Permskie przemagnesowanie utworów węglanowych dewonu południowej Polski : próba powiązania z procesami diagenetycznymi

Grabowski, J.; Narkiewicz, M.; Nawrocki, J.; Waksmundzka, M. I.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Permskie przemagnesowanie utworów węglanowych dewonu południowej Polski : próba powiązania z procesami diagenetycznymi

Autorzy

Grabowski J. , Narkiewicz M. , Nawrocki J. , Waksmundzka M. I.

Wybrane pełne teksty z tego czasopisma

Identyfikatory

Warianty tytułu

Permian remagnetization in the Devonian carbonates in southern Poland : probable link with diagenetic processes

Języki publikacji

Abstrakty

Badania paleomagnetyczne 9 fragmentów rdzeni węglanów środkowo- i górnodewońskich pochodzących z Lubelszczyzny (otwory Giełczew PIG 5 i 6) i Górnego Śląska (otwór Goczałkowice IG 1) wykazały obecność wczesnopermskiego przemagnesowania, opartego na magnetycie. W Giełczwi intensywność przemagnesowania wykazuje korelacje z przejawami późnej dolomityzacji, natomiast w Goczałkowicach ze zjawiskami utleniania pirytu. Przemagnesowania są czasowo i, być może, genetycznie związane ze zwiększonym strumieniem cieplnym, wulkanizmem i migracją gorących roztworów we wczesnym permie.

Paleomagnetic investigations of 9 bore core fragments of Middle and Upper Devonian carbonates from theLublin (boreholes Giełczew PIG 5 and 6) and Upper Silesia region (borehole Goczałkowice IG I) revealed the presence of the Early Permian remagnetization related to magnetite. The intensity of remagnetization correlates either with late dolomitization (Giełczew) or oxidation ofpyrite (Goczałkowice). The remagnetization is temporally and probably genetically linked to an increased heat flow, volcanism and hot fluid migration in the Early Permian.

Słowa kluczowe

paleomagnetism diagenesis carbonates Devonian Lublin area Upper Silesia

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Przegląd Geologiczny

Rocznik

2002

Tom

Vol. 50, nr 1

Strony

78--86

Opis fizyczny

Bibliogr. 46 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Grabowski J.

Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Narkiewicz M.

Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Nawrocki J.

Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Waksmundzka M. I.

Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

1. BANERJEE S., ELMORE R.D. & ENGEL M.H. 1997 - Chemical remagnetization and burial diagenesis: Testing the hypothesis in the Pennsylvanian Belden Formation, Colorado. Jour. Geoph. Res., 102, B11: 24 825-24 842.
2. BELKA Z. 1990 - Thermal Maturation and Burial History from Conodont Colour Alteration Data. Holy Cross Mts, Poland. Cour. Forsch.-Inst. Senckenberg, 118: 241-251.
3. BEŁKA Z. 1993 - Thermal and burial history of the Cracow-Silesia region (southern Poland) assessed by conodont CAI analysis. Tecto- nophysics, 227: 161-190.
4. BESSE J. & COURTILLOT V. 1991 - Revised and synthetic apparent polar wander paths for the African, Eurasian, North American and Indian plates, and true polar wander since 200 Ma. Jour. Gephys. Res., 96, B3: 4029-4050.
5. BUŁA Z. 2000 - Dolny paleozoik Górnego Śląska i zachodniej Małopolski. Pr. Państw. Inst. Geol., 171: 5-89.
6. BIRKENMAJER K. & NAIRN A.E.M. 1964 - Paleomagnetic studies of Polish rocks. 1. The Permian igneous rocks of the Kraków District. Rocz. Pol. Tow. Geol., 34: 225-244.
7. BREITKREUTZ C. & KENNEDY A. 1999 - Magmatic flare-up at the Carboniferous-Permian boundary in the NE German basin revealed by SHRIMP zircon ages. Tectonophysics, 302: 307-326.
8. DVORAK J., GALLE A., HERBIG H.-G., KREJCI Z., MALEC J., PASZKOWSKI M., RACKI G., SKOMPSKI S., SZULCZEWSKI M. & ŻAKOWA H. 1995 - Evolution of the Polish-Moravian carbonate platform in the Late Devonian and Early Carboniferous: Holy Cross Mts., Kraków Upland, Moravian Karst. Guide to Excursion B4, XIII Inter. Congr. Carb.-Permian, Aug. 28-Sept. 2, 1995: 1-35.
9. ELMORE R.D. & LEACH M.C. 1990 - Remagnetization of the Rush Springs Formation, Cement, Oklahoma: Implications for dating hydrocarbon migration and aeromagnetic exploration. Geology, 18: 124-127.
10. ELMORE R.D., CAMPBELL T., BANERJEE S. & BIXLER W.G. 1998 - Paleomagnetic dating of ancient fluid - flow events in the Arbuckle Mountains, southern Oklahoma. [W:] Parnell J. (ed.), Dating and duration of fluid flow and fluid - rock interaction. Geol. Soc. London Spec. Publ., 144: 9-25.
11. ELMORE R.D., IMBUS S.W., ENGELM.H. & FRUIT D. 1993a - Hydrocarbons and magnetizations in magnetite. [W:] Applications of paleomagnetism to sedimentary geology. SEPM Sp. Publ., 49: 181-191.
12. ELMORE R.D., LONDON D., BAGLEY D. & FRUIT D. 1993b - Remagnetization by basinal fluids: testing the hypothesis in the Viola limestone, Southern Oklahoma. Jour. Geoph. Res., 98, B4: 6237-6254.
13. GRABOWSKI J. 2000a - Palaeo- and rock magnetism of Mesozoic carbonate rocks in the Sub-Tatric series (Central West Carparthians) - palaeotectonic implications. Pol. Geol. Inst. Sp. Pap., 5: 1-88.
14. GRABOWSKI J. 2000b - Paleomagnetyzm wybranych skał dewonu i karbonu regionu lubelskiego: zastosowanie do orientacji rdzeni wiertniczych. CAG Państw. Inst. Geol.
15. GRABOWSKI J. & NAWROCKI J. 1996 - Multiple remagnetizations in the Devonian carbonates in the northwestern part of the Kielce region (Holy Cross Mts, southern part). Geol. Quarter., 40: 47-64.
16. HELLER S. 1995 - Lithologie und Fazies der devonischen Sedimente im Grundgebirge des Oberschlesischen Kohlebeckens (Bohrung Goczalkowice IG1), Polen. Diplomarbeit, Universität Tübingen.
17. JACKOWICZ E. 1997 - Perm dolny (czerwony spągowiec). Skały wulkaniczne. [W:] S. Marek & M. Pajchlowa (red.), Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Pr. Państw. Inst. Geol., 153: 42-45.
18. KATZ B. ELMORE R.D., COGOINI M., ENGELM.H. & FERRYS. 2000 - Associations between burial diagenesis of smectite, chemical remagnetization and magnetite authigenesis in the Vocontian trough, SE France. Jour. Geoph. Res., 105, B1: 851- 868.
19. KATZ B., ELMORE R.D. & ENGEL M.H. 1998 - Authigenesis of magnetite in organic-rich sediment next to a dike: implications for thermoviscous and chemical remagnetizations. Earth and Planet. Sc. Lett., 163: 221-234.
20. KENT D.V. 1985 - Thermoviscous remagnetization in some Appalachian limestones. Geoph. Res. Lett., 12: 805-808.
21. KILGORE B. & ELMORE R.D. 1989 - Astudy of the relationship between hydrocarbon migration and the precipitation of authigenic magnetic minerals in the Triassic Chugwater Formation, southern Montana. Geol. Soc. Amer. Bull., 101: 1280-1288.
