Problem wieku reliktowych lodowców skalnych w Masywie Ślęży w świetle datowań 14C i OSL oraz obserwacji geomorfologicznych

• Autorzy: Żurawek R.

Warianty tytułu

EN

The problem of the age of relict rock glaciers in the Ślęża Massif, SW Poland: 14C and OSL datings and geomorphologic evidence

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Podjęto próbę określenia wieku reliktowych lodowców skalnych na stokach Ślęży na Przedgórzu Sudeckim. W tym celu metodą OSL (luminescencji stymulowanej optycznie) pojedynczych porcji (SAR) datowano dwie serie piasków wodnolodowcowych, włączonych przez aktywny lodowiec skalny do jego osadów. Ponadto metodą radiowęglową datowano torf, odwiercony w spągu wypełnienia zagłębienia wytopiskowego. Datowanie osadów mineralnych metodą OSL wykazało wiek 189+/-19, 387+/-50 oraz 264+/-33 tys. lat BP, natomiast datowanie torfu wiek 10270+/-150 lat BP. Daty OSL potwierdzają jedynie odrzański wiek piasków wodnolodowcowych. Jednocześnie wiek torfu, cechy rzeźby i dostępne dane dotyczące pozycji stratygraficznej reliktowych lodowców skalnych wskazują, że ostatnia faza ich aktywności miała miejsce podczas ostatniego zlodowacenia, nie wykluczając możliwości wcześniejszej wielokrotnej reaktywacji tych form. Na podstawie przesłanek stratygraficznych można uznać, że ostatnia faza aktywności lodowców skalnych prawdopodobnie miała miejsce po maksimum sedymentacji lessu w górnym plenivistulianie, a nie później, niż w młodszym dryasie.

EN

An attempt was made to define the age of relict rock glaciers on slopes of Mt. Ślęża (Sudetic Foreland, SW Poland). An OSL SAR (simple aliquot regenerative dose) dating technique was applied in order to date two series of fluvioglacial sands incorporated into the rock glacier core. Moreover, the peat from the bottom ofsediments, in filling a closed melt-out depression, was dated by a 14C technique. The OSL dating revealed the age of I89šl 9, 387š50 and 264š33 ka BP, whereas that for the peat was 10270š150 yrs BP. The results obtained show that the luminescence methods can hardly be of use for defining the age of rock glacier deposits and the dates gathered merely confirm the Odranian age of the fluvioglacial material. However, the radiocarbon age of the peat, local geomor-phology and some stratigraphical premises indicate that the terminal phase of the activity of rock glaciers occurred during the last glaciation, even though previous multiple reactivation cannot be excluded. Considering stratigraphy, it can be assumed that the last phase oflandform activity took place after the maximum loess sedimentation during the late Plenivistulian and not later than during the younger Dry as.

Słowa kluczowe

EN

relict rock glaciers; OSL SAR technique; Vistulian; Mount Ślęża

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2001
• Tom: Vol. 49 nr 10
• Strony: 880--884
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys.

Twórcy

autor

Żurawek R.

• Instytut Geograficzny, Uniwersytet Wrocławski, pl. Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław,