Metals in topsoil of the territories of industrial enterprises of Siauliai and its environs

• Autorzy: Zinkute R. , Taraškevičius R.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

An investigation of the temporal changes of topsoil contamination by non-ferrous metals Cu, Zn, Pb, Sn, Ag and ferrous metals Cr, Mo, Ni, Co, V was done on the territories of 5 industrial enterprises in Šiauliai (2 tanneries, 2 radioelectronical plants and 1 metal processing plant) and in their nearest surroundings. Comparison was based on the total contents of these elements determined by the same OAES analytical method in a fraction <1 mm of samples taken at the same sites in 1989 and 2003. Due to possibility of topsoil to accumulate heavy metals, its level of contamination has mostly increased or at least remained the same. It has decreased only in those territories where the soil cover was disturbed or changed. Due to the influence of other pollution sources, including traffic or household, the changes of the topsoil contamination in the surroundings of enterprises were not always related to the changes of the topsoil contamination on their territories. Ferrous metals prevail only in tanneries, while the non-ferrous ones in other plants and in all surrounding territories. The absolute growth of the contamination by the non-ferrous metals is everywhere higher in comparison with the ferrous metals.

PL

Przeprowadzono badania czasowych zmian kontaminacji gleby przez metale nieżelazne Cu, Zn, Pb, Sn, Ag i żelazne Cr, Mo, Ni, Co, V na obszarze 5 zakładów przemysłowych w Šiauliai (2 farbiarnie, 2 fabryki radioelektroniczne i 1 zakład przetwarzania metali) oraz w ich najbliższym sąsiedztwie. Porównania oparto na całkowitych zawartościach tych pierwiastków określonych przy pomocy tej samej procedury analitycznej OAES we frakcji <1 mm w próbkach pobranych w tych samych miejscach w latach 1989 i 2003. Wskutek możliwości akumulacji metali ciężkich w glebie, poziom kontaminacji gleb znacznie wzrósł lub przynajmniej pozostał na tym samym poziomie. Obniżył się tylko w obszarach, gdzie przykrycie gleby zostało uszkodzone lub zmienione. Z racji wpływu innych źródeł zanieczyszczeń jak ruch uliczny czy gospodarstwa domowe, zmiany kontaminacji w glebie w okolicy badanych zakładów nie zawsze wiązały się ze zmianami kontaminacji na ich terenie. Metale żelazne przeważają tylko w farbiarniach, podczas gdy nieżelazne – w innych fabrykach i na otaczającym obszarze. Bezwzględny wzrost kontaminacji metalami nieżelaznymi jest wszędzie wyższy aniżeli metalami żelaznymi.

Słowa kluczowe

EN

urban topsoil; ferrous metals; non-ferrous metals; radioelectronics; tanning; metal working

PL

gleba miejska; metale żelazne; metale nieżelazne; farbiarstwo; przetwórstwo metali; radioelektronika

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Polish Geological Institute Special Papers
• Rocznik: 2008
• Tom: Vol. 24
• Strony: 131--136
• Opis fizyczny: bibliogr. 12 poz., wykr.

Twórcy

autor

Zinkute R.

autor

Taraškevičius R.

• Institute of Geology and Geography, T. Ševčenkos 13, 03223 Wilno, Litwa,

Bibliografia

• BOSCO M.L., VARRICA D. AND DONGARRA G., 2005 - Case study: Inorganic pollutants associated with particulate matter from an area near a petrochemical plant. Env. Res., 99,1:18-30.
• ICIKLI B., DEMIR T. E., AKAR T., BERBER A., ÜRER S. M., KALYONCU C, CANBEK M., 2006 - Cadmium exposure from the cement dust emissions: a field study in a rural residence. Chemosphere, 63, 9: 1546-1552.
• KLUMPP A., HINTEMANN T., LIMA J.S., KANDELER E., 2003 - Bioindication of air pollution effects near a copper smelter in Brazil using mango trees and soil microbiological properties. Env. Pollution, 126, 3: 313-321.
• LAZUTKA J. R., LEKEVIČIUS R., DEDONYTÉ V., MACIUL-EVIČIŨTÉ, GERVERS L., MIERAUSKIENÉ J., RUDAITIENÉ S., SLAPŠYTÉ G., 1999 - Chromosomal aberrations and sister-chromatid exchanges in Lithuanian populations: effects of occupational and environmental exposures. Mutation Research/Genetic Toxicology and Environmental Mutagenesis, 445, 2: 225-239.
• MADRID L., DIAZ-BARRIENTOS E., MADRID F., 2002 - Distribution of heavy metal contents of urban soils in parks of Seville. Chemosphere, 49, 10: 1301-1308.
• MEYER I., HEINRICH J., LIPPOLD U., 1999 - Factors Affecting Lead, Cadmium, and Arsenic Levels in House Dust in a Smelter Town in Eastern Germany. Env. Research, 81,1: 32-44.
• PALUS J., RYDZYNSKI K., DZIUBALTOWSKA E., WYSZYNSKA K., NATARAJAN A. T., NILSSON R., 2003 - Genotoxic effects of occupational exposure to lead and cadmium. Mutation Research/Genetic Toxicology and Environmental Mutagenesis, 540, 1: 19-28.
• PASIECZNA A., 2003 - Atlas zanieczyszczeń gleb miejskich w Polsce [Atlas of urban soils contamination in Poland]. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• SAYET Y., REVICH B., YANIN E., SMIRNOVA R., BASHARK-EVICH I., ONISHCHENKO O., PAVLOVA L., TREFILOVA N., ACHKASOV A., SARKISIAN S., 1990 - Environmental geochemistry. Moscow: "Nedra", 335 p. (in Russian).
• TARAŠKEVIČIUS R., 1994-Pedogeochemical anomalies in Šiauliai (Lithuania). 3rd International Symposium on Environmental Geochemistry. Abstracts: 403-404. Kraków.
• TARAŠKEVIČIUS R., ZINKUTÉE R., 1999 - Microelement determination methods for mapping purposes. Environmental geochemical baseline mapping in Europe. Abstracts of the 2nd conference, Vilnius, Lithuania, September 1-4, 1999. Vilnius: 100-103.
• ZINKUTÉ R., TARAŠKEVIČIUS R., RADZEVIČIUS A., 2005 - Trace elements in the tanneries environment. Proceedings of the conference "Valorisation of the environment in the areas exposed to longterm industrial and mining activities" June 2-4, Ustroń, Poland. Polish Geological Institute Special Papers, 17: 94-99.