Ochrona dziedzictwa geologicznego Polski w koncepcji europejskiej sieci geostanowisk

• Autorzy: Alexandrowicz Z.

Warianty tytułu

EN

Protection of the Polish geological heritage within the European framework of geosites

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The European framework of most valuable and representative geosites initiated by IUGS is created to participate in Regional Working Groups of ProGEO — European Association for the Conservation of the Geological Heritage, as the GLOBAL GEOSITES project. The draft European list of key geosites published in 1998 has been verified and supplemented by particular countries. The Polish list now comprises 149 (doubling the amount in the draft list) selected geosites of various types. Most of them are related to stratigraphy and geomorphology, while palaeobiological and plaeoenvironmental sites are noteworthy. About 55% the total number of proposed sites are already legally protected and a haft of the remaining ones have been just documented and prepared to conservation. Geosite lists of Polish particular regions are open for the discussion and corrections. In the next few years the database of the Polish candidate geosites will be ready to comparative assessments with other European regional lists and the second stage of selection. In the national geoconservation strategy this database should be the first foundation of the Polish Red Book of Geosites.

Słowa kluczowe

EN

geoconservation framework; European geosites; selection; ranking list; Poland

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 51, nr 3
• Strony: 224--230
• Opis fizyczny: Bibliogr. 37 poz., wykr.

Twórcy

autor

Alexandrowicz Z.

• Instytut Ochrony Przyrody, Polska Akademia Nauk, al. A. Mickiewicza 33, 31 -120 Kraków,

