Wykształcenie i tektonika utworów solnych cechsztynu w wysadzie solnym Góra koło Inowrocławia w oewietle wyników kompleksowych badań geochemiczno-litologicznych w profilach wybranych otworów wiertniczych

• Autorzy: Czapowski G. , Tomassi-Morawiec H. , Tadych J. , Grzybowski Ł. , Sztyrak T.

Warianty tytułu

EN

Characteristics and tectonics of Zechstein salt rocks of the Góra salt diapir near Inowrocław on the basis of geochemical-lithological study of selected borehole sections

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Detailed macroscopic profiling of salt cores from selected wells drilled in the Góra salt diapir (central Poland; Fig. 1, 2) and analyses of bromine content made it possible to define and characterize lithostratigraphic units of the Zechstein (Upper Permian) succession (Fig. 3, 4). Interpretation of relations between the units identified in the studied well sections allowed the first schematic reconstruction of internal structure of top part of the salt trunk (Fig. 5). The principal idea of this reconstruction is probable origin of the Góra diapir as a salt trunk with a recumbent fold at the top (Fig. 6A). Subsequent uplift of the diapir and erosion resulted in removal of significant part of younger salt deposits so only those squeezed into the salt trunk interior escaped the erosion (Fig. 6B). Models of internal structure of salt diapirs are of remarkable practical value as they facilitate proper location of the mining works (e.g. leaching wells, galleries, chambers and caverns) and prediction of possible gas and water hazards.

Słowa kluczowe

PL

złoża solne; tektonika; cechsztyn

EN

salt deposits; tectonics; Zechstein

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2009
• Tom: Vol. 57, nr 6
• Strony: 494--503
• Opis fizyczny: Bibliogr. 32 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Czapowski G.

autor

Tomassi-Morawiec H.

autor

Tadych J.

autor

Grzybowski Ł.

autor

Sztyrak T.

• Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-97 Warszawa,

Bibliografia

• BIERNAT H. 2005 - Dodatek nr 4 do dokumentacji geologicznej złoża soli kamiennej "Góra" kategoria rozpoznania C2+C1+B, gm. Inowrocław, woj. kujawsko-pomorskie, miejscowość: Góra, powiat: Inowrocław. Polgeol S.A., CAG Państw. Inst. Geol., nr arch. 151/2005.
• BRAŃKA S., PIESIEWICZ T., JUSZCZAK W. & LEMPART A. 2001 - Dodatek nr 2 do dokumentacji geologicznej złoża soli kamiennej "Góra" kategoria rozpoznania C2+C1+B, gm. Inowrocław, woj. kujawsko- pomorskie, miejscowość: Góra, powiat: Inowrocław. OBRGSChem Chemkop, CAG Państw. Inst. Geol., nr arch. 271/2002.
• BORNEMANN O., SCHRAMM M., TOMASSI-MORAWIEC H., CZAPOWSKI G., MISIEK G., KOLONKO P., JANIÓW S. & TADYCH J. 2008 - Wzorcowe profile bromowe cechsztyńskich soli kamiennych w Polsce i w Niemczech na przykładzie kopalni soli w Kłodawie i w Görleben. Geologos, 14: 73-90.
• BURLIGA S., KOYI H.A. & KRZYWIEC P. 2003 - Decoupling of deformation between the basement and cover during normal- to reverse- slip movement on a basement fault; model results. Proceedings of the 8th Meeting of the Czech Tectonic Studies Group/1st Meeting of the Central European Tectonics Group, 24-27.04, Hruba Skala. Geolines - Papers in Earth Science, 16: 20.
• BURLIGA S. & MISIEK G. 2007 - O możliwości prognozowania przebiegu stref zagrożeń gazowych i wodnych w złożach soli na przykładzie wysadu solnego Kłodawa. Abstrakty XII Międz. Sympozjum Solnego Polskiego Stowarzyszenia Górnictwa Solnego pt. Przemysł solny w gospodarce, Kłodawa 11-12 października 2007 r.: 51-52.
• CHEŁMIŃSKI J., TOMASZCZYK M., SŁODKOWSKI M., CZAPOWSKI G. & MISIEK G. 2008 - Zintegrowany system baz danych dla modelowania 3D budowy geologicznej złoża soli w celu rejestracji i prognozowania występowania zagrożeń wodnych na przykładzie kopalni soli Kłodawa w wysadzie kłodawskim (centralna Polska). Gosp. Sur. Miner., 24: 185-195.
• CZAPOWSKI G. 1993 - Facies characteristics and distribution of the Zechstein (Upper Permian) salt deposits of PZ3 (Leine) Cycle in Poland. Bull. Pol. Acad. Sc., Earth Sc., 41: 229-237.
• CZAPOWSKI G., ANTONOWICZ L. & PERYT T. 1991 - Facies and paleogeography of the Zechstein (Upper Permian) Older Halite (Na2) in Poland. Bull. Pol. Acad. Sc., Earth Sc., 38: 45-55.
• CZAPOWSKI G., PERYT T.M. & ANTONOWICZ L. 1993 - Facies and paleogeography of the Zechstein (Upper Permian) Oldest Halite (Na1) in Poland. Bull. Pol. Acad. Sc., Earth Sc., 41: 217-227.
• CZAPOWSKI G., SADOWSKI A., MISIEK G. & KOLONKO P. 2005 - Możliwości niekonwencjonalnego wykorzystania walorów przyrodniczych i technicznych kopalni soli Kłodawa. Tech. Poszuk. Geol., 44: 35-47.
• DADLEZ R. 1997 - Ogólne rysy tektoniczne bruzdy środkowopolskiej. [W:] Marek S. & Pajchlowa M. (red.), Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Pr. Państw. Inst. Geol., 153: 410-414.
• DADLEZ R. (red.) 1998-Mapa tektoniczna kompleksu cechsztyńsko- mezozoicznego na Niżu Polskim w skali 1 : 500 000, Państw. Inst. Geol.
• DADLEZ R. & MAREK S. 1974 - General Outline of the Tectonics of the Zechstein - Mesozoic Complex in Central and Northwester Poland. Biul. Inst. Geol., 274: 11-140.
• DADLEZ R., MAREK S. & POKORSKI J. (red.) 1998 - Atlas paleogeograficzny epikontynentalnego permu i mezozoiku w Polsce w skali 1 : 2 500 000. Państw. Inst. Geol.
• DOMAGAŁA J. 1982-Dokumentacja geologiczna złoża soli kamiennej "Góra" k . Inowrocławia w kategorii rozpoznania B+C1+C2, miejscowość Góra, gmina Inowrocław, woj. Bydgoszcz. OBRGSChem Chemkop, Kraków. CAG Państw. Inst. Geol., nr arch. 3726/530.
• FIGIEL G. 1956-Dokumentacja geologiczna złoża solnego w Górze, pow. Inowrocław w kategorii C2. Zarząd Przemysłu Solnego, Inowrocław.
• FIGIEL G. 1960 - Dokumentacja geologiczna złoża solnego w Górze koło Inowrocławia w kategorii C1. Żupa Solna Inowrocław.
• GIENTKA. M., MALON A. & DYLĄG J. (red.) 2008 - Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce wg stanu na 31 XII 2007 r. Państw. Inst. Geol.
• KARNKOWSKI P.H. 2008 - Regionalizacja tektoniczna Polski - Niż Polski. Prz. Geol., 65: 895-903.
• KRZYWIEC P. 2004a - Triassic evolution of the Kłodawa salt structure: basement-controlled salt tectonics within the Mid-Polish Trough (central Poland). Geol. Quart., 48: 123-134.
• KRZYWIEC P. 2004b - Basement vs. salt tectonics within the Mid-Polish Trough (central Poland) and their influence on sedimentary systems - Triassic evolution of the Kłodawa salt structure. Schriftenreihe der Deutschen Geologischen Gesellschaft "GeoLeipzig2004"., Leipzig, Germany, 29.09-01.10.2004, 34: 259.
• PARECKA K. 1994 - Dodatek nr 1 do dokumentacji geologicznej złoża soli kamiennej "Góra", kategoria rozpoznania C2+C1+B, gmina Inowrocław, woj. bydgoskie. Przed. Geol. Polgeol, Warszawa. CAG Państw. Inst. Geol., nr arch. 1017/94.
• SCHRAMM M., BORNEMANN O., WILKE F., SIEMANN M. & DIJK H.L. 2002 - Bromine Analysis - A Powerful Tool to solve Stratigraphical Problems in Exploration Boreholes for Salt Caverns. [In:] Technical Meeting Papers, SMRI, Fall 2002 Meeting, Bad Ischl/Austria. Solution Mining Research Institute, Encinitas, USA.
• SCHRAMM M. & BORNEMANN O. 2004 - Brom, efektywne narzędzie do badania kawern solnych. IX. Międzynarodowe Sympozjum Solne, QUO VADIS SAL. Polish Salt Mining Association, Bochnia, Abstracts: 18-19.
• SCHRAMM M., BORNEMANN O., SIEMANN M., WILKE F. & GELUK M. 2005 - Correlation between bromine concentrations in halites and their stratigraphical position in Zechstein 2 salt deposits of North-West Europe. Abstracts of the contributions of the General Assembly of the European Geophysical Society, Vienna, Austria, 24-29 April 2005. Geophysical Research Abstracts, 7, 04552 (CD): 1. Wien.
• TARKA R. 1991 - The Tectonic Evolution of Polish Salt Diapirs. Bull. Pol. Acad. Sc., Earth Sc., 39: 85-91.
• TOMASSI-MORAWIEC H. 2003 - Charakterystyka geochemiczna najstarszej soli kamiennej (Na1) w rejonie Zatoki Puckiej. Prz. Geol., 51: 693-702.
• TOMASSI-MORAWIEC H. 2006 - Chemostratygrafia cechsztyńskich soli kamiennych w Polsce. Prz. Geol., 54: 315-316.
• TOMASSI-MORAWIEC H., CZAPOWSKI G., BORNEMANN O., SCHRAMM M., TADYCH J., MISIEK G., KOLONKO P. & JANIÓW S. 2007 - Wzorcowe profile bromowe utworów solnych cechsztynu Polski: sole cyklu PZ2 (Z2) w kopalni soli Kłodawa. Gosp. Sur. Miner. (Prz. Solny), 23: 103-115.
• TOMASSI-MORAWIEC H., CZAPOWSKI G. & SZTYRAK T. 2008 - Opróbowanie geochemiczne rdzeni z utworów solnych cechsztynu w otworach wiertniczych G-34, G-39 i G-16 zlokalizowanych w Kopalni Soli i PMRiP "Góra". Inowrocławskie Kopalnie Soli Solino S.A., Inowrocław.
• TOMASSI-MORAWIEC H., CZAPOWSKI G., BORNEMANN O., SCHRAMM M. & MISIEK G. 2009-Wzorcowe profile bromowe dla solnych utworów cechsztynu w Polsce. Gosp. Sur. Miner. (w druku).
• WAGNER R. 1994 - Stratygrafia i rozwój basenu cechsztyńskiego na Niżu Polskim. Pr. Państw. Inst. Geol., 146: 1-71.