Exploration and exploitation of oil and gas fields in Poland: a historical outline

• Autorzy: Karnkowski P.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Petroleum industry began in Galicia region, the former part of Poland which was in 1772-1918 a province of the Austro-Hungarian Empire. The birth of this industry was connected with petroleum distillation made by two pharmacists: Ignacy Łukasiewicz and Jan Zeh, who persistently were working to get a liquid without both light and heavy factions of hydrocarbons, i.e. a liquid paraffin of oil. This aim was reached in spring of 1853. That time also a kerosene lamp was constructed by Adam Bratkowski under direction of I. Łukasiewicz. The set of these lamps was used in the Lviv municipal hospital during the serious surgical operation on 31 July 1853. This date was accepted as the beginning of the world oil industry. Next year I. Lukasiewicz established the oil mine in the Bóbrka village near Krosno. Oil wells then were frequently the open ones dug out to the depth of 60 m and from them oil was extracted with wooden buckets by usage of gin. When petroleum deliveries were assured I. Łukasiewicz founded in 1856 the first petroleum distillery in Ulaszowice near Jasło, the second one in 1858 in Kleczany, and the third one in Polanka near Krosno in 1861. In 1890s in the Carpathians the new oil deposits were discovered in the Gorlice-Jasło-Sanok region. In 1888 the Bergheim Mac Garvey Company found the new oil fields in Weglówka near Krosno and the Galician Oil Mining Company discovered oil-rich deposits in Potok, Turaszówka, Iwonicz, Stara Wieś, Rudawka Rymanowska and Wankowa. Discoveries were also along the Carpathians thrust front where exists the zone of deep-seated folds covered by the Miocene deposits. Oil fields are here located at depth of 800-2000 m. In the Borislav vicinity a few very efficient oil fields were documented in 1896. In 1908 the highly productive "Oil City" well with oil production 2500 t/d was drilled. Exploitation in this region of the Carpathians in 1909 was 2x10exp.6 t, i.e. 5%of the world oil production and Galicia was the third producer in the world. During 150 years of exploration, in this part of Polish Carpathians, 67 oil and 17 gas fields were discovered. In the Carpathian Foredeep 50 gas fields and 10 oil fields were documented. The biggest success was the Jaksmanice-Przemyśl gas field with 75x 10exp.9 m3 of resources. In the Polish Lowland in 1946, just after the Second World War, basing on gravimetric and magnetic data, the first drilling was located on the Kłodawa structure and the Zechstein salts at depth of 300 m were found. Later this drill was a base for foundation of Kłodawa salt mine. In 1961 in the Fore-Sudetic Monocline the first oil field Rybaki was discovered in the Zechstein Main Dolomite formation, and three years later, in 1964, the first gas field discovery - Bogdaj-Uciechów was found within the Rotliegend sandstone and the Zechstein Limestone unit. Until now a dozen of oil and gas fields were documented not only in the Permian formations but also in the Devonian and the Carboniferous deposits in the Lublin Petroleum Province and in the Cambrian sandstones in the Gdansk Petroleum Province. Exploration works, initiated after the Second World War, both in the Carpathians as well as in the Carpathian Foreland and the Polish Lowland give premises of new oil and gas filed discoveries there also in the future.

Słowa kluczowe

EN

history of petroleum industry; oil and gas fields in Poland; Carpathians; Carpathian Foredeep; Polish Lowland

PL

historia przemysłu naftowego; pola naftowe i gazowe; Karpaty; zapadlisko przedkarpackie; nizina polska

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2007
• Tom: Vol. 55, nr 12/1
• Strony: 1049--1059
• Opis fizyczny: bibliogr. 63 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Karnkowski P.

