Geometria i ewolucja wybranych struktur solnych z obszaru Niżu Polskiego w świetle danych sejsmicznych

• Autorzy: Krzywiec P.

Warianty tytułu

EN

Geometry and evolution of selected salt structures in the Polish Lowlands in the light of seismic data

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Permo-Mesozoic Mid-Polish Trough formed eastern segment of the Southern Permian Basin, within which thick series of the Upper Permian (Zechstein) evaporites, including rock salt, have been deposited. During subsidence phase the presence of thick salt series led to regional decoupling between sub-salt basement and supra salt Mesozoic sedimentary cover, and to development of various salt structures. Evolution of salt pillows and diapirs was genetically related to activity of the basement fault zones. The Goleniów, Dzwonowo-Człopa, Damasławek, Mogilno, Kłodawa and Lubień salt diapirs have been analyzed using conventional seismic reflection data acquired during petroleum exploration, and - in case of Damasławek and Lubień diapirs - shallow high-resolution seismic data. Interpretation of available seismic data gave new insight into geometry of these salt structures, finally shaped during Late Cretaceous-Palaeogene inversion of the Mid-Polish Trough and partly modified during younger (Neogene- Quaternary) phases of their tectonic activity.

Słowa kluczowe

PL

odbicie sejsmiczne; struktury solne; poduszki solne; synklina Środkowo-Polska

EN

reflection seismics; salt diapirs; salt pillows; Mid-Polish Trough

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2009
• Tom: Vol. 57, nr 9
• Strony: 812--812
• Opis fizyczny: –818, bibliogr. 34 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Krzywiec P.

