Rozwój ryftu w późnym neoproterozoiku-wczesnym paleozoiku na lubelsko-podlaskim skłonie kratonu wschodnioeuropejskiego : analiza subsydencji i zapisu facjalnego

Poprawa, P.; Pacześna, J.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Rozwój ryftu w późnym neoproterozoiku-wczesnym paleozoiku na lubelsko-podlaskim skłonie kratonu wschodnioeuropejskiego : analiza subsydencji i zapisu facjalnego

Autorzy

Poprawa P. , Pacześna J.

Wybrane pełne teksty z tego czasopisma

Identyfikatory

Warianty tytułu

Late Neoproterozoic to Early Palaeozoic development of a rift at the Lublin-Podlasie slope of the East European Craton : analysis of subsidence and facies record (eastern Poland

Języki publikacji

Abstrakty

Dla lubelsko-podlaskiego, górnoneoproterozoiczno-dolnopaleozoicznego basenu sedymentacyjnego przeprowadzono analizę subsydencji (backstripping) oraz analizę facjalną jego osadowego wypełnienia. Wydzielono cztery główne, częściowo współwystępujące, etapy tektonicznej ewolucji basenu, o odmiennych mechanizmach subsydencji: (1) późnoneoproterozoiczny ryft (faza subsydencji synryftowej w reżimie ekstensyjnym), (2) przejście od fazy syn- do postryftowej na przełomie późnego neoproterozoiku III i wczesnego kambru, (3) wczesnokambryjsko-środkowoordowicki pasywny brzeg kontynentalny (faza postryftowej subsydencji termicznej) oraz (4) późnoordowicko-późnosylurskie fleksuralne uginanie krawędzi Baltiki. Synryftowe wypełnienie basenu stanowią kontynentalne wylewy bazaltowe oraz kontynentalne zlepieńce i arkozy, obocznie zastępowane przez mułowce. Wykształcenie facjalne tych utworów dopuszcza synsedymentacyjną aktywność ekstensyjnych uskoków. Synryftowe depocentra rozwijały się zarówno wzdłuż obecnej strefy szwu transeuropejskiego, jak i wzdłuż SW przedłużenia aulakogenu Orsza-Wołyń. Efektem tych procesów było powstanie węzła potrójnego, którego porzuconym ramieniem jest druga z powyżej wymienionych stref. Przejście do fazy postryftowej subsydencji termicznej wyznaczają: stopniowo wygasająca subsydencja, równoczesna z morską transgresją, generalnym zmniejszaniem się frakcji materiału klastycznego i obocznym ujednoliceniem facjalnym oraz rozszerzaniem się zasięgu basenu. Przyjęto, że kambryjsko-środkowoordowicki pasywny brzeg kontynentalny był związany z domniemanym basenem (oceanem?) Tornquista, powstałym na SW od Baltiki w efekcie rozpadu super-kontynentu Rodinii. W takim ujęciu obecna pozycja kadomskiego orogenu na blokach małopolskim i górnośląskim w stosunku do kratonu wschodnioeuropejskiego nie jest reprezentatywna dla neoproterozoiku III i kambru. Ze względu na brak niepodważalnych dowodów na obecność synryftowych deformacji ekstensyjnych uznano, iż możliwa jest interpretacja wyników backstrippingu alternatywna względem modelu litosferycznej, basenotwórczej ekstensji. W alternatywnym modelu dla późnoneoproterozoiczno-środkowoordowickiego okresu rozwoju basenu jako przeważający mechanizm subsydencji basenu przyjęto termiczne studzenie litosfery, będące następstwem jej pasywnego przegrzania w czasie aktywności wulkanicznej w neoproterozoiku III. Model ten, choć dopuszczalny dla basenu lubelsko-podlaskiego, nie tłumaczy jednak rozwoju górnoneoproterozoicznych, kambryjskich i ordowickich basenów SW skłonu kratonu wschodnioeuropejskiego, genetycznie powiązanych z basenem tu omawianym. Począwszy od późnego ordowiku obserwowany jest systematyczny wzrost tempa subsydencji w czasie, które osiąga maksymalne wartości w późnym sylurze. Dla tego przedziału czasu obserwowany jest również silny wzrost subsydencji z NE ku SW, tj. ku skłonowi kratonu wschodnioeuropejskiego. Generalny rozwój subsydencji omawianego basenu w sylurze jest charakterystyczny dla procesu fleksuralnego uginania litosfery, w tym wypadku SW krawędzi Baltiki.

