO M., GRABOWSKA I., KOHLMAN-ADAMSKA A., SADOWSKA A., SŁODKOWSKA B., STUCHLIK L. & WAŻYŃSKA H., 1994 - Checklist of selected genera and species of spores and pollen grains ordered in morphological system. [W:] Stuchlik L. (red.) - Neogene pollen flora of Central Europe. Part 1. Acta Palaeobotanica, Suppl. 1: 31-56.