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa,

Bibliografia

• BURLIGA S. 1996 - Implications for early basin dynamics of the Mid-Polish Trough from deformational structures within salt deposits in central Poland: Kwart. Geol., 40: 185-202.
• CZAPOWSKI G., BURLIGA S., KASIŃSKI J.R., KRZYWIEC P., POLECHOŃSKA O., TOMASSI-MORAWIEC H., WILKOSZ P. & WRÓBEL G. 2006 - Geologia niezagospodarowanych permskich wysadowych struktur solnych na obszarze Niżu Polskiego - aktualny stan wiedzy. Prz. Geol., 54: 302-303.
• DADLEZ R. 1998 - Epikontynentalne baseny sedymentacyjne w Polsce, od dewonu po kredę - zależności rozwoju od budowy skorupy krystalicznej. Pr. Państw. Inst. Geol., 165: 17-30.
• DADLEZ R. 2001 - Przekroje geologiczne przez bruzdę śródpolską. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• DADLEZ R. 2005-South-western boundary of the Mid-Polish Trough -new seismic data from the Oświno-Człopa Zone (NW Poland). Geol. Quart., 49: 471-480.
• DADLEZ R. & MAREK S. 1969 - Styl strukturalny kompleksu cechsztyńsko-mezozoicznego na niektórych obszarach Niżu Polskiego. Kwart. Geol., 3: 543-565.
• DADLEZ R. & MAREK S. 1974 - General Outline of the Tectonics of the Zechstein-Mesozoic Complex in Central and Northwester Poland. Biul. Inst. Geol., 274: 11-140.
• DADLEZ R. & MAREK S. 1998 - Główne uskoki, antykliny solne i niesolne. [W:] Dadlez R., Marek S. & Pokorski J. (red.) Atlas paleogeograficzny epikontynentalnego permu i mezozoiku w Polsce (1 : 2 500 000). Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• DOOLEY T., McCLAY K.R., HEMPTON M. & SMIT D. 2005 - Salt tectonics above complex basement extensional fault system: results from analogue modelling. [In:] Dore A.G. & Vinning B.A. (eds.) Petroleum geology: North-West Europe and global perspectives-Proceedings of the 6th Petroleum Geology Conference. The Geological Society, London: 1631-1648.
• DZIEWIŃSKA L., MAREK S. & JÓ_WIAK W. 2001 - Przekroje sejsmiczno-geologiczne przez wał kujawski i gielniowski (skala 1 : 100 000). Biul. Państw. Inst. Geol., 398: 5-22.
• HUDEC M. 2004 - Salt intrusions: time for a comeback? [In:] 24th Annual GCSSEPM Foundation Bob F. Perkins Research Conference "Salt - Sediment Interactions and Hydrocarbon Prospectivity: Concepts, Applications and Case Studies for the 21st Century". Houston, Texas, 5-8.12.2004: 119-132.
• JACKSON M.P.A. & VENDEVILLE B.C. 1994 - Regional extension as a geologic trigger for diapirism. Geol. Soc. Amer. Bull., 106: 57-73.
• JAROSIŃSKI M. & KRZYWIEC P. 2006 - Zapis zmian reżimów tektonicznych wokół wysadów solnych w Polsce na przykładzie struktury "Damasławek". Prz. Geol., 54: 305.
• JAROSIŃSKI M., POPRAWA P. & ZIEGLER P.A. 2009 - Cenozoic dynamic evolution of the Polish Platform. Geol. Quart., 53: 3-26.
• JAWORSKA J. & RATAJCZAK R. 2008 - Budowa geologiczna struktury solnej Wapna w Wielkopolsce. Pr. Państw. Inst. Geol., 190.
• KASIŃSKI J., KRZYWIEC P., CZAPOWSKI G., KIJEWSKA S., SATERNUS A., URBAŃSKI P., WRÓBEL G. & PAPIERNIK B. 2009 - Perspektywy występowania węgla brunatnego w sąsiedztwie wysadów solnych na Niżu Polskim. Centralne Archiwum Geologiczne, Warszawa, temat nr 21.5600.0601.00.0.
• KOCKEL F. 2003 - Problems of diapirism in northern Germany. Geologos, 6: 57-88.
• KRZYWIEC P. 2002a - Mid-Polish Trough inversion - seismic examples, main mechanisms and its relationship to the Alpine-Carpathian collision. [In:] Bertotti G., Schulmann K. & Cloetingh S. (eds.) Continental collision and the tectonosedimentary evolution of forelands. European Geosciences Union Stephan Mueller Sp. Publ. Series, 1: 151-165.
• KRZYWIEC P. 2002b- Ooewino structure (NW Mid-Polish Trough)- salt diapir or inversion-related compressional structure? Geol. Quart., 46: 337-346.
• KRZYWIEC P. 2004- Triassic evolution of the Kłodawa salt structure: basement-controlled salt tectonics within the Mid-Polish Trough (central Poland). Geol. Quart., 48: 123-134.
• KRZYWIEC P. 2006a - Triassic-Jurassic evolution of the NW (Pomeranian) segment of the Mid-Polish Trough - basement tectonics vs. sedimentary patterns. Geol. Quart., 51: 139-150.
• KRZYWIEC P. 2006b - Structural inversion of the Mid-Polish Trough (NW and central segments) - lateral variations in timing and structural style. Geol. Quart., 51: 151-168.
• KRZYWIEC P. 2006c - Triassic-Jurassic evolution of the Pomeranian segment of the Mid-Polish Trough - basement tectonics and sedimentary patterns - Reply. Geol. Quart., 50: 491-496.
• KRZYWIEC P., JAROSIŃSKI M., TWAROGOWSKI J., BURLIGA S., SZEWCZYK J., WYBRANIEC S., CZAPOWSKI G., ZIENTARA P., PETECKI Z. & GARLICKI A. 2000 - Geofizyczno-geologiczne badania stropu i nadkładu wysadu solnego Damasławek. Prz. Geol., 48: 1005-1014.
• KRZYWIEC P., WYBRANIEC S. & PETECKI Z. 2006 - Budowa tektoniczna podłoża bruzdy śródpolskiej w oparciu o wyniki analizy danych sejsmiki refleksyjnej oraz grawimetrii i magnetyki. [W:] Krzywiec P. & Jarosiński M. (red.) Struktura litosfery w centralnej i północnej Polsce - obszar projektu POLONAISE'97. Pr. Państw. Inst. Geol., 188: 107-130.
• KUKLA P.A., URAI J.L. & MOHR M. 2008 - Dynamics of salt structures. [In:] Littke R., Bayer U., Gajewski D. & Nelskamp S. (eds.) Dynamics of complex intracontinental basins. The Central European basin system. Springer-Verlag, Berlin-Heidelberg: 291-306.
• LESZCZYŃSKI K. 2000 - The Late Cretaceous sedimentation and subsidence south-west of the Kłodawa Salt Diapir, central Poland. Geol. Quart., 44: 167-174.
• LESZCZYŃSKI K. 2002 - Late Cretaceous inversion and salt tectonics in the Koszalin-Chojnice and Drawno-Człopa-Szamotuły zones, Pomeranian sector of the Mid-Polish Trough. Geol. Quart., 46: 347-362.
• LOKHORST A. (ed.) 1998 - NW European gas atlas. Nederlands Instituut voor Toegepaste Geowetenschappen TNO, Utrecht [CD ROM].
• SCHECK-WENDEROTH M., KRZYWIEC P., ZÜLKE R., MAYSTRENKO Y. & FRIZHEIM N. 2008 - Permian to Cretaceous tectonics. [In:] McCann T. (ed.) The geology of Central Europe, vol. 2: Mesozoic and Cenozoic. Geological Society, London: 999-1030.
• SOKOŁOWSKI J. 1966 - Rola halokinezy w rozwoju osadów mezozoicznych i kenozoicznych struktury Mogilna i synklinorium mogileńsko- łódzkiego. Pr. Inst. Geol., 50.
• WAGNER R., LESZCZYŃSKI K., POKORSKI J. & GUMULAK K. 2002 - Paleotectonic cross-sections through the Mid-Polish Trough. Geol. Quart., 46: 293-306.
• WILKOSZ P. 2006 - Ewolucja geologiczna i kinematyka struktury solnej Mogilna. Prz. Geol., 54: 307.
• WITHJACK M.O. & CALLAWAY S. 2000 - Active normal faulting beneath a salt layer: An experimental study of deformation patterns in the cover sequences. Amer. Assoc. Petrol. Geol. Bull., 84: 627-651.