Seasonal changes of nitrogen and phosphorus content in soil organic horizons in chosen forest sites of the Słowiński National Park [commun.]

• Autorzy: Trojanowski J. , Parzych A.

Warianty tytułu

PL

Sezonowe zmiany zawartości azotu i fosforu w poziomach organicznych gleb wybranych siedlisk leśnych Słowińskiego Parku Narodowego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

In this paper there has been presented a part of complex examinations results referring to seasonal changes of the amounts of nitrogen and phosphorus in the upper organic levels of the two chosen forest ecosystems. The dynamics of nitrogen and phosphorus compounds were to a great extent affected by the humidity of genetic levels. Content changes of nitrogen and phosphorus compounds in the examined organic levels show cyclic seasonal variability. Average contents of nitrogen compounds (T-N) in the examined organic levels remained respectively at the level ofl040.7 mg/100gd.m. (I) and 1074.8 mg/100gd.m. (II) in the course of four years. On research plots the content of phosphates was small and remained on average at the similar level. The ratio N: P assumed average values of 9.3 in the case of research plot 1 and 7.6 in the case of research plot II. In the organic levels of the examined soils there dominate quantitatively ammonia ions over nitrate ions, which is connected with the dominance of ammonization processes over nitrification processes. The biggest amounts of the examined biogenes appear in the organic levels in the periods of autumn and spring as it is connected with the processes of mineralization and poor intake of mineral compounds of nitrogen and phosphorus by plants. The minima of nitrogen and phosphorus compounds arc the result of their intensive intake by growing vegetation.

PL

Prezentowana praca obejmuje część wyników kompleksowych badań dotyczących sezonowych zmian koncentracji związków azotu i fosforu w powierzchniowej organicznej warstwie gleby w dwóch odmiennych ekosystemach leśnych. Dynamika związków azotu i fosforu była w znacznym stopniu kształtowana przez wilgotność poziomów genetycznych. Zmiany zawartości związków azotu i fosforu w badanych poziomach organicznych wykazują cykliczną zmienność sezonową. Średnia zawartość azotu ogólnego w badanych warstwach organicznych występowała na poziomic 1040,7 mg/100 g s.m. (I) i 1074,8 mg/100 g s.m. (II) w przeciągu czterech badanych lat. Na obydwu powierzchniach badawczych zawartość fosforu ogólnego była znacznie mniejsza. Stosunek N:P przyjmował przeciętną wartość 9,3 w przypadku powierzchni badawczej I i 7,6 w przypadku powierzchni badawczej II. W poziomach organicznych badanych gleb przeważają ilościowo jony amonowe nad azotanowymi, co wiąże się z przewagą procesów amonifikacji nad procesami nitryfikacji. Największe ilości badanych biogenów występuje w poziomach organicznych w okresach jesienno-wiosennym, gdyż wiąże się to z procesami mineralizacji i słabym pobieraniem mineralnych związków azotu i fosforu przez roślinność. Minima związków azotu i fosforu są wynikiem intensywnego pobierania ich przez wzrastającą szatę roślinną.

Słowa kluczowe

EN

organic level; nitrogen; phosphorus; mixed forest; pinewood

PL

zmienność sezonowa; koncentracja; azot; fosfor; poziom organiczny; las sosnowy

• Wydawca: Institute of Environmental Engineering, Polish Academy of Sciences
• Czasopismo: Archiwum Ochrony Środowiska
• Rocznik: 2007
• Tom: Vol. 33, no. 3
• Strony: 97--106
• Opis fizyczny: bibliogr. 41 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Trojanowski J.

autor

Parzych A.