For the Neoproterozoic to Lower Palaeozoic Lublin-Podlasie sedimentary basin 1-D subsidence analysis was conducted by means ofbackstripping. This was performed for 14 boreholes, representative for the basin, and additionally was compared with the results of similar analysis applied further to the NW, i.e. for the Baltic Basin. To constraint tectonic model for the basin the results of backstripping were related to facies architecture of the basin-fill. Four partially overlapping main tectonic phases of the basin development were identified: (I) the late Neoproterozoic syn-rift, extension-elated subsidence, (2) transition from synrift to postrift phase at the latemost Neoproterozoic III to earlymost Early Cambrian, (3) post-rift thermal subsidence of the passive continental margin during the late Early Cambrian to Middle Ordovician and (4) Late Ordovician to late Silurian flexural bending. The rifting phase was initiated with deposition of continental coarse-grained sediments and emplacement of continental basalt. Subsequently the syn-rift basin was filled with continental conglomerates and arkoses, laterally replaced by mudstones, with facies development possibly controlled by extensional fault block activity. This passed up-section into shallow marine claystones and mudstones. Development of syn-rift depocentres was roughly coeval along Peri-Tornquist zone and SW prolongation ofOrsha-Volhyn zone, leading to development of triple-point SW of analysed area, with the second of the above zones being an abounded arm. Passage to post-rift thermal subsidence of the passive continental margin is indicated by subsequently ceasing subsidence, coeval with marine transgression, fining of clastic sediments and relative facies unification, as well as expansion of depocentres. The passive margin is related here to a suspected Tornquist basin (ocean?), developed to the SW of Baltica as a result of break-up of the super-continent Rodinia. This requires an assumption, that recent position of a Cadomian orogen, recognised on Małopolska and Brunovistulicum, with respect to Baltica is not representative for the Neoproterozoic III and Cambrian. Lack of definite evidences for syn-rift extensional deformations leads to an alternative interpretation of the backstripping results. Instead oflithospheric, active extension, leading to development of the sedimentary basin, in the alternative model it was assumed that the Neoproterozoic to Middle Ordovician evolution of the Lublin-Podlasie basin was exclusively a result of thermal sag, related to cooling of litho sphere. This would be a consequence of passive heating of the system due to volcanic activity in the Neoproterozoic III. This alternative model, even if suitable for the Lublin-Podlasie basin, is not capable to explain the upper Neoproterozoic, Cambrian and Ordovician development of sedimentary basins at the SW slope of Baltica, which are genetically related to the analysed area. Any compromise between cooling after passive heating and cooling after active lithospheric extension, with different proportions between the both, is possible. Since the Late Ordovician gradual increase in subsidence rate in time is observed, which reaches maximum in the late Silurian (Pridoli). Overall pattern of the Silurian subsidence, both spatial and 1-D, is typical for a mechanism of flexural bending oflithosphere. A common development of Caledonian foredeep basins along e.g. some of Baltica and Eastern and Western Avalonia margins, coeval with Silurian flexural bending, enhances discussing such model for Lublin-Podlasie basin. Nevertheless, comparison of development of the analysed area with Holly Cross Mountains one during the Silurian does not support a simple foredeep model.