Bibliografia

• 1. ALEXANDROWICZ Z. 1994 - Zielone światło dla ochrony dziedzictwa geologicznego Europy. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 50: 81-83.
• 2. ALEXANDROWICZ Z. 1997 - Geoochrona w Polsce - osiągnięcia i perspektywy rozwoju. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 53: 7-23.
• 3. ALEXANDROWICZ Z. 1998 - Representative geosites of Poland and their status of conservation. Geol. Balcan., 28: 37-42.
• 4. ALEXANDROWICZ Z. (ed.) 1999 - Representative geosites of Central Europe. Proceedings of the Central Europe Working Group. Workshop ProGEO’97. Polish Geological Institute Spec. Pap., 2: 1-102.
• 5. ALEXANDROWICZ Z. (red.) 2000 - Groty Kryształowe w Kopalni Soli Wieliczka. Studia Naturae, 46: 1-205.
• 6. ALEXANDROWICZ Z. & ALEXANDROWICZ S.W. 1999 - Selected geosites of the Cracow Upland. [In:] Alexandrowicz Z. (ed.), Representative of geosites of Central Europe. Polish Geol. Inst. Spec. Pap., 2: 53-60.
• 7. ALEXANDROWICZ Z., DYDUCH-FALNIOWSKA A. & MRÓZ W. 2002 - Pattern of geo- and biodiversity conservation in Poland. [In:] Proceedings of Conference Natural and cultural landscapes the geological foundation: 15. Royal Irish Academy, Dublin.
• 8. ALEXANDROWICZ Z. & GONERA M. 1994 - Conservation system of geological sites in the old salt mine of Wieliczka (south Poland). [In:] O’Halloran D., Green C., Harley M., Stanley M. & Knill J.(eds.), Geological and Landscape Conservation: 417-422. Geol. Soc., London.
• 9. ALEXANDROWICZ Z. & KOZŁOWSKI S. 1999 - From selected geosites to geodiversity conservation - Polish example of modern fra-mework. [In:] Barettino D., Vallejo M. & Gallego E. (eds.) - Towards the Balanced Management and Conservation of the Geological Heritage in the New Millenium. Sociedad Geológica de España, Madrid: 40-44.
• 10. ALEXANDROWICZ Z., KUĆMIERZ A., URBAN J. & OTĘSKA-BUDZYN J. 1992 - Waloryzacja przyrody nieożywionej obszarów i obiektów chronionych w Polsce. Wyd. Państw. Inst. Geol.
• 11. ALEXANDROWICZ Z. (red.), MARGIELEWSKI W., URBAN J. & GONERA M. 1996 - Geoochrona Beskidu Sądeckiego i Kotliny Sądeckiej. Studia Naturae, 42: 1-148.
• 12. ALEXANDROWICZ Z. & MIŚKIEWICZ K. 2002 - Krajowe stanowiska dziedzictwa geologicznego w europejskim systemie informatycznym. [In:] System informacji przestrzennej dla potrzeb ochrony środowiska. Warsztaty naukowe: 23. Komit. Ochr. Przyr. PAN, Kraków.
• 13. ALEXANDROWICZ Z., POPRAWA D. (ed.), MARGIELEWSKI W., URBAN J., GONERA M., OTĘSKA-BUDZYN J. & RĄCZKOWSKI W. 2000 - Ochrona georóżnorodności w polskich Karpatach. Państw. Inst. Geol.
• 14. ALEXANDROWICZ Z., POPRAWA D. & RĄCZKOWSKI W. 1998 - The regional network of geosites in the Polish Carpathians. Prz. Geol., 46: 775-781.
• 15. ALEXANDROWICZ Z., POPRAWA D. & RĄCZKOWSKI W. 1999 - Stratotypes and other important geosites of the Polish Carpathians. [In:] Alexandrowicz Z. (ed.), Representative geosites of Central Europe. Pol. Geol. Inst. Spec. Pap., 2: 33-46.
• 16. BER A. 1999 - Preliminary list of the Quaternary geosites in Northern and Central Poland, their age and geological position. [In:] Alexandrowicz Z. (ed.), Representative geosites of Central Europe. Pol. Geol. Inst. Spec. Pap., 2: 77-86.
• 17. BOBIŃSKI W., GAWLIKOWSKA E. & KLONOWSKI M. 1999 - Important geosites of the Polish Sudetes. [In:] Alexandrowicz Z. (ed.), Representative geosites of Central Europe. Polish Geol. Inst. Spec. Pap., 2: 19-26.
• 18. COWIE J.W. 1994 - Lista Stanowisk Światowego Dziedzictwa Geologicznego zatwierdzona do 1990.01.25 (zestawiona przez P.W. Alexandrowicza na podstawie oryginalnego dokumentu z 1990 r. - World Heritage Geological Sites. Inventory UNESCO). Prz. Geol., 42: 161-163.
• 19. DINGWALL P.R. 2000 - Legislation and international agreements: the integration of the geological heritage in nature conservation policies. [In:] Barettino D., Wimbledon W.A.P. & Gallego E. (eds.), Geological Heritage: its conservation and management: 15-28. Instituto Tecnológico GeoMinero de España, Madrid.
• 20. DYDUCH-FALNIOWSKA A., KAŹMIERCZAKOWA R, MAKOMASKA-JUCHIEWICZ M., PERZANOWSKA-SUCHARSKA J. & ZAJĄC K. 1999 - Ostoje przyrody w Polsce. Inst. Ochr. Przyr. PAN, Kraków.
• 21. GAWLIKOWSKA E. 2000 - Ochrona georóżnorodności na Dolnym Śląsku. Państw. Inst. Geol.
• 22. JOHANSSON C.E., ANDERSEN S., ALEXANDROWICZ Z., ERIKSTAD L., FEDERE I., FREDEN C., GONGGRIJP G.P., GRUBE A., KARIS L., RAUDSEP R., SADKUNAS J., SUOMINEN V. & WIMBLEDON W.A.P. 1998 - Framework for Geosites in Northern Europe. [In:] ProGEO’97 Proceedings: 22-28. Geological Survey of Estonia.
• 23. KONDRACKI J. 2000 - Geografia regionalna Polski. Wyd. II. PWN.
• 24. KOTLARCZYK J. 1993 - Budowa geologiczna, rzeźba i krajobraz. [In:] Turnicki Park Narodowy w polskich Karpatach Wschodnich. Dokumentacja projektowa: 15-40. Polska Fundacja Ochrony Przyrody PRO NATURA, Kraków.
• 25. KOZŁOWSKI S. (red.) 1998 - Ochrona litosfery. Państw. Inst. Geol.
• 26. KOZŁOWSKI S. 1999 - Programme of geodiversity conservation in Poland. [In:] Alexandrowicz Z. (ed.), Representative geosites of Central Europe. Pol.Geol. Inst. Spec. Pap., 2: 15-18.
• 27. MAŁKOWSKI S. 1928 - Cel i znaczenie ochrony zabytków przyrody nieożywionej. Zabytki Przyrody Nieożywionej Ziem Rzecz. Pol., 1: 5-9.
• 28. MRÓZ W. & PERZANOWSKA J. 2001 - Dyrektywa Siedliskowa: siedliska przyrodnicze o znaczeniu europejskim w Polsce. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 57: 55-73.
• 29. POPRAWA D., RĄCZKOWSKI W. & MARCINIEC P. 1995 - Dokumentacyjne stanowiska geologiczne Karpat i ich ochrona. Prz. Geol., 43: 448-452.
• 30. SOLARZ W. 1997 - Environmental factor shaping bird communities in quarries. Ochrona Przyrody, 54: 141-153.
• 31. URBAN J. & WRÓBLEWSKI T. 1999 - Representative geosites of the Góry Świętokrzyskie (Holy Cross Mts) and the Nida Basin, Central Poland. [In:] Alexandrowicz Z. (ed.), Representative geosites of Central Europe. Pol. Geol. Inst. Spec. Pap., 2: 61-70.
• 32. WALASZCZYK I., CIEŚLIŃSKI S. & SYLWESTRZAK H. 1999 - Selected geosites of Cretaceous deposits in Central and Eastern Poland. [In:] Alexandrowicz Z. (ed.), Representative geosites of Central Europe. Pol. Geol. Inst. Spec. Pap., 2: 71-76.
• 33. WIEWIÓRKA J., GONERA M., KUC T. & BRUDNIK K. 1994 - Geologiczne stanowiska dokumentacyjne w Kopalni Soli Wieliczka. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 50, 4: 57-65.
• 34. WIMBLEDON W.A.P. 1999 - GEOSITES - an International Union of Geological Sciences initiative to conserve our geological heritage. [In:] Alexandrowicz Z. (ed.), Representative geosites of Central Europe. Pol. Geol. Inst. Spec. Pap., 2: 5-8.
• 35. WIMBLEDON W.A.P., ANDERSEN S., CLEAL C.J., COWIE J.W., ERIKSTAD L., GONGGRIJP G.P., JOHANSSON C.E., KARIS L.O. & SUOMINEN V. 1999 - Geological World Heritage: GEOSITES - a global comparative site inventory to enable prioritisation for conservation. Memorie Descrittive della Carta Geologica d’ Italia, 54: 45-60.
• 36. WIMBLEDON W.A.P. (ed.) 1998 - A first attempt at a geosites framework for Europe - an IUGS initiative to support recognition of world heritage and European geodiversity. Geol. Balcan., 28: 5-32.
• 37. WRÓBLEWSKI T. 2000 - Ochrona georóżnorodności w regionie świętokrzyskim. Państw. Inst. Geol.