Kenozoik południowego Bałtyku - wybrane zagadnienia

• Autorzy: Kramarska R. , Uścinowicz Sz. , Zachowicz J.

Warianty tytułu

EN

Cainozoic of the Southern Baltic - selected problems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Utwory trzeciorzędowe w obszarze południowego Bałtyku obejmują wycinkowe fragmenty profilu stratygraficznego reprezentowane przez paleocen dolny, eocen górny, oligocen dolny oraz miocen dolny i środkowy. Młodsze ogniwa trzeciorzędu – oligocen dolny oraz miocen dolny i środkowy rozpoznane są dotychczas tylko w bliższym sąsiedztwie brzegu oraz w klifach. Plejstocen jest reprezentowany głównie przez osady zlodowacenia warty i wisły. Pełny profil holocenu występuje jedynie w głębokowodnych basenach sedymentacyjnych. W obszarze płytkowodnym osady młodszego holocenu występują tylko lokalnie. Osady środkowego i późnego holocenu, reprezentowane przez piaski i żwiry morskie, na dużych obszarach leżą bezpośrednio na glinach zwałowych. Długotrwałe okresy denudacji przypadające na koniec trzeciorzędu i początek czwartorzędu, na które nałożyły się procesy plejstoceńskiej egzaracji glacjalnej i erozji subglacjalnej są głównymi czynnikami odpowiedzialnymi za styl budowy geologicznej obszaru i rozwoju rzeźby. Główne elementy współczesnej rzeźby są wynikiem procesów erozyjnych zachodzących podczas holoceńskich transgresji południowego Bałtyku.

EN

Tertiary deposits in the area of the Southern Baltic represent only some parts of the stratigraphic column: Lower Palaeocene, Upper Eocene, Lower Oligocene, and Lower and Middle Miocene. Younger members of the Tertiary are known only from coastal zone area. Pleistocene is represented mainly by deposits of Wartanian and Vistulian glaciations. Full sequence of the Holocene occurs only in deep water basins. In the shallow water area the Early Holocene deposits occur only locally. On large areas Middle and Late Holocene marine deposits are laying directly on top of till. Long-lasting denudation processes at the end of Tertiary and beginning of Pleistocene as well as glacial erosion during the Pleistocene are responsible for the origin of Baltic depression. The main features of present day morphology of the sea floor is a result of marine erosion during the Holocene transgressions.

Słowa kluczowe

PL

trzeciorzęd; czwartorzęd; erozja glacjalna; erozja morska; południowy Bałtyk

EN

Tertiary; Quaternary; glacial erosion; marine erosion; Southern Baltic

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2002
• Tom: Vol. 50, nr 8
• Strony: 709--716
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys.

Twórcy

autor

Kramarska R.

autor

Uścinowicz Sz.

autor

Zachowicz J.

• Państwowy Instytut Geologiczny, Oddział Geologii Morza, ul. Kościerska 5, 80-328 Gdańsk