Bursztyn bałtycki i inne żywice kopalne w świetle badań fizykochemicznych

• Autorzy: Matuszewska A.

Warianty tytułu

EN

Baltic amber and other fossil resins in the light of physicochemical studies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The paper presents some problems in the studies on Baltic amber (succinite) and other fossil resins. Natural resins form a large group of fossils already known from various parts of the world. However, they markedly differ in age and origin which creates problems in their systematic nomenclature. At the beginning of this paper some definitions are presented concerning the scientific nomenclature of fossil resins as well as practical terminology. The fossil resins are the objects of interest of many scientific domains, especially as they are used for many purposes. The resins are investigated by scientists representing various natural sciences as well as archeologists and representatives of other disciplines; and in the aspect of application they are widely used in jewelry making as well as in some branches of industry (e.g. chemical and pharmaceutical). Variability of fossil resins along with complexity of their structure and composition, and broad issues of genesis and various historical aspects form a vast field of for further studies. However, the studies require the use of a multilateral approach, including instrumental analysis. The paper presents several examples of selected physicochemical methods which should be highly useful in solving questions concerning origin and composition as well as properties of fossil resins.

Słowa kluczowe

PL

bursztyn; bursztyn bałtycki; sukcynit; kopal; fluoroscencja; żywice kopalne; spektroskopia w podczerwieni; IR; metody chromatograficzne; Py-GC-MS

EN

amber; succinite; copal; fossil resins; IR; fluorescence; Py-GC/MS; GC-MS

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2009
• Tom: Vol. 57, nr 12
• Strony: 1078--1078
• Opis fizyczny: –1083, bibliogr. 22 poz., wykr.

Twórcy

autor

Matuszewska A.

• Wydział Nauk o Ziemi, Uniwersytet Śląski, ul. Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec,

Bibliografia

• ANDERSON K.B. & LEPAGE B.A. 1995 - Analysis of fossil resins from Axel Heiberg Island, Canadian Arctic. [In:] Anderson K.B. & Crelling J.C. (eds.) Amber, Resinite and Fossil Resins. ACS Symp. Ser. 617, Washington, D.C.: 70-192.
• BECK C.W. 1999 - The chemistry of amber. Estudios del Museo de Ciencias Naturales de Alava, 14, Num. Espec. 2: 33-48.
• BECK C.W., WILBUR E. & MERET S. 1964 - Infrared spectra and the origin of amber. Nature, 201: 256-257.
• BOLEWSKI A., KUBISZ A. & ŻABIŃSKI W. 1981 – Mineralogia ogólna. Wyd. Geol., Warszawa: 10.
• BREITHAUPT A. 1820 - Kurze Charakteristik der Mineral-systems. Freiberg.
• GIERŁOWSKI W. 2005 - Various modifications of amber. [In:] Amberif 2005 Review, 12th International Fair of Amber, Jewellery and Gemstones, Gdańsk: 2-10.
• HEFLIK W. & NATKANIEC-NOWAK L. 1996 - Zarys gemmologii. Wyd. AGH, Kraków: 16-18.
• HELM O. 1877 - Notizen über die chemische und physikalische Beschaffenheit des Bernsteins. Arch. d. Pharmacie, 56: 209.
• KASIŃSKI J.R. 1997 - Osady bursztynonośne paleogenu południowo- wschodniej Polski. [In:] Bursztyn bałtycki i inne żywice kopalne. Międzynarodowe Interdyscyplinarne Sympozjum, Gdañsk 1997. Muzeum Ziemi PAN, Warszawa: 15-17.
• KOSMOWSKA-CERANOWICZ B. 1986 - Bernsteinfunde und Bernsteinlagerstätten in Polen. Z. Dtsch. Gemmol. Ges., 35 (1/2): 21-26.
• KOSMOWSKA-CERANOWICZ B. 2000 - Bursztyn i inne żywice kopalne. Żywice kopalne Ameryki Środkowej: bursztyn meksykański i bursztyn dominikański. Polski Jubiler, 1 (9): 18-20.
• KRUMBIEGEL G. & KRUMBIEGEL B. 1996 - Bernstein. Fossile Harze aus aller Welt. Goldschneck-Verlag, Freiburg: 28.
• MATUSZEWSKA A. 2004a - Bursztyn jako liptobiolit w badaniach geo- i fizykochemicznych. Pr. Nauk. UOEl., Ser. Geol., 16: 67-120.
• MATUSZEWSKA A. 2004b - Comparison of the chemical structure of chosen fossil resins with the use of Py-GC/MS method. Pr. Muz. Ziemi, 47: 17-20.
• MATUSZEWSKA A. & CZAJA M. 2002 - Aromatic compounds in molecular phase of Baltic amber - synchronous luminescence analysis. Talanta, 56: 1049-1059.
• MATUSZEWSKA A. & KARWOWSKI £. 1999 – Physicochemical analysis of the molecular and macromolecular phases of Baltic amber. Estudios del Museo de Ciencias Naturales de Alava, 14 (2): 49-62 .
• MATUSZEWSKA A., WRZALIK R. & HACURA A. 2001 – Reflection micro-FT IR spectroscopy of fossil resins and synthetic polymers. Pr. Muz. Ziemi, 46: 67-75.
• RAL 560 A5, 1963-Begriffe und Bezeichnungen für Edelsteine, Schmucksteine, Perlen, Korallen sowie Synthesen, Dubletten, Imitationen und Phantasieerzeugnisse. DIN Deutsches Institut für Normung.
• SAWKIEWICZ S.S. 1970 - Jantar. Niedra, Leningrad.
• SCHUMANN W. 1986 - Edelsteine und Schmucksteine, vol. I, II, Munchen-Wien-Zurich.
• Słownik łacińsko-polski, 1983 - Kumaniecki K. (oprac.). PWN, Warszawa: 481.
• STOJANOVICZ M. 2004 - Kulturna uloga eilibara: simbolièka, magijska, lekovita. Timoèki Medicinski Glasnik, 29, Suppl. 1: 39-45.