• Polish Oil and Gas Company, Krucza 6/14, 00-537 Warszawa, Poland

Bibliografia

• BOHDANOWICZ K. 1936 - Niektóre zagadnienia geologii ropnych złóż. Rocz. Pol. Tow. Geol., 12: 486-568.
• BORYS Z. 1996 - Aktualne problemy poszukiwań węglowodorów w wschodniej części Przedgórza Karpat. Prz. Geol., 44: 1019-1023.
• CISEK B. & CZERNICKI J. 1988 - Złoże gazu Przemyśl oraz perspektywy poszukiwań ropy i gazu na Przedgórzu. Prz. Geol., 44: 1019-1023.
• CZARNOCKI S. 1935 - Nafta w Wielkopolsce i na Kujawach. Prz. Górn. Hutn., 27: 94-104
• CZEKAŃSKI E. 2002- Bilans dotychczasowych odkryć i perspektywy na przyszłość. Szejk, 12: 11-18.
• CZERNICKI J. & MORYC W. 1992 - Złoże ropy naftowej Nosówka koło Rzeszowa. Nafta, 4-6: 49-54.
• DADLEZ R. & MAREK S. 1969 - Styl strukturalny kompleksu cechsztyńsko-mezozoicznego. Kwart. Geol., 13: 543-565.
• DEPOWSKI S.1964 - Złoża ropy i gazu w Polsce. Kwart. Geol., 8: 519-520.
• DEPOWSKI S., PERYT T., PIĄTKOWSKI T. & WAGNER R. 1978 - Sedymentacja i paleogeografia cechsztyńskiego dolomitu głównego, a jego ropo- i gazonośność. Prz. Geol., 26: 141-146.
• DYJACZYŃSKI K. 1995 - Analiza geologiczno-geofizyczna w celu określenia miejsc możliwego występowania raf w wapieniu cechsztyńskim w rejonie Zbąszyń-Nowy Tomyśl-Grodzisk Wlkp. Arch. BG Geonafta, Warszawa.
• DYJACZYŃSKI K., MAMCZUR S. & RADECKI S. 1997 - Nowe perspektywy poszukiwań złóż gazu ziemnego w utworach wapienia cechsztyńskiego na monoklinie przedsudeckiej. Prz. Geol., 45: 124-125.
• FIK J. 2006- Oddział Karpacki Polskiego Towarzystwa Geologicznego w Jaśle, powstanie i jego działalność. Prz. Geol., 54, 7: 584-588.
• GARNCARSKI J., MUNIA J., SŁYOE-JANUSZ E., TWARÓG M. & WILGA S. 2001 - W kręgu światła lampy naftowej. Wyd. Muzeum Podkarpackie, Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego w Bóbrce, Krosno.
• GRZYBOWSKI J. 1897 - Otwornice pokładów naftowych okolic Krosna. Kosmos, 33.
• GÓRECKI W. 2003 - Perspektywy rozwoju górnictwa naftowego w Polsce. Wiad. Nafta i Gaz, 65, 9: 3-8.
• GÓRSKI M. & TRELA M. 1996 - Opracowanie badań sejsmicznych 3D w rejonie Barnówko-Lubiszyn. Arch. BG Geonafta, Warszawa.
• GÓRSKI M. & TRELA M. 1997 - Układ geometryczny i ocena właściwości serii zbiornikowych złoża ropy naftowej BMB, na podstawie zdjęcia sejsmicznego 3D. Prz. Geol., 45: 685-692.
• JAWOR E. 1999 - Aktualne spojrzenie na możliwości odkrycia nowych akumulacji węglowodorów w środkowej części Karpat i Przedgórza. Mat. Konfer., Raba Niżna-Kraków. Arch. Geonafta, Kraków: 1-7.
• JAWOR E. & KRUCZEK J. 1994 - Geologia złóż ropy i gazu. [In:] Wolwowicz R. (ed) Historia polskiego przemysłu naftowego. Stow. Inż. i Techn. Przem. Naft., Brzozów-Kraków: 61-159.
• KARNKOWSKI P. 1969 - Formowanie się złóż ropy naftowej i gazu ziemnego na Przedgórzu Karpat. Wyd. Geol., Warszawa: 1-108.
• KARNKOWSKI P. 1993 - Złoża gazu ziemnego i ropy naftowej w Polsce. T 1 - Niż Polski; T 2 - Karpaty i Zapadlisko Przedkarpackie. Geos AGH, Kraków.
• KARNKOWSKI P. 1998 - Złoża ropy i gazu ziemnego w Polsce i perspektywy dalszych poszukiwań. Nafta i Gaz, 1: 3-8.
• KARNKOWSKI P. 1999 - Oil and Gas Deposits in Poland. Wyd. Geos, Kraków: 1-380.
• KARNKOWSKI P., SOKO£OWSKI J. & STEMULAK J. 1966 - Odkrycie pierwszego w Polsce złoża gazu ziemnego w utworach czerwonego spągowca. Geof. i Geol. Naft., 1-2: 1-6.
• KARNKOWSKI P.H. 1999 - Origin and evolution of the Polish Rotliegend Basin. Pol. Geol. Inst. Spec. Pap., 3: 1-93.
• KSIĄŻKIEWICZ M., SAMSONOWICZ J. & RÜHLE E. 1956 - Zarys geologii Polski. Wyd. Geol., Warszawa.
• KRUCZEK J. 1999 - Zagadnienia geologii i ekonomiki złóż ropy i gazu ziemnego w 1999 roku. Pr. Nauk. UŚl., 1809: 33-54.
• KUREK J. 1997 - Poszukiwanie i eksploatacja złóż ropy i gazu ziemnego na Bałtyku. [In:] Konf. Nauk. na AGH w XXX-lecie Wydziału Wiertnictwa. Arch. AGH, Kraków.
• LEWIŃSKI J. 1936 - Polska, budowa geologiczna. Świat i Życie, 4. Książnica-Atlas, Lwów.
• MAMCZUR S., RADECKI S. & WOJTKOWIAK Z. 1997 - O największym złożu ropy naftowej w Polsce: Barnówko-Mostno-Buszewo (BMB). Prz. Geol., 45: 582-588.
• MORYC W. 1961 - Budowa geologiczna rejonu Lubaczowa. Rocz. Pol. Tow. Geol., 31: 47-83.
• NARKIEWICZ M. 1997 - Analiza basenów sedymentacyjnych Niżu Polskiego. Prz. Geol., 45: 679-684.
• NOWAK J. 1920 - Nafta Karpat polskich w świetle geologii regionalnej. Prz. Geogr., 6: 3-25.
• OBUCHOWICZ Z. 1960 - Wyniki poszukiwań złóż ropy i gazu - perspektywy odkryć. Prz. Geol., 8: 516-518.
• OBUCHOWICZ Z. 1963 - Złoża ropy i gazu w Zapadlisku Przedkarpackim. Rocz. Pol. Tow. Geol., 33: 397-411.
• OBUCHOWICZ Z., OLEWICZ Z., TOKARSKI A. & WDOWIARZ S. 1959 - Obecny stan rozpoznania geologicznego i możliwości nowych odkryć złóż ropy i gazu w Polsce. Nafta, 4: 92-102.
• OLCZAK T. 1951 - Mapa grawimetryczna Polski. Biul. Inst. Geol., 64: 1-59.
• OLEWICZ Z. 1959 - Baseny sedymentacyjne i strukturalne ziem Polski. Pr. Inst. Naft., 63: 1-95.
• PASZKIEWICZ A. 1936, 1938 - Zagadnienia Wielkopolsko- -pomorsko-kujawskiego Zagłębia Naftowego. Cz. I, II. Nakł. autora, Kcynia.
• PAWŁOWSKI S. 1947 - Anomalie magnetyczne w Polsce. Biul. Państw. Inst. Geol., 44: 1-59.
• PERYT T. & DYJACZYŃSKI K. 1991 - An isolated carbonate bank in the Zechstein Main Dolomite Basin, Western Poland. J. Petrol. Geol., 14: 445-458.
• POŻARYSKI W. 1960 - Badania podstawowe Niżu Polskiego w poszukiwaniu ropy i gazu ziemnego. Prz. Geol., 8: 515-516.
• POŻARYSKI W. 1962 - Pierwszy etap badań Niżu Polskiego. Prz. Geol., 10: 561-568.
• RACZKOWSKI J. [ed] 2004 - Nafta i Gaz Podkarpacia - zarys historii. Inst. Nafty i Gazu, Kraków.
• RADECKI S. 1997 - Rejon Kościana nowym obszarem gazonośnym Polski. Nafta-Gaz, 7-8: 11-12.
• RADECKI S. 2006 - Możliwości pozyskania gazu ziemnego ze złóż krajowych. Materiał zjazdowy PZITS, nr 865/2006. Arch. PGNiG, Warszawa.
• RADECKI S. & JASTRZĄB M. 2002-Wyniki prac poszukiwawczych w Górnictwie Naftowym. Arch. BG Geonafta, Warszawa.
• SKOCZYLAS J. 1999 - Poszukiwanie ropy naftowej na Niżu Polskim w 65-lecie gorączki naftowej w Kcyni. Prz. Geol., 47: 438-439.
• SOZAŃSKI J.Z. 2004 - Ignacy Łukasiewicz, 1822-1882 - życie, dzieło i pamięć. Wyd. Tekst, Bydgoszcz.
• SOZAŃSKI J.Z., KUK S. & JARACZ C. 2002 - Światło Ziemi. Wyd. Tekst, Bydgoszcz.
• SZAFRAN S. 2004 - Narodziny i główne nurty rozwoju półtorawiecznego polskiego górnictwa naftowego. Rok Ignacego Łukasiewicza. Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazownictwa w Bóbrce: 1-20.
• TEISSEYRE W. 1921 - O stosunku wewnętrznych brzegów zapadliska przedkarpackiego do krawędzi fliszu karpackiego. Spraw. Państw. Inst. Geol., t. 1, z. 2: 103-121.
• TOKARSKI A. 1946 - Zachodnia część fałdu Mrukowej oraz możliwości ropne terenów Pielgrzymki i Folusza. Nafta, 8: 378-385, 416-422.
• TOŁWIŃSKI K. 1937 - Kopalnie nafty i gazów ziemnych w Polsce. Biul. Karp. Inst. Geol. Naft., 22: 1-381.
• TOŁWIŃSKI K. 1948a - Na zachodnim brzegu Karpat. Odkrycie Dębowca. Czytelnik, Kraków-Zakopane.
• TOŁWIŃSKI K. 1948b - Geograficzne rozmieszczenie złóż naftowych i gazowych w Polsce. Życie Gosp., 17a: 13-16.
• WDOWIARZ S. 1960 - Ropa naftowa i gaz oraz perspektywy poszukiwawcze na obszarze Karpat. Prz. Geol., 8: 518.
• WEILW., KARNKOWSKI P. & GÓRECKI W. 1997 - Ropa naftowa i gaz ziemny w Polsce. [In:] Rozwój polskiej myśli w poszukiwaniach naftowych. Konferencja. Kraków, 25-26.09.1997. AGH, Kraków: 31-48.
• WEILW., GÓRECKI W., KRUCZEK J. & KARNKOWSKI P. 1998 - Odkrycia węglowodorów w ostatnim dziesięcioleciu i stan bazy zasobowej. Prz. Geol., 46: 318-325.
• WEILW., JASTRZĄB M., KARNKOWSKI P. & RADECKI S. 1994 - Poszukiwania ropy i gazu ziemnego w 1993 r. i zamierzenia na przyszłość. Nafta-Gaz, 6: 227-233.
• WOLWOWICZ R. 2003-Ludzie polskiej nafty. Mat. Konf. SITPNiG- -Bóbrka 93. Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazownictwa w Bóbrce.
• ZUBER R. 1918 - Flisz i nafta. Pr. Nauk. TN, Lwów, dział II, t. 2: 16-381.
• ZWIERZYCKI J. 1951 - Sole potasowo-magnezowe na północ od Wrocławia. Pr. Państw. Inst. Geol., 7: 257-295.