Słowa kluczowe

Lublin-Podlasie Basin Neoproterozoic Lower Palaeozoic rift passive margin flexural bending tectonics subsidence analysis facies analysis depositional environment

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Przegląd Geologiczny

Rocznik

2002

Tom

Vol. 50, nr 1

Strony

49--63

Opis fizyczny

Bibliogr. 96 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Poprawa P.

ppop@pgi.waw.pl

Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Pacześna J.

jpacz@pgi.waw.pl

Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

1. ALLEN P.A. & ALLEN J.R. 1990 - Basin Analysis -Principles and Applications. Blackwell Sci. Publ., Oxford.
2. ANGEVINE CH.L., HELLER P.L. & PAOLA Ch. 1990 - Quantitative Sedimentary Basin Modelling. AAPG Continuing Education Course Note Series 32.
3. AREN B. 1978 - Problemy zróżnicowania serii osadowych na granicy kambru z prekambrem na platformie prekambryjskiej w Polsce. Biul. Inst. Geol., 309: 29-47.
4. AREN B. 1982 - Rozwój litologiczno-facjalny wendu górnego na obszarze wschodniej Polski. Prz. Geol., 5: 225-230.
5. AREN B. & LENDZION K. 1978 - Charakterystyka stratygraficzno-litologiczna wendu i dolnego kambru. [W:] Wybrane problemy stratygrafii i litologii wendu oraz dolnego kambru na platformie prekambryjskiej w Polsce. Pr. Inst. Geol., 90: 7-46.
6. AREN B., JAWOROWSKI K., JUSKOWIAKOWA M., LENDZION K. & WICHROWSKAM. 1979 - The Vendian and Lower Cambrian in the Polish part of the East European platform. Biul. Inst. Geol., 318: 43-57.
7. BAKUN-CZUBAROW N., BIAŁOWOLSKA A. & FEDORYSHYN Y. 2000 - Petrology, Geochemistry and geotectonic setting of the Precambrian basalts of Volyn. Joint Meeting of EUROPROBE (TESZ) and PACE Project. Abstracts Volume, Pol. Acad. Sci., Pol. Geol. Inst., Ass. Oil & Gas Ind. Eng., Warszawa, 4-5.
8. BALDWIN B. & BUTLER C.O. 1985 - Compaction curves. AAPG Bull., 69: 622-626.
9. BARTON P. & WOOD R. 1984 - Tectonic evolution of the North Sea basin: crustal stretching and subsidence. Geoph. J. Royal Astronom. Soc., 79: 291-329.
10. BELKA Z., VALVERDE-VAQUERO P., AHRENDT H., DÖRR W., FRANKE W. & WEMMER K. 2000 - Accretion of first Gondwana-derived terranes at the margin of Baltica - new data and open questions. Joint Meeting of EUROPROBE (TESZ) and PACE Project. Abstracts Volume, Pol. Acad. Sci., Pol. Geol. Inst., Ass. Oil & Gas Ind. Eng., Warszawa, 8-9.
11. BESSONOVA V.YA. & KIRSANOV V.V. 1987a - Litho-paleogeographic sketch map of the western East-European Platform. Redkino Stage. [W:] Rozanov A.Yu. & Łydka K. (red.) Palaeogeography and Lithology of the Vendian and Cambrian of the western East-European Platform. Wyd. Geol.
12. BESSONOVA V.YA. & KIRSANOV V.V. 1987b - Litho-paleogeographic sketch map of the western East-European Platform. Kotlin Stage. [W:] Rozanov A.Yu. & Łydka K. (red.) Palaeogeography and Lithology of the Vendian and Cambrian of the western East-European Platform. Wyd. Geol.
13. BOGDANOVA S.V., PASHKEVICH I.K., GORBATSCHEV R. & ORLYUK M.I. 1997 - Riphean rifting and major Palaeoproterozoic crustal boundaries in the basement of the East European Craton: geology and geophysics. Tectonophysics, 268: 1-21.
