Detailed geological mapping in Poland as a base for selection of representative geosites

• Autorzy: Ber A.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The Polish Geological Institute (PGI) is the principal producer and editor of the geological maps in Poland. In the past decades, the PGI activity has been generally concerned with the elaboration of the multi-sheet serial maps covering the whole territory of Poland, fully compiled with the use of digital GIS technology. Especially, the Detailed Geological Map of Poland and Geological-Economical Map of Poland both in scale 1:50,000 are a basis for selection of representative geosites. In the last decade, 15 Quaternary geosites in Northern and Central Poland of the European significance were selected, mainly on the basis of geological mapping conducted for Detailed Geological Map of Poland, 1:50,000 (Ber, 1999). Three geosites in category of "geological documentary sites"were selected entirely on the basis of 50 suggestions presented on specially prepared information cards for the geological exposure (Information card of the geological exposure). Most of these 15 objects are already protected. Within framework of the Detailed Geological Map of Poland, 1:50,000 and Geological-Economical Map of Poland, 1:50,000, numerous geosites were proposed in Central and Eastern Poland in the Cracow Upland, Polish Sudetes, Polish Carpathians, in Holy Cross Mts. and in the Nida Basin. Established and proposed geological documentary sites, nature monuments and the valuable objects of inanimate nature are marked on Geological-Economical Map of Poland, 1:50,000. Among other, on the base of the detailed geological mapping, the booklets promoting the conservation issues in Carpathians, Holy Cross Mts. and Sudetes were published.

PL

Państwowy Instytut Geologiczny jest największym w Polsce wykonawcą i wydawcą kartograficznych opracowań geologicznych. W ostatnich dziesięcioleciach działalność kartograficzna Instytutu koncentrowała się na opracowywaniu numerycznych (w technologii GIS), wieloarkuszowych, seryjnych, szczegółowych map pokrywających obszar całego kraju. Do wyróżniania i przedstawiania najważniejszych geostanowisk w Polsce najbardziej przydatne są: Szczegółowa mapa geologiczna Polski, 1:50 000 i Mapa geologiczno-gospodarcza Polski, 1:50 000. Na podstawie wyników szczegółowego kartowania geologicznego, w północnej i środkowej Polsce wyróżniono 15 geostanowisk o znaczeniu europejskim (Ber, 1999). Większość tych obiektów została wzięta pod ochronę. Na podstawie 50 propozycji przedstawionych na specjalnie opracowanych kartach informacyjnych odsłonięcia geologicznego, wytypowano i wzięto pod ochronę 3 stanowiska dokumentacyjne. Częściowo, w czasie terenowych prac kartograficznych nad Szczegółową mapą geologiczną Polski, 1:50 000 i zestawczych nad Mapą geologiczno-gospodarczą Polski, 1:50 000 wyróżniono i opisano szereg nowych geostanowisk różnego wieku w środkowej i wschodniej Polsce, na Wyżynie Krakowskiej, w polskich Sudetach, w Karpatach i w Górach Świętokrzyskich z basenem Nidy. Chronione i proponowane geostanowiska różnej rangi i wieku są przede wszystkim zaznaczone na Mapie geologiczno-gospodarczej Polski, 1:50 000. Również w dużym stopniu na materiałach szczegółowych prac kartograficznych zostały oparte wydane w 2000 roku opracowania książkowe dotyczące pomników przyrody nieożywionej w Karpatach, Górach Świętokrzyskich i Sudetach.

Słowa kluczowe

EN

geological mapping; detailed maps; representative geosites; Poland

PL

kartowanie osuwisk; mapy szczegółowe; reprezentatywne geostanowiska; Polska

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Polish Geological Institute Special Papers
• Rocznik: 2004
• Tom: Vol. 13
• Strony: 29--34
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ber A.

• Polish Geological Institute, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa, Poland

Bibliografia

• 1. ALEXANDROWICZ Z., 1999 - Draft candidate list of geosites representative of Central Europe. Pol. Geol. Inst. Sp. Papers, 2:9-13.
• 2. ALEXANDROWICZ Z., KUĆMIERZ A., URBAN J., OTĘSKA-BUDZYN J., 1992 - Waloryzacja przyrody nieożywionej obszarów i obiektów chronionych w Polsce. Wyd. PIG, Warszawa.
• 3. ALEXANDROWICZ Z., POPRAWA D. (eds.), 2000 - Geodiversity conservation of the Polish Carpathians with Map of protected and proposed for protection areas and objects of inanimated nature, scale 1:400,000 [English Sum.]. Polish Geol. Inst., Warszawa.
• 4. BER A., 1999 - Preliminary list of the Quaternary geosites in Northern and Central Poland, their age and geological position. Pol. Geol. Inst. Sp. Papers, 2: 77-86.
• 5. BER A., 2003 - Detailed geological mapping in Poland as a base for selection of representative geosites. Geological heritage concept conservation and protection policy in Central Europe, 3-4 October 2003, Cracow, Poland. Abstracts and Field Trip Guide Book (eds. A. Ber, Z. Alexandrowicz): 13. Pol. Geol. Inst., Warsaw.
• 6. GAWLIKOWSKA E., 2000 - Geodiversity conservation of the Lower Silesia with Map of protected areas and objects of inanimated nature, scale 1:300,000[English Sum.]. Polish Geol. Inst., Warszawa.
• 7. KOZŁOWSKI S., 1997 - Program ochrony georóżnorodności w Polsce. Prz. Geol., 45, 5: 489-496.
• 8. KOZŁOWSKI S., 1999 - Programme of geodiversity conservation in Poland. Pol. Geol. Inst. Sp. Papers, 2: 15-18.
• 9. URBAN J., 1990 - Ochrona obiektów przyrody nieożywionej w Krainie Gór Świętokrzyskich. Rocz. Świętok. KTN, 17: 47-79.
• 10. URBAN J., WRÓBLEWSKI T, 1999 - Representative geosites of the Góry Świętokrzyskie (Holy Cross Mts.) and the Nida Basin, Central Poland. Pol. Geol. Inst. Sp. Papers, 2: 61-70.
• 11. WRÓBLEWSKI T., 2000 - Geodiversity conservation in the Góry Świętokrzyskie region with Map of protected areas and objects of inanimated nature, scale 1:200,000 [English Sum.]. Polish Geol. Inst., Warszawa.
• 12. SAWICKI L., 1914 - W sprawie ochrony zabytków przyrody okolic Krakowa. Wyd. Tow. Uniw. Lud. im. Mickiewicza w Krakowie, Kraków.
• 13. ZARĘCZNY S., 1894 - Mapa geologiczna okolic Krakowa i Chrzanowa. Atlas Geol. Galicji, 3: 3-290.