• Pomeranian Academy of Słupsk, Department of Chemistry, Institute of Biology and Environmental Protection ul. Arciszewskiego 22, 76-200 Słupsk, Poland

Bibliografia

• [1] Banaszuk P.: Dynamika opadu ścioły w zbiorowisku boru wilgotnego Vaccinio myrtilli - Pinetum i boru świeżego Peucedano-Pinetum w rezerwacie Szelągówka w pólnocno-wschodniej Polsce, Zcszt. Nauk.Polit. Białost, Inż. Śród., 9, 109, 129-136 (1996).
• [2] Banaszuk P., B. Matowicka: Trofizm gleb i produkcja pierwotna runa borów sosnowych Vaccinio myrtilli- Pinetum i Peucedano-Pinetum w rezerwacie Szelągówka w pólnocno-wschodniej Polsce, Zcszt. Nauk. Polit. Białost., Inż. Śród., 9, 109, 101-127 (1996).
• [3] Bednarek R., H. Dziadowiec, U. Pokojska, Z. Prusinkiewicz: Badania ekologiczno-gleboznawcze, PWN, Warszawa 2005.
• [4] Berg B.: Nutrient release from litter and humus in coniferous forest - a mini review, Scand. J. For. Res., 1,359-369(1986).
• [5] Bielańska E.J., H. Domżał: Dynamika różnych form azotu w glebie użytkowanej sądowniczo, Rocz. Glebozn., 49, 3/4, 31-39(1998).
• [6] Borówka R.K.: Dunes on the Łeba Barrier - their history and dynamics of present-day aeolian processes, [in:] Changes of the Polish Coastal Zone, Guidc-Book of the Field Symposium, K. Rotnicki ed., 247-251 (1995).
• [7] Brogowski Z.: Fosfor organiczny i mineralny w niektórych glebach piaskowych Polski, Roczn. Glebozn., 26, 1 (1966).
• [8] Brożek S.: Mineralne formy azotu w glebach leśnych Beskidu Zachodniego, Rocz. Glebozn., 36. 3, 91-108 (1985).
• [9] Chichester F.W., V.L. Hauser: Change in chemical properties of constructed min - soil developing under forage grass management, Soil Sci. Soc. Am. J., 55, 2, 451^15 (1991).
• [10] Chodzicki E.: Wstępne porównanie wiosennej aktywności mikrobiologicznej gleb w niektórych ugrupowaniach typów lasów górskich, Ekol. Poi., 2, 327-378 (1954).
• [11] Ciereszko I.: Czy można usprawnić pobieranie fosforanów przez rośliny!, Kosmos, 54,4 (269), 391 -400 (2005).
• [12] Czępińska-Kamińska D., A. Rutkowski, S. Zakrzewski: Sezonowe zmiany zawartości N-NH4 i N-NO3 w glebach leśnych, Rocz. Glcbozn., 50, 4, 47-56 (1999).
• [13] Dziadowiec H., U. Pokojska: Phosphorus cycling in soils of forest ecosystems in Northern Poland, [in:] H. Tiessen cd., Phosphorus cycles in terrestrial and ecosystems, Regional Workshop 1: Europe, Scope, Uncp, 77-87, 1986.
• [14] Dziadowiec H.: Rozkład ściółek w wybranych ekosystemach leśnych, UMK, Toruń 1990.
• [15] Dzięciołowski W.: Mezotroficzne gleby bielicowe murszaste w Słowińskim Parku Narodowym, Rocz. AR w Poznaniu, 73,11-W (1974).
• [16] Grotz N., M.L. Guerinot: Limiting nutrients: an old problem with new solutions?, Can. Opin. Plant Biol., 5, 158-163(2002).
• [17] Hermanowicz W., J. Dojlido, W. Dożańska, B. Kosiorowski, J. Zerbe: Fizyczno-chemiczne badania wody i ścieków, Arkady, Warszawa 1999.
• [18] Kowalkowski A., M. Jóżwiak: Dynamika masy opadu organicznego w latach 1994-2002 w dwóch drzewostanach górskiej kwaśnej buczyny na głównym masywie Łysogór, Regionalny Monitoring Środowiska Przyrodniczego, nr 4, KTN Kielce, 79-98, 2003.
• [19] Kozanecka T.: Zawartość mineralnych form N-NH4 i N-NOS w glebie sadu jabłoniowego, Rocz. Glebozn., 46. 1/2, 105-117(1995).
• [20] Like D.E., R.M. Klein: The effect of simulated acid rain on nitrate and ammonium in soils from three ecosystems of Camels Hump Mountain, Vermont. Soil Science, 140, 352-355 (1985).
• [21] Marschner H.: Mineral nutrition of higher plants, Academic Press, London 1995.
• [22] Miszalski J.: Współczesne procesy eoliczne na Pobrzeżu Słowińskim, Studium folointerpretacyjne. Dokumentacja Geograficzna, Warszawa 1973.
• [23] Musierowicz A., A. Kwiatek: Studia nad zawartością mineralnych i organicznych związków fosforowych w niektórych glebach bielicowych woj. łódzkiego, wytworzonych z gliny zwałowej, Rocz. Nauk Roi., 82- -A-l (1960).
• [24] Nowosielski O.: Metody oznaczania potrzeb nawożenia, PWRiL, Warszawa 1974.
• [25] Parzych A., J. Trojanowski: Precipitation and duff fall as natural sources of nitrogen and phosphorus for forest soils in the Słowiński National Park, Baltic Coastal Zone, 10, 47-59 (2006).
• [26] Parzych A., J. Trojanowski: Biogenic substances versus the level of ground waters in chosen woodland ecosystems of Słowiński National Park, (in press).
• [27] Pietrucień C.: Regionalne zróżnicowanie warunków dynamicznych i hydrochemicznych wód podziemnych w strefie brzegowej południowego i wschodniego Bałtyku, Rozprawa doktorska, UMK, Toruń 1983.
• [28] Piotrowska H.: The development of the vegetation in the active deflation hollows of the Łeba Bar (N Poland), Fragm. Flor. Gcobot.,35,1-2, 173-215 (1991).
• [29] Pokojska U.: Adsorpcja i wymiana kationów w próchnicach leśnych, Rozprawa doktorska, UMK, Toruń 1992.
• [30] Prusinkiewicz Z., H. Dziadowiec, M. Jakubusek: Zwrot do gleby pierwiastków biogenów wraz z opadem roślinnym w lesie liściastym i mieszanym na luźnych glebach piaskowych, Rocz. Glebozn., 25, 3, 237-245 (1974).
• [31] Puchalski T, Z. Prusinkiewicz: Ekologiczne podstawy siedliskoznawstwa leśnego, PWRiL, Warszawa 1990.
• [32] Raczuk J.: Rozmieszczenie mineralnych związków fosforu w glebach piaskowych Niziny Południowopodlaskiej, Rocz. Glebozn., 49, 3/4, 135-141 (1998).
• [33] Raghothama K.G.: Phosphate acquisition, Annu. Rev. Plant Physiol. Plant Mol. Biol., 50, 665-693 (1999).
• [34] Stachurski A., J.R. Zimka: Methods of studying forest ecosystems nutrient release from decomposing litter, Ecol. Pol., 24, 253-262 (1976).
• [35] Tobolski K., A. Mocek, W. Dzięciołowski: Gleby Słowińskiego Parku Narodowego w świetle historii roślinności i podłoża, HOMINI, Bydgoszcz - Poznań 1997.
• [36] Trojanowski J., Cz. Trojanowska, K. Korzeniewski: Związki fosforu w glebach zlewni rzeki Łupawy, Słupskie Prace Mat.-Przyr., 8b, 2481 (1990).
• [37] Trojanowski J., A. Parzych: Characteristics of soils and plants on two selected research areas in the Smołdziński Las district within the Słowiński National Park, Baltic Coastal Zone, 9, 121-132 (2005).
• [38] Wachowska-Serwatka K.: Dynamika składników pokarmowych w glebie i w roślinach rezerwatu "Łężczak", Acta Univer. Wratisl., Prace Bot., 24, 38^ł7 (1964).
• [39] Wojterski T: Bory sosnowe na wydmach nadmorskich na Polskim Wybrzeżu, Uniwersytet Poznański, Poznań 1973.
• [40] Ziętkowiak Z.: Zmienność stanów i chemizmu wód podziemnych Mierzei Łebskiej, Koszalińskie Studia i Mater.,3, 26-41 (1985).
• [41] Zimka J. R.: Analysis of processes of element transfer in forest ecosystems, Pol. Ecol. Stud., 15, 135-212 (1989).