Zastosowanie numerycznego modelu terenu do wizualizacji rzeźby terenu i interpretacji budowy geologicznej

• Autorzy: Nita J. , Małolepszy Z. , Chybiorz R.

Warianty tytułu

EN

A Digital Terrain Model in visualization and interpretation of geological and geomorphological settings

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Geological sciences have recently utilized a wide range of numerical methods to collect, analyze, visualize and interpret geospatial datasets both at industrial and academic level. Investigation of various elements of surface and subsurface structures using DEM (Digital Elevation Model), DTM (Digital Terrain Model) and SRTM (Shuttle Radar Topography Mission) data provides unique opportunities for depiction of geology and geomorphology in a form of three-dimensional maps. These digital maps should potentially replace traditional topographic maps in the nearest future. New numerical systems have enhanced significantly time efficiency of producing maps and related databases. Advance in detailed work on the high resolution maps and digital elevation computer-supported models is essential for precise and objective interpretation of large datasets. Available visualization systems produce sets of images and animations showing geospatial structures, processes and their relations in a multi-dimensional form commonly presented as stereo-pairs for presentation in an immersive environment or as anaglyphs. Utilization of web-accessible datasets of DTED level 0 and 1 and LandSat images is a new advantage in small and regional scale mapping.

Słowa kluczowe

PL

NMT; DEM; DTM; SRTM; DTED; GIS; kartografia geologiczna; wizualizacja 3D

EN

NMT; DEM; DTM; SRTM; DTED; GIS; digital maps; geological mapping; 3D visualization

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2007
• Tom: Vol. 55, nr 6
• Strony: 511--520
• Opis fizyczny: bibliogr. 43 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Nita J.

autor

Małolepszy Z.

autor

Chybiorz R.

• Wydział Nauk o Ziemi, Uniwersytet Śląski, ul. Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec,