14. BOND G.C., NICKESON P.A. & KOMINZ M.A. 1984 - Breakup of a supercontinent between 625 Ma and 555 Ma: new evidence and implications for continental histories. Earth and Planetary Sci. Letters, 70: 325-345.
15. BOWERING S.A., GROTZINGER J.P., ISACHSEN C.E., KNOLL A.H., PELECHATY S.M. & KOLOSOV P. 1993 - Calibrating rates of Early Cambrian evolution. Science, 261: 1293-1298.
16. BUSBY C.J. & INGERSOLL R.V. 1995 - Tectonics of Sedimentary Basins. Blackwell Science Publications.
17. COMPSTON W.,SAMBRIDGE M.S., REINFRANK R.F., MOCZYDŁOWSKA M., VIDAL G. &CLAESSON S. 1995 - Numerical ages of volcanic rocks and the earliest faunal zone within the Late Precambrian of east Poland. J. Geol. Soci., London, 152: 599-611.
18. DALZIELI.W.D. 1992 - On the organization of American plates in the Neoproterozoic and the breakout of Laurentia. GSA Today, 2: 237-241.
19. FALVEY D.A. & MIDDLETON M.F. 1981 - Passive continental margins: evidence for a prebreakup deep crustal metamorphic subsidence mechanism. Oceanologica Acta, SP: 103-114.
20. GARECKIJ R.G., ZINOVIENKO G.V., VISNJAKOV I.B., GLUSKO V.V., POMJANOVSKAJA G.M. & LVOV G.M. 1987 - Die perikratone Baltik-Dnestr-Senkungszone. Zeitsch. Angewandte Geol., 33: 207-213.
21. GORBATSCHEV R. & BOGDANOVA S. 1993 - Frontiers in the Baltic Shield. Precambrian Res., 64: 3-21.
22. GRADSTEIN F.M. & OGG J. 1996 - A Phanerozoic time scale. Episodes, 19.
23. GREILINGR.O.,JENSENS.&SMITHA.G.1999 - Vendian-Cambrian subsidence of the passive margin of western Baltica - application of new stratigraphic data from the Scandinavian Caledonian margin. Norsk Geologisk Tidsskrift, 77: 133-144.
24. GUTERCH A. 1977 - Structure and physical properties of the earth's crust in Poland in the light of new data of DSS. Publ. Geoph. Inst. Pol. Acad. Sci., A4: 347-357.
25. GUTERCH A., GRAD M., KELLER G. R., POSGAY K., VOZÁR J., SPICAK A., BRUECKL E., HAJNAL Z., THYBO H. & SELVI O. 2000 - Central European Lithospheric Experiment Based on Refrec- tion 2000. Joint Meeting of EUROPROBE (TESZ) and PACE Project. Abstracts Volume, Pol. Acad. Sci., Pol. Geol. Inst., Ass. Oil & Gas Ind. Eng., Warszawa, 29-34.
26. HARLAND W.B., COX A.V., LLEWELLYN A.V., PICKTON C.A.G., SMITH, A.G. & WALTERS R. 1990 - A geological time scale. Cambridge University Press, Cambridge.
27. HUSSEINI M.I. & HUSSEINI S.I. 1990 - Origin of the Infracambrian Salt Basins of the Middle East. [W:] Brooks J. (red.), Classic Petroleum Provinces, Geol. Soc. Spec.Publ., 50: 279-292.
28. JAWOROWSKI K. 1978 - Charakterystyka sedymentologiczna osadów morskich z pogranicza prekambru i kambru. Pr. Inst. Geol., 90: 145-151.
29. JAWOROWSKI K. 1997 - Warunki depozycji ciał piaszczystych kambru dolnego i środkowego w polskiej części platformy wschodnioeuropejskiej. Biul. Państw. Inst. Geol., 377.
30. JAWOROWSKI K. 2000a - Projekt badawczy: „Rozwój transeuropejskiego szwu tektonicznego - kaledonidy pomorskie i ich przedpole“ - wstępny przegląd wyników. Prz. Geol., 48: 398-400.
