Nefryt z Nasławic na Dolnym Śląsku

• Autorzy: Łobos K. , Sachanbiński M. , Pawlik T.

Warianty tytułu

EN

Nephrite from Nasławice in Lower Silesia (SW Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

During exploitation of serpentinite in the Nasławice quarry (SW Poland) a nephritic zone has been identified. Nephrite occurs in association with light in color rock, similar to rodingite, composed almost entirely of garnet. These rocks form oval bodies in serpentinites. Their maximal length is 7 m and height is 3.5 m. Nephrite appears in the contact zone of one of such bodies. In the upper contact zone nephrite is 10-15 cm thick and in the west side of the rodingite body reaches 40-50 cm. It is possible to distinguish varieties of nephrite from the Nasławice quarry which differ according to color, fabric and mineral composition. Nephrite from Nasławice is hard and reveals splintery fracture. Nephrite is mainly composed of actinolite, which forms fine- grained aggregates (length of fibres ca 100 um) arranged chaotically. Additional minerals also occur such as chromite, garnet enriched in Cr and pyroxene. Microscopic examination reveals that nephrite has massive, fibrous texture. With regard to gemmological properties, three varieties of nephrite have been identified: 1) Homogenous green nephrite with a small amount of chromite inclusions, which cover no more than 5% of surface of sliced samples; 2) Spotted nephrite-with numerous dark spots on a green background; it happens occasionally, that this variety of nephrite changes into serpentinite; 3) Patchy nephrite- characterized by the presence of emerald-green, elongated spots of actinolite (often with grains of chromite inside) on a white background; some fragments contain veins of fibrous serpentine with cat’s eye effect; this seems to be the most interesting sort of nephrite from Nasławice. Based on preliminary technological studies it can be concluded, that nephrite from Nasławice has not only a fine color and interesting texture, visible in sliced samples, but it is also easy for polishing. On polished surfaces nephrite shows fine oily luster. Unfortunately, examples found today are strongly cracked because of the explosive method of serpentinite exploitation used in the Nasławice quarry. The zone of nephrite occurrence is associated with the course of veins of leucocratic rock which extends over a distance of ca 5 km between Nasławice and Jordanów Sląski.

Słowa kluczowe

PL

nefryt; serpentynity; rodingity; masyw Gogołów-Jordanów; ofiolit Ślęży

EN

nephrite; serpentinites; rodingites; Ślęża ophiolite

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2008
• Tom: Vol. 56, nr 11
• Strony: 991--999
• Opis fizyczny: bibliogr. 26 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Łobos K.

autor

Sachanbiński M.

autor

Pawlik T.

• Wydział Zarządzania, Informatyki i Finansów, Uniwersytet Ekonomiczny, ul. Komandorska 118/120, 53-345 Wrocław,

Bibliografia

• BODUCH M. 1984 - Serpentyny i intruzje żyłowe z północnowschodniej części masywu Gogołów-Jordanów. Prz. Geol., 7: 387-391.
• BOGACZ J. 1988 - O występowaniu opali w rejonie Nasławic (Dolny Śląsk). Prz. Geol., 9: 63-64.
• DUBIŃSKA E. 1989 - Clinozoisitic rodingites from Nasławice near Sobótka (Lower Silesia). Arch. Miner., 44, 1: 41-56.
• DUBIŃSKA E. 1995 - Rodingites of the eastern part of Jordanów-Gogołów serpentinite massif, Lower Silesia, Poland. Canadian Mineralogist, 233: 585-608.
• DUBIŃSKA E. 1997 - Rodingites and amphibolites from the serpentinites surrounding Sowie Góry block (Lower Silesia, Poland): Record of supra-subduction zone magmatism and serpentynization. Neues Jahrb. Miner., Abh., 171, 3: 239-279.
• DUBIŃSKA E., BYLINA P. & KOZŁOWSKI A. 2004a - Garnets from Lower Silesia rodingites: constrains from their chemistry. Pr. Spec. PTM, 22: 135-139.
• DUBIŃSKA E., BYLINA P., KOZŁOWSKI A., DÖRR W., NEJBERT K., SCHASTOK J. & KULICKI C. 2004b - U-Pb dating of serpentinization: hydrotermal zircon from a metasomatic rodingite shell (Sudetic ophiolite, SW Poland). Chem. Geol., 203: 183-203.
• DUBIŃSKA E. & GUNIA P. 1997 - The Sudetic ophiolite: current view on its geodynamic model. Geol. Quart., 41: 1-20.
• GAŁUSKIN E. & SZEŁĘG E. 2003 - The first finding of Ag-amalgamates in rodingites (Nasławice, Lower Silesia, Poland). Pr. Spec. PTM, 22: 48-50.
• GAWEŁ A. 1957-Nefryt z Jordanowa na Dolnym Śląsku. Prz. Geol., 7: 299-303.
• HEFLIK W. 1967 - Studium mineralogiczno-petrograficzne leukokratycznej strefy przeobrażonej okolic Jordanowa (Dolny Śląsk). Pr. Miner., 10: 7-122.
• HEFLIK W., NATKANIEC-NOWAK L., SOBCZAK N. & SOBCZAK T. 1988 - Nephrit aus Niederschlesien. Z. Deutsch. Gemmol. Ges., 36, (3/4): 153-160.
• KAJDAŃSKA A. & KAJDAŃSKI E. 2007 - Jedwab. Szlakami dżonek i karawan. Książka i Wiedza: 222-225.
• KIERLENKO E.J. (red.) 1974 - Metodičeskie ukazania po poiskam i perspektivnoi ocenke mestoro_denii četnych kamnoi, V. 3, Nefrit. Moskva: 6-7.
• KOLESNIK J.N. 1965 - Nefrity Sibiri. Novosibirsk. Nauka: 1-150. KOZŁOWSKI S. 1986-Surowce skalne Polski. Wyd. Geol.: 425-427.
• LIS J. & SYLWESTRZAK H. 1981 - Nowy zespół mineralny w leukokratycznej strefie Jordanowa k. Sobótki i jego znaczenie genetyczne. Prz. Geol., 2: 67-72.
• MACIEJEWSKI S. 1966 - Skały nefrytowe masywu Sobótki. [W:] Z geologii Ziem Zachodnich. PWN Wrocław: 459-468.
• MAJEROWICZ A. 1984-Petrografia i geneza skał rodingitowych w serpentynitach ofiolitowego zespołu Ślęży. Geol. Sudet., 18, 2: 109-127.
• MUSZER A. & SPECZIK S. 1997-Związek okruszcowania Ni-Sb z PGE w serpentynitach z Nasławic (ofiolit Ślęży). Prz. Geol., 45: 282-286.
• NIŚKIEWICZ J. 1993 - Mineralizacja rudna w skałach masywów ofiolitowych występujących na obrzeżeniu bloku sowiogórskiego (Dolny Śląsk). Pr. Geol.-Miner., 36: 27-59.
• PLATONOV A.N., ŻABIŃSKI W. & SACHANBIŃSKI M. 1995 - Optical absorption spectra of Mn3+ ions in vesuvianites from Lower Silesia, Poland. European J. Mineral., 7: 1-8.
• RRUFF Raman Database University of Arizona - www.rruff.info
• RYKAW. & MALISZEWSKA A. 1991 - Słownik petrograficzny. Wyd. Geol.
• SACHANBIŃSKI M. 1997 - Kamienie szlachetne i ozdobne Śląska. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław: 126-142.
• SUTURIN A.N. & ZAMALETDINOV R.S. 1984 - Nefrity. Novosibirsk. Nauka: 86-87.
• TREPKA S. & MIERZEJEWSKI M. 1957 - Mapa geologiczna 1 : 25000. Arkusz Jordanów Śląski. Inst. Geol.