22. LEWCHUK M.T., AL-AASM I.S., SYMONS D.T.A. & GILLEN K.P. 2000 - Late Laramide dolomite recrystallization of the Husky Rainbow “A” hydrocarbon Devonian reservoir, northwestern Alberta, Canada: paleomagnetic and geochemical evidence. Can. Jour. Earth Sc., 37: 17-29.
23. LOWRIE W. 1990 - Identification of ferromagnetic minerals in a rock by coercivity and unblocking temperature properties. Geophys. Res. Lett., 17: 159-162.
24. MACHEL H.G. & BURTON E.A. 1991 - Causes and spatial distribution of anomalous magnetization in hydrocarbon seepage environments. Am. Ass. Petr. Geol. Bull., 75: 1864-1876.
25. MCCABE C. & ELMORE R.D. 1989 -The occurrence and origin of late Paleozoic remagnetization in the sedimentary rocks of North America. Rev. Geophys., 27: 471-494.
26. MCCABE C. JACKSON M. & SAFFER B. 1989 - Regional patterns of magnetite authigenesis in the Appalachian Basin: Implications for the mechanism of Late Paleozoic remagnetization. Jour. Geophys. Res., 94: 10429-10443.
27. MIDDLETON M.F. & SCHMIDT P.W. 1982 - Palaeothermometry of the Sydney Basin. Jour. Geoph. Res., 87: 5351-5359.
28. MIŁACZEWSKI L. 1995 - Wyniki otworów Giełczew (streszcz. ref.). Posiedz. Nauk. Państw. Inst. Geol., 51: 11-12.
29. NARKIEWICZ M. 1985 - Badania dewońskiego szelfu węglanowego południowej Polski. Prz. Geol., 33: 253-258.
30. NARKIEWICZ K., GROTEK I. & MATYJA H. 1998 - Dojrzałość termiczna materii organicznej w utworach górnodewońskich obszaru radomsko-lubelskiego i pomorskiego. Pr. Państw. Inst. Geol., 165:235-244.
31. NARKIEWICZ M., MIŁACZEWSKI L., KRZYWIEC P. & SZEWCZYK J. 1998 - Zarys architektury depozycyjnej basenu dewońskiego na obszarze radomsko-lubelskim. Pr. Państw. Inst. Geol., 165: 57-72.
32. NAWROCKI J. 1993 - The Devonian-Carboniferous platform paleomagnetic directions from the Silesian-Cracow area and their importance for Variscan paleotectonic reconstructions. Geol. Quart., 37: 397-430.
33. NAWROCKI J. 2001 (red.) - Zintegrowana analiza geofizyczno-geologiczna kambryjskiej pokrywy masywu górnośląskiego. Temat finansowany ze środków NFOSi GW. CAG Państw. Inst. Geol.
34. OLIVER R. 1986 - Fluids expelled tectonically from orogenic belts: Their role in hydrocarbon migration and other geological phenomena. Geology, 14: 99-102.
35. OPDYKE N.D. & CHANNELL J.E.T. 1996 - Magnetic stratigraphy. Academic Press, San Diego.
36. PLEIN E. 1995 - Norddeutsches Rotliegendbecken. Cour. Forsch.-Inst. Senckenberg, 183: 1-193.
37. POKORSKI J. 1997 - Perm dolny (czerwony spągowiec). Sedymentacja, paleogeografia i paleotektonika. [W:] S. Marek & M. Pajchlowa (red.), Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce, Pr. Państw. Inst. Geol., 153: 45-62.
38. POŻARYSKI W. & DEMBOWSKI Z. (red.) 1983 - Mapa geologiczna Polski i krajów ościennych bez utworów kenozoicznych, mezozoicznych i permskich. 1 : 1 000 000. Inst. Geol.
39. SUK D., PEACOR D.R. & VAN DER VOO R. 1990 - Replacement of pyrite framboids by magnetite in limestone and implications for palaeomagnetism. Nature, 345: 611-613.
40. STAMATAKOS J., HIRT A.M. & LOWRIE W. 1996 - The age and timing of folding in the central Appalachians from paleomagnetic results. Geol. Soc. Am. Bull., 108: 815-829.
41. TORSVIK T.H., SMETHURST M.A., MEERT J.G., VAN DER VOO R., MCKERROW W.S., BRASIER M.D., STURT B.A. & WALDERHAUG H.J. 1996 - Continental break-up and collision in the Neoproterozoic and Paleozoic - a tale of Baltica and Laurentia. Earth Sc. Rev,. 40: 229-258.
42. VAN DER VOO R. 1993 - Paleomagnetism of the Atlantic, Tethys and Iapetus Oceans. Cambridge University Press.
43. VAN VELZEN A. 1992 - Magnetic minerals in Pliocene and Pleistocene marine marls from Southern Italy. Rock magnetic properties and alteration during thermal demagnetisation. Geol. Ultraiectina, 122: 1-154.
44. VAN WEES, J.-D., STEPHENSON R.A., ZIEGLER, P.A., BAYER U., MCCANN T., DADLEZ R., GAUPP, R., NARKIEWICZ M., BITZER F. & SCHECK M. 2000 - On the origin of the southern Permian Basin, Central Europe. Marine and Petrol. Geol., 17: 43-59.
45. XU W., VAN DER VOO R. & PEACOR D.R. 1998 - Electron microscopic and rock magnetic study of remagnetized Leadville carbonates, central Colorado. Tectonophysics, 296: 333-362.
46. ŻELICHOWSKI A.M. & PORZYCKI J. 1983 - Mapa strukturalno-geologiczna bez utworów młodszych od karbonu (1 : 500 000). [W:] Żelichowski A.M., Kozłowski S. (red.), Atlas geologiczno-surowcowy obszaru lubelskiego. Inst. Geol.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-BUS4-0001-0125