31. JAWOROWSKI K. 2000b - Facies analysis of the Silurian shale-siltstone succession in Pomerania (northern Poland). Kwart. Geol., 44: 297-316.
32. JUSKOWIAKOWA M. 1971 - Bazalty wschodniej Polski. Biul. Inst. Geol., 245: 173-252.
33. KAH L.C. & BARTLEY J.K. 2001 - Rodinia and the Mesoproterozoic earth-ocean system. Precambrian Res., 111: 1-3.
34. KELLER B.M. & ROZANOV A.YU. (red.) 1979 - Paleogeografiya i litologiya venda i kembriya Vostochno-Evropejskoj platformy. Nauka, Moskwa.
35. KING L.M. 1994 - Subsidence analysis of Eastern Avalonia sequences: implications for Iapetus closure.J. Geol. Soc. London, 151: 647-657.
36. KIRYANOV V.V. 1987 - Litho-paleogeographic sketch map of the western East-European Platform. Talsy Stage. [W:] Rozanov A.Yu. & Łydka K. (red.) Palaeogeography and Lithology of the Vendian and Cambrian of the western East-European Platform. Wyd. Geol.
37. KIRJANO V.V., AREN B., BRANGULIS A.P., BESSONOWA V.YA., LENDZION K. & JANKAUSKAS T.V. 1987 - Litho-paleogeographic map of the western East-European Platform. Lower Cambrian. Talsy Stage. [W:] Rozanov A.Yu. & £ydka K. (red.) Palaeogeography and Lithology of the Vendian and Cambrian of the western East-European Platform. Wyd. Geol.
38. KNELLER B.C. 1991 - A foreland basin on the southern margin of Iapetus. J. Geol. Soc. London, 148: 207-210.
39. KOMINZ M. 1995 - Thermally subsiding basin and the insulating effect of sediment with application to the Cambro-Ordovician Great Basin sequence, western USA. Basin Res., 7: 221-233.
40. KUBICKI S., RYKA W. & ZNOSKO J. 1972 - Tektonika podłoża krystalicznego prekambryjskiej platformy w Polsce. Kwart. Geol., 16: 521-545.
41. KUMPULAINEN R. & NYSTUEN J. P. 1985 - Late Proterozoic basin evolution and sedimentation in the westernmost part of Baltoscandia. [W:] D.G. Gee & B.A. Stuart (red.), The Caledonide Orogen-Scandinavia and Related Areas. Wiley, Chester, 331-338.
42. LASSEN A., THYBO H. & BERTHELSEN A. 2001 - Reflection seismic evidence for Caledonian deformed sediments above Sveconorwegian basement in the southwestern Baltic Sea. Tectonics, 20: 268-276.
43. LENDZION K. 1983a - Rozwój kambryjskich osadów platformowych Polski. Pr. Inst. Geol., 105.
44. LENDZION K. 1983b - Biostratygrafia osadów kambru w polskiej części platformy wschodnioeuropejskiej. Kwart. Geol., 27: 669-694.
45. LENDZION K., MODLINSKI Z., & SZYMANSKI B. 1979 - Tremadok Lubelszczyzny. Kwart. Geol., 23: 713-724.
46. LEVY M. & CHRISTIE-BLICK N. 1991 - Tectonic subsidence of the early Paleozoic passive continental margin in eastern California and southern Nevada. Geol. Soc. Amer. Bull., 103: 1590-1606.
47. LEWANDOWSKI M. 1993 - Paleomagnetism of the Palaeozoic rocks of the Holy Cross Mts (Central Poland) and the origin of the Variscan orogen. Publ. Inst. Geophys. Pol. Acad. Sci., A-23(265): 1-85.
48. LI Z.X., LI X. H., KINNY P.D. & WANG J. 1999 - The breakup of Rodinia: did it start with a mantle plum beneath South China? Earth and Planetary Sci. Letters, 173: 171-181.
49. MAHNATSCH A. S., WERETENNIKOV N.W., SHKURATOV W. I & BORDON W.E. 1976 - Rifiej i wend Bielorussii. Nauka i Technika, Minsk.
