Parametr AOX - wskaźnik zanieczyszczenia osadów wodnych związkami chloroorganicznymi

• Autorzy: Bojakowska I. , Bellok A.

Warianty tytułu

FR

AOX parameter- pollution coefficient of water sediments by chloroorganic compounds

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Opracowano metodę oznaczania parametru AOX (adsorbable organic halogens) w osadach wodnych i zastosowano ją do oceny stanu zanieczyszczenia związkami chloroorganicznymi osadów rzek i jezior. Zaobserwowano, że wielkość parametru AOX w niezanieczyszczonych osadach rzecznych nie przekracza 20 mgCl/kg, a wartość wskaźnika AOX wyższa niż 50 mgCl/kg może wskazywać na zanieczyszczenie tych osadów związkami chloroorganicznymi antropogenicznego pochodzenia. W osadach jeziornych, najczęściej bogatych w substancję organiczną, naturalna wielkość tego parametru jest znacznie wyższa i wynosi około 80 mgCl/kg, a na ich zanieczyszczenie związkami chlororganicznymi może wskazywać dopiero zawartość parametru AOX wyższa niż 90-100 mgCl/kg. Osady, w których stwierdzono obecność polichlorowanych bifenyli charakteryzowały się podwyższoną wartością parametru AOX; oznaczenia parametru AOX mogą być wykorzystane do selekcji próbek, w których należy szczegółowo zbadać zawartość szkodliwych związków chloroorganicznych.

EN

A method for determining AOX (adsorbable organic halogens) in water sediments was worked out. This was implemented for assessment of pollution degree of river and lake sediments by chloroorganic compounds. The A OX parameter for unpolluted river sediments does not exceed 20 mgCl/kg; in turn, the values over 50 mgCl/kg may indicate pollution of these sediments by chloroorganic compounds of anthropogenic origin. The lake sediments, naturally enriched in organic matter, show higher values of this parameter reaching about 80 mgCl/kg. Their pollution by chloroorganic compounds can be marked by higher values exceeding 90-100 mgCl/kg. Sediments featured by the presence ofpolychlorinated hiphenyls show elevated AOX parameter. Determinations of this parameter can be used for selecting samples, in which concentrations of hazardous chloroorganic compounds should be investigated.

Słowa kluczowe

EN

water sediments; AOX parameter; chloroorganic compounds

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2001
• Tom: Vol. 49 nr 9
• Strony: 780--784
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Bojakowska I.

• Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Bellok A.

• Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

• 1. ASPLUND G. & GRIMVALL A. 1991 - Organohalogens in nature. Environ. Sci.Technol., 25:. 1346-1350.
• 2. BERNACKAJ. & PAWŁOWSKA L. 2000 - Substancje potencjalnie toksyczne w osadach z komunalnych oczyszczalni ścieków. IOS. Warszawa.
• 3. BOJAKOWSKA I.& BELLOK A. 1998 - Chlorowcoorganiczne związki (AOX) w wodach Neru.. Prz. Geol., 46: 1086-1090.
• 4. BOJAKOWSKA I., GLIWICZ T. & SOKOŁOWSKA G. 1998 - Wyniki monitoringu geochemicznego osadów wodnych Polski w latach 1996-1997. Biblioteka Monitoringu Srodowiska.
• 5. BOJAKOWSKA I. SOKOŁOWSKA G. & STRZELECKI R. 2000 - Trwałe zanieczyszczenia organiczne - wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, polichlorowane bifenyle i pestycydy chloroorganiczne - w osadach zbiornika włocławskiego. Prz. Geol., 48: 837-843.
• 6. BRÜGMANN L. 1998 - Hintergrundbelastung von Ostsee-Sedimentationsbecken vor der deutschen Küste.[In:] Schadstoffbelstung der sedimente in den Ostseeküstengewässern. BfG Koblenz-Berlin.: 17-80.
• 7. DIN 38414 cz. 18. - Bestimmung von adsorbierten, organisch gebundenen Halogenen (AOX).Schlamm und Sedimente (Gruppe S).
• 8. EISENBERG J., BENNETT D. & MCKONE T. 1998 - Chemical dynamics of persistent organic pollutants: a sensitivity analysis relating soil concentration levels to atmospheric emissions. Environ. Sci. Techn., 32: 115-123.
• 9. FATTORE E., BENFENATI E., MARIANI G.& FANELLI R. 1997 - Patterns and sources of polychlorinated dibenzo-p-dioxins and dibenzofurans in sediments from the Venice Lagoon, Italy. Environ. Sci.& Technol., 31: 1777-1784.
• 10. HEININGER P. 1999 - Contaminants in sediments of the River Elbe. International Symposium Sediment Assessment in European River Basins. Berlin.
• 11. HÜTTER L.A. 1994 - Wasser und Wasseruntersuchung, Salle +Sauerlander, Frankfuret a/M: 105-125.
• 12. JUTTNER I., HENKELMANN B., SCHRAMM K., STEINBERG C., WINKLER R. & KETTRUP A., 1997 - Occurrence of PCDD/F in dated lake sediments of the Black Forest, south-western Germany. Environ. Sci. Technol, 31: 806-812.
• 13. KJELLER L. & RAPPE C. 1995 - Time trends in levels, patterns and profiles for polychlorinated dibenzo-p-dioxin, dibenzofurans, and biphenyls in sediment core from the Baltic Proper. Environ. Sci. Tech- nol.,29: 346-355.
• 14. KANNAN K, MARUYA K. & TANABE S., 1997 - Distribution and chracterization of polychlorinated biphenyl congeners i soil and sediments from a superfund site contaminated with Aroclor 1268. Environ. Sci. Technol., 31: 1483-1488.
• 15. MÜLLER A. & SCHILLING P. 1998 - Sedimentbelastung und Stoffhaushalt im Nördlichen Peenestrom. [In:] Schadstoffbelstung der sedimente in den Ostseeküstengewässern. BfG Koblenz-Berlin: 97-121.
• 16. OFFENBERG J. & BAKER J. 1997 - Polychlorinated biphenyls in Chicago precipitation:enhanced wet deposition in near-shore lake Michigan. Environ. Sci. Technol., 31: 1534-1538.
• 17. RAMAMOORTHY S. & RAMAMOORTHY S. 1997 - Chlorinated organic compounds in the Environment. Lewis Publishers: 370.
• 18. SCHMELLING D., POSTER D., CHAYCHIAN M., NETA P., SILVERMAN J. & AL.-SHEIKHLY M. 1998 – Degradation of polychlorinated biphenyls induced by ionizing radiation in aqueous micellar solutions. Environ. Sci. Technol, 32:. 270-275.
• 19. YAMASHITA N., KANNAN K., IMAGAWA T., VILLENEUVE D., HASHIMOTO S., MIYAZAKI A. & GIESY J. 2000 - Vertical profile of polychlorinated dibenzoryc.p-dioxins, dibenzofuransm, naphtalenes, bipfenyls, polycyclic aromatic hydrocarbons, and alkylphenols in sediment core from Tokyo Bay, Japan. Environ. Sci. Technol., 34:. 3560-3567.
• 20. ZHOU H., CHEUNG R. & WONG M. 1999 - Residues of organpchlorines in sediments and tilapia collected from inland water systems of Hong Kong. Arch. Environ. Contam. Toxicol., 36: 424.