Geological, geomorphological and hydrogeological heritage in Lithuania

• Autorzy: Karmaza B. , Baltrunas V.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Quaternary deposits are the most spread formations on the territory of Lithuania. They were formed during the Pleistocene glaciations and now they completely cover the territory of the country. Their thickness is up to 315 m. The standard Pleistocene and Holocene outcrops, large boulders, springs and expressive landforms are very typical here and form an essential part of the most picturesque landscapes of Lithuania. The official list of legally protected geological, hydrogeological and geomorphological geosites of Lithuania contains now 183 objects: 122 of them are geological, 32 hydrogeological and 29 geomorphological. The geological objects could be subdivided into 3 groups: erratic glacial boulders, outcrops and depressions. The outcrops are subdivided into 2 groups: Quaternary and Pre-Quaternary type outcrops. The hydrogeological objects (springs) are subdivided by genesis into 2 groups: ascending and descending springs. 29 geomorphological objects established in Lithuania are designed to reserve localities with typical or rare forms of relief bearing a great scientific and educational value. These objects are mostly mounts (5), dunes (5), eskers (5) and steep slopes (5).

PL

Utwory czwartorzędowe są najbardziej rozpowszechnionymi formacjami na obszarze Litwy. Powstały one podczas zlodowaceń pleistoceńskich. Obecnie pokrywają cały obszar kraju. Ich miąższość dochodzi do 315 m. Wzorcowe odsłonięcia osadów pleistoceńskich i holoceńskich, duże głazy, źródła i pełne ekspresji formy terenu są tu bardzo typowe i stanowią ważny element najpiękniejszych krajobrazów Litwy. Oficjalna lista prawnie chronionych geostanowisk geologicznych, hydrogeologicznych i geomorfologicznych obejmuje obecnie 183 obiekty: 122 geologiczne, 32 hydrogeologiczne i 29 geomorfologicznych. Obiekty geologiczne mogą być podzielone na 3 grupy: eratykowe głazy lodowcowe, odsłonięcia i obniżenia. W odsłonięciach można wydzielić 2 grupy: czwartorzędowe i przedczwartorzędowe. Obiekty hydrogeologiczne (źródła) można podzielić na dwie grupy genetyczne: źródła ascenzyjne i descenzyjne. Obiekty geomorfologiczne wyselekcjonowane na Litwie mają służyć ochronie obszarów z typowymi lub rzadkimi formami rzeźby, o wielkiej wartości naukowej i edukacyjnej. Są to głównie wzgórza (5), wydmy (5), kemy (5) i strome stoki (5).

Słowa kluczowe

EN

geosites; classification; nature monuments; Lithuania

PL

geostanowiska; klasyfikacja; pomniki przyrody; Litwa

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Polish Geological Institute Special Papers
• Rocznik: 2004
• Tom: Vol. 13
• Strony: 183--189
• Opis fizyczny: Bibliogr. 4 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Karmaza B.

• Institute of Geology and Geography, T. Ševčenkos 13, 2600, Vilnius, Lithuania

autor

Baltrunas V.

• Institute of Geology and Geography, T. Ševčenkos 13, 2600, Vilnius, Lithuania