50. McKENZIE D. 1978 - Some remarks on the development of sedimentary basins. Earth and Planetary Sci. Letters, 40: 25-32.
51. MEERTJ.G & POWELL C.McA. 2001 - Assembly and break-up of Rodinia: introduction to the special volume. Precambrian Res., 110: 1-8.
52. MIZERSKI W. 1998 - Podstawowe problemy tektoniki i tektogenezy utworów paleozoicznych Gór Świętokrzyskich. Prz. Geol., 46: 337-341. MOCZYD£OWSKA M. 1988 - Thermal alteration of the organic matter around the Precambrian-Cambrian transition in the Lublin Slope of the East European Platform in Poland. Geologiska Foreningens i Stockholm Forhandlingar, 110: 351-361.
53. MOCZYDŁOWSKA M. 1991 - Acritarch biostratigraphy of the Lower Cambrian and the Precambrian-Cambrian boundary in southeastern Poland. Fossils and Strata, 29.
54. MOCZYDŁOWSKA M. & VIDALG. 1995 - The Neoproterozoic of Baltica - stratigraphy, paleobiology and general geological evolution. Precambrian Res., 73: 197-216.
55. MODLIŃSKI Z. 1982 - Rozwój litofacjalny i paleotektoniczny ordowiku na obszarze platformy prekambryjskiej w Polsce. Pr. Inst. Geol., 52.
56. MOORES E.M. 1991 - Southwest U.S.-East Antarctic (SWEAT) connection; a hypothesis. Geology, 19: 425-428.
57. NARKIEWICZ M. 1996 - Subsidence analysis of the Palaeozoic sequence in the Holy Cross Mts.: preliminary results and implication for the TESZ. EUROPROBE - Trans-European Suture Zone. Workshope, Wrocław, Poland, Book of Abstracts.
58. NARKIEWICZ M. 2000 - Early Palaeozoic history of the Holy Cross Mountains in view of subsidence and thermal data. Joint Meeting of EUROPROBE (TESZ) and PACE Project. Abstracts Volume, Pol. Acad. Sci., Pol. Geol. Inst., Ass. Oil & Gas Ind. Eng., Warszawa, 65.
59. NAWROCKI J. 2000 - Late Silurian paleomagnetic pole from the Holy Cross Mountains: constraints for the post-Caledonian tectonic activity of the Trans-European Suture Zone. Earth and Planetary Sci. Letters, 179: 325-334.
60. NIKISHINA.M., ZIEGLER P.A., STEPHENSON R.A., CLOETHINGH S.A.P.L., FURNE A.V., FOKI P.A., ERSHOV A.V., BOLOTOV S.N., KOROTAEV M.V., ALEEKSEEV A.S.,GORBACHEV V.I.,SHIPILOV E.V., LANKREIJER A., BEMBINOVA E.YU. & SHALIMOV I.V. 1996 - Late Permian to triasic history of the East European Craton: dynamics of sedimentary basin evolution. Tectonophysics, 268: 23-63.
61. PACZEŚNA J. 1986 - Upper Vendian and Lower Cambrian ichnocoenoses of Lublin region. Biul. Inst. Geol., 355: 31-47.
62. PACZEŚNA J. 1996 - Upper Vendian and Cambrian ichnocoenoses from Polish part of the East European Platform. Pr. Państw. Inst. Geol., 152.
63. PENDIAS H. & RYKAW. 1981 - Chemizm skał magmowych Polski w ujęciu regionalnym i genetycznym. Arch. Miner., 37: 83-147.
64. PIPER J.D.A. 1985 - Continental movements and breakup in Late Precambrian-Cambrian times: prelude to Caledonian orogenesis. [W:] D.G. Gee & B.A. Stuart (red.), The Caledonide Orogen - Scandinavia and Related Areas. Wiley, Chester, 19-34.