Bibliografia

• APEL M. 2006 - From 3D geomodelling systems towards 3D geoscience information systems: Data model, query functionality, & data management. Comput. Geosci., 32 (2): 222-229.
• ARENS C., STOTER J. & OOSTEROM P. 2005 - Modelling 3D spatial objects in a geo-DBMS using a 3D primitive. Comput. Geosci., 31: 165-177.
• BADURA J. & PRZYBYLSKI B. 2005 - Application of digital elevation models to geological & geomorphological studies - some examples. Prz. Geol., 53: 977-983.
• CHYBIORZ R. & NITA J. 1999 - Model przestrzenny wybranych elementów środowiska przyrodniczego na podstawie map numerycznych i interpretacji zdjęć lotniczych. Prz. Geol., 47: 231-232.
• CLARK C.D. 1997 - Reconstructing the evolutionary dynamics of former ice sheets using multi-temporal evidence, remote sensing and GIS. Quater. Sci. Rev., 16: 1067-1092.
• CLARK C.D., EVANS D. J.A., KHATWA A., BRADWELL T., JORDAN C. J., MARSH S. H., MITCHELLW.A. & BATEMAN M. D. 2004 - Map and GIS of glacial landforms and features related to the last British Ice Sheet. Boreas, 33: 359-375.
• DIKAU R. 1989 - The application of a digital relief model to landform analysis in geomorphology. [In:] Raper J. (ed.) Three Dimensional Application in Geographic Information Systems. Taylor & Francis, London: 51-77.
• FLORINSKY I. V. 1998 - Combined analysis of digital terrain models and remotely sensed data in landscape investigations. Prog. Phys. Geogr., 22, 1: 33-60.
• GAŹDZICKI J. 1990 - Systemy Informacji Przestrzennej. PPWK Warszawa-Wrocław.
• GOTLIB D., IWANIAK A. & OLSZEWSKI R. 2006 - Budowa krajowej infrastruktury danych przestrzennych w Polsce - harmonizacja baz danych referencyjnych. Akademia Rolnicza, Wrocław: 1-125.
• GOTLIB D. & OLSZEWSKI R. 2006 - Co z trzecim wymiarem? O modelowaniu rzeźby terenu w referencyjnych bazach danych, Geodeta 4: 31-34.
• http://earth.google.com/
• http://silvermagma.eps.jhu.edu/
• http://www.pgi.gov.pl/3d/
• http://www.ptip.org.pl
• IRVIN B.J., VENTURA S.J. & SLATER B.K. 1997 - Fuzzy and isodata classification of landform elements from digital terrain data in Pleasant Valley, Wisconsin. Geoderma, 77: 137-154.
• KOCYŁA J. 1997 - Wizualizacja, metodyka i propozycje wykorzystania numerycznego modelu terenu w geologii na przykładzie modelu przestrzennego fragmentu doliny Warty. Prz. Geol., 45: 211-214.
• KOCYŁA J. & RUMIŃSKI J. 2004 - Wyspa Wolin. Mapa geologiczno- turystyczna w skali 1:50 000. Państw. Inst. Geol, Warszawa.
• KRAAK M.J. & ORMELING F. 1998 - Kartografia. Wizualizacja danych przestrzennych. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• KURCZYŃSKI Z. & PREUSS R. 2000 - Podstawy fotogrametrii, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
• MAGNUSZEWSKI A. 1999 - GIS w geografii fizycznej. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• MAŁOLEPSZY Z. 2003 - Wielowymiarowa kartografia geologiczna. Tech. Poszuk. Geol., 6: 39-42.
• MAŁOLEPSZY Z. 2005 - Three-dimensional geological maps [In:] Ostaficzuk S. (ed.) The Current Role of Geological Mapping in Geosciences. Springer, NATO Science Series, IV/56: 215-225.
• MAŁOLEPSZY Z., PERSKI Z. & HELIASZ Z. 1997 - Test systemu GPS (Global Positioning System) w powierzchniowym kartowaniu geologicznym. Prz. Geol., 45: 967-973.
• MARKS L., BER A., GOGOŁEK W. & PIOTROWSKA K. (red.), 2006 - Mapa geologiczna Polski w skali 1:500 000. Państw. Inst. Geol. Warszawa.
• MICHALAK J. 2000 - Geomatyka (geoinformatyka) - czy nowa dyscyplina?. Prz. Geol., 48: 673-678.
• NITA J. 2002 - Wykorzystanie modeli numerycznych powierzchni terenu i zdjęć lotniczych w ocenie form morfologicznych dla potrzeb waloryzacji krajobrazu. Arch. Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, 12 a: 275-281.
• NITA J. & GIĘTKOWSKI T. 2007 - Możliwości wykorzystania Numerycznych Modeli Powierzchni w planowaniu przestrzennym i ochronie środowiska przyrodniczego [W:] Problemy Ekologii Krajobrazu, tom XIX, Kistowski M. & Korwel-Lejkowska B. (red.) Waloryzacja środowiska przyrodniczego w planowaniu przestrzennym. Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu i Uniwersytet Gdański, Warszawa-Gdańsk: 279-286.
• NITA J. & MAŁOLEPSZY Z. 2004 - Metody usprawnienia wizualizacji i interpretacji powierzchniowej budowy geologicznej. Tech. Poszuk. Geol., 227: 39-44.
• NITA J. & MYGA-PIĄTEK U. 2005a - Przykład zastosowania technik komputerowych do waloryzacji i ochrony krajobrazów Wyżyny Częstochowskiej. Prz. Geogr., 77: 325-341.
• NITA J. & MYGA-PIĄTEK U. 2005b - Computer analysis of landscape changes in the Częstochowa Upland. [In:] Kereković D. (ed.) Geographical Information Systems in Research and Practice. Hrvatski Informaticeskij Zbor, Zagreb: 349-355.
• OŁDAK A. 1994 - Zastosowanie systemów informacji geograficznej do analizy wybranych cech środowisk przyrodniczych. Prz. Geogr., 39, 1: 41-53.
• OSTAFICZUK S. 1980 - Fotogeologia. Wyd. Geol., Warszawa.
• OSTAFICZUK S. 2003 - Znaczenie wysokościowego numerycznego modelu terenu w kartografii geologicznej. Tech. Poszuk. Geol., 224: 53-58.
• OSTAFICZUK S. 2005a - The concept of new generation geological maps. [In:] Ostaficzuk S. (ed.) The Current Role of Geological Mapping in Geosciences. Springer, NATO Science Series, IV/56: 69-88.
• OSTAFICZUK S. 2005b - New base-map for geological mapping - the DEM. [In:] Ostaficzuk S. (ed.) The Current Role of Geological Mapping in Geosciences. Springer, NATO Science Series, IV/56: 89-97.
• PERSKI Z. 2005 - Application of SAR imagery and SAR interferometry in digital geological cartography. [In:] Ostaficzuk S. (ed.) The Current Role of Geological Mapping in Geosciences. Springer, NATO Science Series, IV/56: 225-245.
• ROSENTAU A., HANG T. & MIIDEL A. 2004 - Simulation of the shorelines of glacial Lake Peipsi in Eastern Estonia during the Late Weichselian. Geol. Quart., 48, 4: 299-307.
• RUBINOWICZ J. 2005 - Magia trzeciego wymiaru. [W:] 3DMASTERKIT - zestaw do o samodzielnego wykonywania, obróbki komputerowej i oglądania obrazów trójwymiarowych. Nowe Media.
• SAMBRIDGE M. BRAUN J. & MCQUEEN H. 1995 - Geophysical parametrization and interpolation of irregular data using natural neighbours. Geophys. J. Int., 122, 3: 837-857.
• SCHMIDT J. & HEWITT A. 2004 - Fuzzy land element classification from DTMs on geometry and terrain position. Geoderma, 121: 243-256.
• SPRAGUE K., DE KEMP E., WONG W., MCGAUGHEY J., PERRON G. & BARRIE T. 2006 - From 3D geomodelling systems towards 3D geoscience information systems: Data model, query functionality, and data management. Comput. Geosci., 32, 2: 222-229.
• WU Q., XU H. & ZOU X. 2005 - An effective method for 3D geological modeling with multi-source data integration. Comput. Geosci., 31: 35-43.