Generation potential of the Zechstein Main Dolomite (Ca2) carbonates in the GorzówWielkopolski-Miedzychód-Lubiatów area: geological and geochemical approach to microbial-algal source rock

• Autorzy: Kotarba M. , Wagner R.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Source rocks of microbial-algal origin commonly occur in the Main Dolomite strata in the Gorzów Wielkopolski-Miedzychód-Lubiatów area on carbonate platform slopes and on carbonate platforms. Oil-prone type II kerogen dominates with occasional amounts of type III or type I kerogens. Hydrocarbon generation processes followed two pathways. In the first pathway, generation was a single-stage process with full generation of hydrocarbon mass in a continuous progression of organic matter transformation, in late Triassic time. In the second pathway, the generation took place in two stages. Eighty to ninety percent of hydrocarbon mass was generated from kerogen by the end of the Jurassic period and the remaining generation was completed during post-Cretaceous time. As a consequence, oil accumulated in traps at the turn of the Triassic- Jurassic periods, and gas saturation of oil accumulations took place by late Jurassic time, with the final gas generation in the Paleogene or Neogene time. Hydrocarbons migrated only a few kilometres from source rocks to reservoir rocks within the Main Dolomite strata.

Słowa kluczowe

EN

Zechstein Main Dolomite; Gorzów Wielkopolski-Międzychód-Lubiatów area; geological and geochemical characteristics; petroleum generation kinetics; modelling of hydrocarbon generation and expulsion processes; hydrocarbon potential

PL

kopalnia dolomitów Cechsztyn; rejon Gorzów Wielkopolski-Miedzychód-Lubiatów; węglowodór

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2007
• Tom: Vol. 55, nr 12/1
• Strony: 1025--1036
• Opis fizyczny: bibliogr. 41 poz., rys.

Twórcy

autor

Kotarba M.

autor

Wagner R.

• AGH University of Science and Technology, Faculty of Science and Technology, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Poland

Bibliografia

• ALLEN P.A. & ALLEN J.R. 2005 - Basin analysis. Principles and applications. Blackwell Publishing, Malden-Oxford-Carlton: 549.
• BETHKE C.M. 1989 - Modeling subsurface flow in sedimentary basins. [In:] Poelchau H.S. & Mann U. (eds.), Geological modeling- aspects of integrated basin analysis and numerical simulation. Geol. Rundsch., 78: 129-154.
• BOYD C.E. & LAWRENCE J.M. 1976 - The mineral composition of several freshwater algae. Proc. Montana Acad. Sci. Conf. SE Assoc. Game and Fish Commis. USA.
• BURNHAM A.K. & BRAUN R.L. 1999 - Global kinetics analysis of complex materials. Energy and Fuels, 13: 1-22.
• CORNFORD C. 1994 - Mandal-Ekofisk(!) Petroleum System in the Central Graben of the North Sea. [In:] Magoon L.B. & Dow W.G. (eds.), The petroleum system - from source to trap. AAPG Memoir, 60: 537-571.
• DADLEZ R., MAREK S. & POKORSKI J. (red.). 1998 - Atlas paleogeograficzny epikontynentalnego permu i mezozoiku w Polsce. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• DOREE A.G., AUGUSTSON J.H., HERMANRUD C., STEWARD D.J. & SYLTA O. (eds.) 1993 - Basin modelling: advances and applications. NPF Special Publication 3, Elsevier, Amsterdam: 675.
• ENGLAND W.A., MACKENZIE A.S., MANN D.M. & QUIGLEY T.M. 1987 - The movement and entrapment of petroleum fluids in the subsurface. Jour. Geol. Soc., London, 144: 327-347.
• ESPITALIÉ J. & BORDENAVE M.L. 1993 - Rock Eval pyrolysis. [In:] Bordenave M.L. (ed.), Applied petroleum geochemistry. Technip., Paris: 237-261.
• HUNT J.M. 1996 - Petroleum geochemistry and geology. W.H. Freeman and Company, New York: 743.
• GÓRSKA M. & ŁUKASZEWSKI M. 2003 - Opracowanie badań sejsmicznych 3D, rejon Międzychód-Sieraków. Geofizyka Toruń Sp. z o.o. Arch. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• JAWOROWSKI K. 2004 - Charakterystyka sedymentologiczna osadów dolomitu głównego z głównych stref paleogeograficznych. [In:] R. Wagner & M.J. Kotarba (red.), Algowe skały macierzyste dolomitu głównego i ich potencjał węglowodorowy jako podstawa dla genetycznej oceny zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego w strefie Gorzowa-Międzychodu. Cz. I. Charakterystyka geologiczna. Arch. PGNiG, Warszawa.
• KARNKOWSKI P. 1999 - Oil and gas deposits in Poland. Ed. Geological Society "Geos", Kraków: 380.
• KOSAKOWSKI P., BURZEWSKI W. & KOTARBA M.J. 2003 - Potencjał naftowy utworów dolomitu głównego w strefie Kamienia Pomorskiego. Część 2. Analiza ropotwórczości. Prz. Geol., 51: 663-672.
• KOTARBA M.J. (red.) 2000 - Potencjał i bilans generowania utworów dolomitu głównego basenu permskiego Polski. Raport z realizacji projektu badawczego. Arch. PGNiG, Warszawa.
• KOTARBA M.J. & WAGNER R. 2006 - Perspektywy poszukiwawcze dolomitu głównego w Strefie Gorzów-Międzychód w świetle wyników nowych badań geologiczno-geochemicznych. [In:] A. Protas (red.), Konferencja Naukowo-Techniczna "50 lat poszukiwań ropy naftowej i gazu ziemnego w północno-zachodniej Polsce. Tradycja i nowe wyzwania". Piła. Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego: 87-116.
• KOTARBA M.J. & WAGNER R. 2002-2004 - Specjalistyczne badania sedymentologiczne i geochemiczne dolomitu głównego w profilach odwiertów: Ciecierzyce-1, Dzierżów-1k, Grotów-1, Grotów-2, Lubiatów- 1, Lubiatów-2, Międzychód-4, Międzychód-5, Międzychód-6, Racław-1k, Santok-1, Sowia Góra-1, Stanowice-3 i interpretacja wyników. Arch. PGNiG, Warszawa.
• KOTARBA M.J., WIĘCŁAW D. & KOWALSKI A. 2000 - Skład, geneza i środowisko generowania ropy naftowej w utworach dolomitu głównego zachodniej części obszaru przedsudeckiego. Prz. Geol., 48: 435-442.
• KOTARBA M.J., KOSAKOWSKI P., KOWALSKI A. & WIĘCŁAW D. 1998 - Wstępna charakterystyka geochemiczna substancji organicznej i potencjału węglowodorowego w utworach dolomitu głównego Niżu Polskiego. Pr. Państw. Inst. Geol., 165: 227-234.
• LEWAN M.D. 1985 - Evaluation of petroleum generation by hydrous pyrolysis experimentation. Philos. Trans. R. Soc., London, Ser. A., 315: 123-134.
• LEWAN M.D. 1998 - Sulphur-radical control on petroleum formation rates. Nature, 391: 164-166.
• LEWAN M.D. & RUBLE T.E. 2002 - Comparsion of petroleum generation kinetics by isothermal hydrous and nonisothermal open-system pyrolysis. Org. Geoch., 33: 1457-1475.
• LOPATIN N.W. 1983 - Obrazowanije gorjuczich iskopajemych. Niedra, Moskva: 192.
• MIKOŁAJEWSKI Z. 2004 - Mikrofacje dolomitu głównego z wytypowanych obszarów badań. [In:] R. Wagner & M.J. Kotarba (red.), Algowe skały macierzyste dolomitu głównego i ich potencjał węglowodorowy jako podstawa dla genetycznej oceny zasobów ropy naftowej gazu ziemnego w strefie Gorzowa-Międzychodu. Cz. I. Charakterystyka geologiczna. Arch. PGNiG, Warszawa.
