Wpływ synsedymentacyjnych nasunięć i fałdowań na wyniki dwuwymiarowych modelowań generowania węglowodorów w obszarze wschodniej części Karpat polskich

• Autorzy: Kuśmierek J. , Maćkowski T. , Łapinkiewicz A. P.

Warianty tytułu

EN

Effects of synsedimentary thrusts and folds on the results of two-dimensional hydrocarbon generation modeling in the eastern Polish Carpathians

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zrekonstruowane modele formowania się systemu naftowego są oparte na zintegrowanych zbiorach danych powierzchniowych i wgłębnych, wynikach badań strukturalnych i analitycznych oraz interpretacji geofizycznych profilowań odwiertów. Modelowania procesów generowania węglowodorów wykonano na scyfrowanych przekrojach paleogeologicznych odwzorowujących ewolucję strukturalną fliszowych formacji ropogazonośnych wschodniej części Karpat polskich w młodszym trzeciorzędzie. Analiza porównawcza dwuwymiarowych modeli paleostrukturalnych - zrekonstruowanych metodą bilansowania przekrojów - wykazała, że fałdy i nasunięcia zaczęły się formować już w starszym oligocenie, wyodrębniając lokalne strefy o narastającym gradiencie subsydencji tektonicznej. Zastosowanie pakietów oprogramowania StrataModel umożliwiło jednocześnie przestrzenno-czasową interpolację parametrów geochemicznych, petrofizycznych i geotermicznych niezbędnych w celu zrekonstruowania dynamiki procesów generowania węglowodorów. Współczynniki termicznej transformacji materii organicznej w fazę węglowodorową wyliczano jako funkcję czasu, paleotemperatur i zmiennych parametrów kinetycznych kerogenu. Wyniki modelowań dokumentują wpływ synsedymentacyjnych deformacji tektonicznych na wyodrębnienie integralnych podsystemów naftowych, zasilających węglowodorami przyległe kulminacje strukturalne.

EN

Reconstructed models of petroleum system formation are based on integrated surface and subsurface data sets, results of structural and analytical determinations, and interpretation of wireline well logs. Hydrocarbon generation modeling was carried out on digitized paleogeological cross-sections reflecting the structural evolution of oil- and gas-bearing flysch formations in the eastern part of the Polish Carpathians during the Late Tertiary. A comparative analysis of two-dimensional paleostructural models, reconstructed with a balanced cross-section method, demonstrated that folds and thrusts started to form in the Early Oligocene separating local zones with an increasing gradient of tectonic subsidence. At the same time, an application of the Strata Model software packages enabled spacial and temporal interpolation of geochemical, petrophysical and geothermal parameters, which are necessary for reconstruction of hydrocarbon generation dynamics. Coefficients for thermal transformation of organic matter into the hydrocarbon phase were computed as functions of time, paleotemperatures, and variable kerogen kinetic parameters. The results of modeling documented an influence of synsedimentary tectonic deformations on separation of integral petroleum subsystems supplying adjacent structural culminations with hydrocarbons.

Słowa kluczowe

PL

Karpaty fliszowe; generowanie węglowodorów; rekonstrukcje paleostrukturalne; modelowania numeryczne

EN

Flysch Carpathians; hydrocarbon generation; paleostructural reconstructions; numerical modeling

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2001
• Tom: Vol. 49, nr 5
• Strony: 412--417
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., rys.

Twórcy

autor

Kuśmierek J.

• Zakład Surowców Energetycznych, Akademia Górniczo-Hutnicza, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Maćkowski T.

• Zakład Surowców Energetycznych, Akademia Górniczo-Hutnicza, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Łapinkiewicz A. P.

• Zakład Surowców Energetycznych, Akademia Górniczo-Hutnicza, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• 1. BESSEREAU G., ROURE F., KONTARBA A., KUŚMIEREK J. & STRZETELSKI W. 1996 - Structure and hydrocarbon habitat of the Polish Carpathian. [In:] Ziegler P.A., Horvath F., Peri-Tethys Memoir 2: Structure and Prospects of Alpine Basins and Forelands. Mem. Mus. Natn. Hist. Nat., 170: 343-373.
• 2. BACZYŃSKI A. (ed.) 1992 -Zestawienie parametrów charakteryzujących cechy zbiornikowe, miąższość i litologię oraz nasycenie płynami kompleksów stratygraficznych fliszu karpackiego w wybranych profilach wierceń. Arch. İSE AGH.
• 3. BORYS Z. (ed.) 1991 -Analiza miąższości i fizyko-chemicznych własności potencjalnych kompleksów skał macierzystych karpackiej formacji fliszowej w profilach głębokich wierceń. Arch. İSE AGH.
• 4. CIECHANOWSKA M. (ed.) 1993 -Interpretacja profilowań geofizyki wiertniczej w zakresie wyznaczania uśrednionych parametrów petrofizycznych i potencjałów macierzystości karpackiej formacji ropogazonośnej. Arch. İSE AGH.
• 5. CIECHANOWSKA M. (ed.) 1995 -Kompleksowa interpretacja profilowań geofizyki wiertniczej. [In:] Zastosowanie zintegrowanych modeli geodynamicznych i petrofizycznych dla prognozowania potencjału naftowego. Proj. Cel. Nr 99319 93C/1599, KBN, PGNiG, Warszawa.
• 6. DOW W.G. 1977 - Kerogen studies and geological interpretations: Jour. Geoch. Explor., 7: 79-99.
• 7. HALAT Z. 1995 - Rekonstrukcja pierwotnego potencjału macierzystości. [In:] Ewolucja a ropogazonośność Karpat polskich. Pr. Geol. Komis. Nauk Geol. PAN, 138.
• 8. HOSSACK J.R. 1979 - The use of balanced cross-sections in the calculation of orogenic contraction. J. Geol. Sac., 136: 705-711.
• 9. KARNKOWSKI P. 1993 - Złoża gazu ziemnego i ropy naftowej w Polsce. t.2, Karpaty i zapadlisko przedkarpackie. Tow. Geosyn. GEOS, Kraków.
• 10. KUŚMIEREK J. 1990 - Zarys geodynamiki centralnokarpackiego basenu naftowego. Pr. Geol. PAN, 135:1-85.
• 11. KUŚMIEREK J. 1995 - Geodynamiczny scenariusz formowania się systemu naftowego. [In:] Ewolucja a ropogazonośność Karpat Polskich. Pr. Geol. Komis. Nauk Geol. PAN, 138: 47-53.
• 12. KUŚMIEREK J.(ed.) 1986-1990 - Badanie ewolucji orogenu karpackiego na tle dynamiki płyt litosfery w powiązaniu z procesami formowania się złóż ropy naftowej i gazu ziemnego. CPBP 03.02, temat I.4. Arch. Inst. Geof. PAN, Warszawa.
• 13. KUŚMIEREK J. & URBANIAK J. (eds.) 1986 - Rekonstrukcja rozwoju basenów sedymentacyjnych w strefach kolizji płyt litosfery CPBP 03.02, temat I.4. Arch. Inst. Geof. PAN, Warszawa.
• 14. KUŚMIEREK J. & KOTARBA M. (eds.)1987 - Analiza litogenezy i ocena potencjału naftowego formacji fliszowej. CPBP 03.02, temat I.4. Arch. Inst. Geof. PAN, Warszawa.
• 15. KUŚMIEREK J., HACZEWSKI G., MAGIERAJ. & WIŚNIOWSKI Z. (eds.) 1988 - Studium neoalpejskich deformacji tektonicznych. CPBP 03.02, temat I.4. Arch. Inst. Geof. PAN, Warszawa.
• 16. KUŚMIEREK J. (ed.) 1989 - Tektogeneza struktur pokrywy osadowej. CPBP 03.02, temat I.4. Arch. Inst. Geof. PAN, Warszawa.
• 17. KUŚMIEREK J. (ed.) 1990 - Geodynamiczne kryteria formowania się złóż ropogazonośnych.CPBP 03.02, temat I.4. Arch.Inst. Geof. PAN, Warszawa.
• 18. KUŚMIEREK J. (ed.) 1991 - Geodynamiczna charakterystyka karpackiej formacji ropogazonośnej. Arch. İSE AGH, Kraków.
• 19. KUŚMIEREK J., HALAT Z., MACKOWSKI T. & PAPIERNIK B. (eds.)1991-1994 - Bilans zasobów węglowodorów basenu centralnokarpackiego. Projekt badawczy nr 9 0427 91 09, finansowany przez KBN.
• 20. KUŚMIEREK J., BACHLEDA-CURUŚ T., BACZYŃSKI A., CIECHANOWSKA M., HALAT Z., SEMYRKA G. & SEMYRKA R. (eds.) 1994-1996 -Zastosowanie zintegrowanych modeli geodyna- micznych i petrofizycznych dla prognozowania potencjału naftowego. Proj. Cel. Nr 99319 93 C/1599, KBN-PGNiG, Warszawa.
• 21. KUŚMIEREK J. (ed.) 1995 - Ewolucja a ropogazonośność Karpat Polskich. Pr. Geol. PAN, 138: 1-92.
• 22. KUŚMIEREK J. & MAĆKOWSKI T. 1995 - Kalibracja reżimu paleotermicznego. [In:] Ewolucja a ropogazonośność Karpat Polskich. Pr. Geol. PAN, 138: 55-63.
• 23. KUŚMIEREK J. & MAĆKOWSKI T. (eds.) 1996 - Dwuwymiarowe modelowanie procesów migracji węglowodorów: testowanie dynamiki napełniania pułapek złożowych z zastosowaniem stacji interpretacyjnej Landmark. Blok V, etap III w temacie pn. Ocena zasobów prognostycznych polskich Karpat fliszowych na tle budowy geologicznej i potencjału węglowodorowego karpackich jednostek. Arch. BG Geonafta PGNiG, Warszawa.
• 24. KUTAS R.I. & GORDENKO V.V. 1972 - Teplovoje pole Karpat i nekotorye voprosy geotermii. Tr. Mosk. Ob. Isp. Pri., 46: 70-77.
• 25. LOPATIN N.V. 1971 - Temperatura i geologieskoe vremja kak faktory uglefikacii. Izd. AN SSSR, Ser. Geoch., 3: 95-106.
• 26. LOPATIN N.V. 1983 - Obrazovane gorjuich iskopaemych. Izd. Nauka, Moskva
• 27. MAĆKOWSKI T. & KUŚMIEREK J. 1995 - Modelowanie dynamiki generowania węglowodorów. [In:] Ewolucja a ropogazonośność Karpat Polskich. Pr. Geol. PAN, 138: 75-78.
• 28. MAĆKOWSKI T., KUŚMIEREK J., HALAT Z. & ŁAPINKIEWICZ A.P. 1997 - Dwuwymiarowe modele rozkładu parametrów systemu naftowego wschodniej części Karpat Polskich. Mat. Konfer. ZSE pt. Rozwój polskiej myśli w poszukiwaniach naftowych. 25-26.09, AGH, Kraków; 246-249.
• 29. WOOD D.A. 1988 - Relationships between thermal maturity indices calculated using Arrhenius equation and Lopatin method: implications for petroleum exploration. AAPG Bull.,72: 115-134.