65. POPRAWA P. & PACZEŚNA J. 1999 - Late Proterozoic-Early Paleozoic tectonic evolution of the central part of western Baltica edge (Lublin-Podlasie basin) - subsidence analysis. EUG-10. J. Conf. Abstracts, 4(1), Terra Abstracts, 11: 306.
66. POPRAWA P. & PACZEŚNA J. 2000 - Late Neoproterozoic to Early Paleozoic tectonic evolution of the Lublin-Podlasie slope of East European Craton - subsidence analysis and facial development. Joint Meeting of EUROPROBE (TESZ) and PACE Project. Abstracts Volume, Pol. Acad. Sci., Pol. Geol. Inst., Ass. Oil & Gas Ind. Eng., Warszawa, 67-69.
67. POPRAWA P., NARKIEWICZ M., SLIAUPA S., STEPHENSON R.A. & LAZAUSKIENE J. 1997a - Caledonian accretion along the TESZ (Baltic region to SE Poland). Terra Nostra, 97/11: 110-117.
68. POPRAWA P., SLIAUPA S., LAZAUSKIENE J. & STEPHENSON R.A. 1997b - Early Paleozoic subsidence history of the Baltic Syneclise and Podlasie Depression. Abstrakt. J. Conf. EUG-9, Terra Nova , 9, Abstract Supplement: 142.
69. POPRAWA P., SLIAUPA S., STEPHENSON R.A. & LAZAUSKIENE J. 1999 - Late Vendian-Early Palaeozoic tectonic evolution of the Baltic basin: regional implications from subsidence analysis. Tecto- nophysics, 314: 219-239.
70. POWELL C.MCA., LI Z.X., MCELHINNY M.W., MEERT J.G. & PARK J.K. 1993 - Palaeomagnetic constraints on timing of the Neoproterozoic breakup of Rodinia and the Cambrian formation of Gondwana. Geology, 21: 889-892.
71. POŻARYSKI W. 1977 - Powstanie i ewolucja krawędzi starej platformy w Polsce w świetle tektoniki płyt. Kwart. Geol., 21: 361-363.
72. POŻARYSKI W. & KOTAŃSKI Z. 1979 - Rozwój tektoniczny bajkalski oraz kaledońsko-waryscyjski przedpola wschodnioeuropejskiej platformy w Polsce. Kwart. Geol., 23: 7-19.
73. POŻARYSKI W. & TOMCZYK H. 1968 - Assyntian orogen in south-east Poland. Biul. Inst. Geol., 237: 13-27.
74. REMANE J., CITAM.B., DERCOURT J., BOUYSSE P., REPETTO F.L. & FAURE-MURET A. 1998 - International Stratigraphic Chart. International Commission on Stratigraphy, Internation. Union Geol. Sci. ROZANOV A.YU. & ŁYDKA K. 1987 - Palaeogeography and lithology of the Vendian and Cambrian of the western East European Platform. Wyd. Geol.
75. ROZANOV A.Yu. & KIRSANOV V.V. 1987 - Litho-paleogeographic sketch map of the western East-European Platform. Rovno Stage. [W:] Rozanov A.Yu. & Łydka K. (red.) Palaeogeography and Lithology of the Vendian and Cambrian of the western East-European Platform. Wyd. Geol.
76. RYKA W. 1984 - Precambrian evolution of the East-European Platform in Poland. Biul. Inst. Geol., 347: 17-28.
77. SCLATER J.G. & CHRISTIE P.A.F. 1980 - Continental stretching: an explenation of the post-mid-Cretaceous subsidence of the Central North Sea Basin. J. Geoph. Res. 85: 3711-3739.
78. SOKOLOVB.S. & FEDONKIN M.A. (red.) 1990 - The Vendian System. Regional Geology 2, Springer-Verlag, Berlin.
79. STECKLER M.S. & WATTS A.B. 1978 - Subsidence of the Atlantic type continental margin off New York. Earth and Planetary Sci. Letters, 41: 1-13.
80. STRAUSS H., VIDAL G., MOCZYDŁOWSKA M. & PACZEŚNA J. 1997 - Carbon isotope geochemistry and palaeontology of Neoproterozoic to early Cambrian siliciclastic successions in the East European Platform, Poland. Geol. Magazine, 134: 1-16.