• PERYT T.M. & DYJACZYŃSKI K. 1991 - An isolated carbonate bank in the Zechstein Main Dolomite Basin, Western Poland. Jour. Petrol. Geol., 39: 445-458.
• POKORSKI J. 2004 - Analiza występowania pierwiastków śladowych związanych z procesami życiowymi glonów i bakterii. [In:] R. Wagner & M.J. Kotarba (red.), Algowe skały macierzyste dolomitu głównego i ich potencjał węglowodorowy jako podstawa dla genetycznej oceny zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego w strefie Gorzowa- Międzychodu. Cz. I. Charakterystyka geologiczna. Arch. PGNiG, Warszawa.
• POKORSKI J. & POKORSKA B. 2003 - Biogenic microelements as an microbial mats in the Zechstein main Dolomite. 21st International Meeting on Organic Geochemistry, Kraków. Book of Abstracts. Part II, Society of Research on Environmental Changes GEOSFERA 2003: 268-269.
• SIKORSKI B. 2002 - Rezultaty poszukiwań w utworach dolomitu głównego. [In:] B. Sikorski & A. Protas (red.), Konferencja Naukowo- Techniczna "Basen permski Niżu Polskiego - dolomit główny budowa i potencjał zasobowy", Piła. Bogucki Wyd. Nauk. S.C.: 7-14.
• SIKORSKI B. 2006 - Rezultaty prac poszukiwawczych z perspektywy 50-lecia działalności poszukiwań nafty i gazu NAFTA sp. z o.o. w Pile. [In:] A. Protas (red.), Konferencja Naukowo-Techniczna "50 lat poszukiwań ropy naftowej i gazu ziemnego w północno-zachodniej Polsce. Tradycja i nowe wyzwania". Piła. WGGiOŚ AGH Kraków 5-13.
• STUMM W. & MORGAN J.J. 1981 - Aquatic chemistry. Wiley-Interscience, New York.
• TISSOT B.P., PELET R. & UNGERER P. 1987 - Thermal history of sedimentary basins, maturation indices, kinetics of oil and gas generation. AAPG Bull., 71: 1445-1466.
• UNGERER P. & PELET R. 1987 - Extrapolation of the kinetics of oil and gas formation from laboratory experiments to sedimentary basins. Nature, 327: 52-54.
• UNGERER P., BURRUS J., DOLIGEZ B., CHENET P. & BESSIS F. 1990 - Basin evaluation by integrated 2-D modelling of heat transfer, fluid flow, hydrocarbon generation and migration. Bull. AAPG, 74: 309-335.
• WAGNER R. 1994 - Stratygrafia osadów i rozwój basenu cechsztyńskiego na Niżu Polskim. Pr. Państw. Inst. Geol., 146: 71.
• WAGNER R. 2004a - Charakterystyka litologiczna i paleogeograficzna dolomitu głównego (Ca2) w basenie polskim. [In:] R. Wagner & M.J. Kotarba (red.), Algowe skały macierzyste dolomitu głównego i ich potencjał węglowodorowy jako podstawa dla genetycznej oceny zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego w strefie Gorzowa-Międzychodu. Cz. I. Charakterystyka geologiczna. Arch. PGNiG, Warszawa.
• WAGNER R. 2004b - Charakterystyka litologiczna i paleogeograficzna dolomitu głównego (Ca2) w strefie Gorzowa-Międzychodu. [In:] R. Wagner & M.J. Kotarba (red.), Algowe skały macierzyste dolomitu głównego i ich potencjał węglowodorowy jako podstawa dla genetycznej oceny zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego w strefie Gorzowa-Międzychodu. Cz. I. Charakterystyka geologiczna. Arch. PGNiG, Warszawa.
• WAGNER R. 2004c - Charakterystyka geologiczna skał macierzystych. [In:] R. Wagner & M.J. Kotarba (red.), Algowe skały macierzyste dolomitu głównego i ich potencjał węglowodorowy jako podstawa dla genetycznej oceny zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego w strefie Gorzowa-Międzychodu. Cz. I. Charakterystyka geologiczna. Arch. PGNiG, Warszawa.
• WAGNER R., DYJACZYŃSKI D., PAPIERNIK B., PERYT T.M. & PROTAS A. 2000 - Mapa paleogeograficzna dolomitu głównego (Ca2) 1 : 500 000. [In:] M.J. Kotarba (red.), Bilans i potencjał węglowodorowy dolomitu głównego basenu permskiego Polski. Arch. WGGiOŚ AGH Kraków.
• WICHROWSKA M. 2004 - Mikrostruktury cjanobakterii i glonów. [In:] R. Wagner & M.J. Kotarba (red.), Algowe skały macierzyste dolomitu głównego i ich potencjał węglowodorowy jako podstawa dla genetycznej oceny zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego w strefie Gorzowa-Międzychodu. Cz. I. Charakterystyka geologiczna. Arch. PGNiG, Warszawa.
• WOLNOWSKI T. 2002 - Prognoza zasobności dolomitu głównego w basenie permskim Niżu Polskiego w świetle nowych technik poszukiwawczych. [In:] B. Sikorski & A. Protas (red.), Konferencja Naukowo- Techniczna "Basen permski Niżu Polskiego - dolomit główny budowa i potencjał zasobowy", Piła. Bogucki Wyd. Nauk. S.C.: 15-28.
• WOLNOWSKI T. 2006 - Perspektywy poszukiwań złóż ropy naftowej i gazu ziemnego na Niżu Polskim (po 50 latach poszukiwań). [In:] A. Protas (red.), Konferencja Naukowo-Techniczna "50 lat poszukiwań ropy naftowej i gazu ziemnego w północno-zachodniej Polsce. Tradycja i nowe wyzwania", Piła. Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego: 15-33.