81. SADOWSKI G.R. & BETTENCOURT S.J., 1996 - Mesoproterozoic tectonic correlations between eastern Laurentia and the western border of the Amazon Craton. Precambrian Res., 76: 213-227.
82. SZCZEPANOWSKI W. 1977 - Badania geochemiczne bazaltów serii sławatyckiej. [W:] Skały platformy prekambryjskiej w Polsce. Pokrywa osadowa. Pr. Inst. Geol., 74: 39-41.
83. TOMCZYKOWA E. 1988 - Silurian and Lower Devonian Biostraty- graphy and Palaeoecology in Poland. Biul. Inst. Geol., 359: 21-41.
84. TORSVIK T.H., SMETHURST M.A., MEERT J.G., VAN DER VOO R., MCKERROW W.S., BRASIER M.D., STURT B.A. & WALDERHAUG H.J. 1996 - Continental break-up and collision in the Neoproterozoic and Paleozoic - a tale of Baltica and Laurentia. Earth Sci. Reviev, 40: 229-258.
85. TORSVIK T.H. & REHNSTRÖM E. 2001 - Cambrian paleomagnetic data from Baltica: implications for true polar wander and Cambrian palaeogeography. J. Geol. Soc. London, 158: 321-3299.
86. URBANEK A. & ROZANOW A.Yu. 1983 - Upper Precambrian and Cambrian Palaeontology of the East- European Platform. Wyd. Geol.
87. VAN GROOTEL G., VERNIERS J., GEERKENS B., LADURON D., VERHAEREN M., HERTOGEN J. & DE VOS W. 1997 - Timing of magmatism, foreland basin development, metamorphism and inversion in the Anglo-Brabant fold belt. Geol. Magazine, 134: 607-616.
88. VEJBHK O. V., STOUGE S. & POULSEN K. D. 1994 - Palaeozoic tectonic and sedimentary evolution and hydrocarbon prospectivity in the Bornholm area. Danmarks Geologiske Undersogelse, Ser. A, No. 34, Kobenhavn.
89. WALDRON J.W.F., MURPHYJ.B., MELCHIN M.J. & DAVIS G. 1996 - Silurian Tectonics of Western Avalonia: Strain-Corrected Subsidence History of the Arisaig Group, Nova Scotia. J. Geol., 104: 677-694.
90. WICHROWSKA M. 1992 - Ryfej na obszarze platformowym Polski. Prz. Geol., 2: 94-99.
91. ZNOSKO J. 1979 - Teisseyre-Tornquist Zone: some interpretative implications of recent geological and geophysical investigations. Acta Geol. Pol., 29: 365-382.
92. ZNOSKO J. 1984 - The effect of the crystalline basement on the formation of the sedimentary cover of pre-Vendian platform in Poland. Biul. Inst. Geol., 347: 29-37.
93. ZNOSKO J. 1996 - Styl tektoniczny kompleksów staropaleozoicznych w Górach Świętokrzyskich. Kwart. Geol., 40: 1-22.
94. ŻELAŹNIEWICZ A. 1998 - Rodinian-Baltican link of the Neoproterozoic orogen in southern Poland. Acta Universitatis Carolinae, Geologica, 42: 509-511.
95. ŻELAŹNIEWICZ A., BUŁA Z., JACHOWICZ M. & ŻABA J. 1997 - The crystaline basement SW of the Trans-European Suture Zone in Poland: Neoproterozoic (Cadomian) orogen. Terra Nostra, 97: 167-171.
96. ŻELAŹNIEWICZ A., GRAD M. & GUTERCH A. 2001 - Late Proterozoic through Early Palaeozoic crustal additions at the Teisseyre-Tornquist margin of Baltica: geological and geophysical data from Poland. ESF EUROPROBEMeeting „Neoproterozoic-Early Palaeozoic Time-Slice Symposium: Orogeny and Cratonic Response on the Margins of Baltica”, Ankara, Abstracts: 96-97.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-BUS4-0001-0122