Geofizyczne klasyfikacje właściwości górotworu

• Autorzy: Pilecki Z.

Warianty tytułu

EN

Geophysical classifications of rock mass properties

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pierwszej części artykułu przedstawiono przegląd klasyfikacji geotechnicznych opartych na parametrach geofizycznych dla rozpoznania właściwości górotworu. Szerzej omówiono podstawowe zależności tych klasyfikacji oraz nomogramy do wyznaczania parametrów górotworu. W drugiej części podano przykład obliczeń jakości górotworu oraz modułów sprężystości i deformacji dla potrzeb projektowania tunelu drogowego w Węgierskiej Górce. Podkreślono zgodność i dużą wiarygodność wyznaczonych modułów deformacji metodą Bartona (1996) i Bestyńskiego (1997). Wskazano na potrzebę dalszego rozwoju rozpoznania właściwości górotworu metodami geofizycznymi, a zwłaszcza sejsmiczną z uwzględnieniem takich dodatkowych parametrów jak prędkość fali S i tłumienie.

EN

First, a review of ucolcchnical classifications based on geophysical parameters for rock mass recognition has been presented. The basic interrelations of these classifications as well as graphs for determination of rock mass parameters have been described in some detail. Then, an example of rock mass quality and modulus of elasticity and deformation calculations for project of road tunnel in Węgierska (iórka has been presented. Demonstrated are the consistence and great reliability of Barton (1996) method for the case of minimal values and Heslyński (1997) method used to determine deformation modulus. There is a need for further development of geophysical methods for rot k mass properties recognition, especially seismic, using such parameters as S-wave velocity and attenuation.

Słowa kluczowe

PL

geotechnika; klasyfikacje górotworu; metody geofizyczne; jakość górotworu; moduły sprężystości i deformacji

EN

geotechnics; rock mass classifications; geophysical methods; rock mass quality; elasticity and deformation modulus

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 51, nr 7
• Strony: 609--614
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Pilecki Z.

• Polska Akademia Nauk, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią, ul. Wybickiego 7, 31-261 Kraków

Bibliografia

• 1. BARTON N. 1995 - The influence of joint properties in modeling of jointed rock asses. Keynote Lecture, Proc. 8th ISMR Congress Tokyo, vol. III.
• 2. BARTON N. 1996 - Estimating rock mass deformation modulus for excavation disturbed zone studies. Proc. of Excavation disturbed zone workshop, eds. J. B. Montino & C. D. Martin, September 20 1996, Manitoba, Canada, 133-144.
• 3. BARTON N. R., LIEN R. & LUNDE J. 1974 - Engineering classification of rock masses for the design of tunnel support. Rock Mechanics, 6: 189-239.
• 4. BESTYNSKI Z. 1997 - Ocena właściwości geotechnicznych fliszu karpackiego na podstawie badań geofizycznych. Praca doktorska, AGH, Kraków.
• 5. BIENIAWSKI Z. T. 1978 - Determining rock mass deformability: experience from case-histories. Int. J. Rock Mech. Min. Sc. & Geomech. Abstr., 15: 237-247.
• 6. BIENIAWSKI Z. T. 1984 - Rock mechanics design in mining and tunneling. Balkema. Rotterdam.
• 7. BIENIAWSKI Z. T. 1989 - Engineering rock mass classification. Wiley, New York.
• 8. DEERE D. U., HENDRON A. J., PATTON F. D. & CORDING E. J. 1967 - Design of surface and near surface construction in rock. Proc. 8th US Symp. on Rock Mech., New York, 237-302.
• 9. DUBIŃSKI J. 1989 - Sejsmiczna metoda wyprzedzającej oceny zagrożenia wstrząsami górniczymi w kopalniach węgla kamiennego. Pr. Nauk. GIG, seria dodatkowa.
• 10. DUBIŃSKI J. & KONOPKO W. 2000 - Tąpania - ocena, prognoza i zwalczanie. Wyd. GIG, Katowice.
• 11. DWORAK J. 1990 - Wykorzystanie kinematycznych charakterystyk fal sejsmicznych w diagnostyce górotworu. Praca doktorska. GIG.
• 12. DZIEWAŃSKI J. 1985 - Badanie metodami geofizycznymi właściwości masywu skalnego. Mat. I Kraj. Konf. Nauk. Techn. „Zastosowanie metod geofizycznych w górnictwie kopalin stałych”, t. I, Jaworze, 6-8 listopada 1985, 85-93.
• 13. DZIEWAŃSKI J., PILECKI Z. & SROCZYŃSKI W. 2001 - Zagadnienia badań geologiczno-inżynierskich w projektowaniu tuneli komunikacyjnych w utworach fliszu karpackiego - na przykładzie tunelu w Lalikach. Studia, Rozprawy, Monografie 96, Wyd. IGSMiE PAN, Kraków.
• 14. GOSZCZ A. 1985 - Prześwietlanie sejsmiczne jako jedna z metod oceny stanu zagrożenia tapaniami. Prz. Górn., 11-12: 354-358.
• 15. GOSZCZ A. & DWORAK J. 1982 - Określenie skłonności do tąpań na podstawie analizy tektonofizycznej oraz pomiarów sprężystych pokładu metodą sejsmiczną w wyrobiskach górniczych. Arch. Górnictwa, 27, z. 1-2.
• 16. HOEK E. 1999 - Rock Engineering - course notes by Evert Hoek, Toronto, (manuskrypt).
• 17. HOEK E., KAISER P. K. & BAWDEN W. F. 1995 - Support of underground excavations in hard rock. Balkema, Rotterdam.
• 18. KIDYBIŃSKI A. 1982 - Podstawy geotechniki kopalnianej. Wyd. Śląsk, Katowice.
• 19. KRZESZOWIEC M. 2002 - Badanie górotworu metodą geofizyczną - elektrooporową wzdłuż tuneli projektowanych w ciągu drogi ekspresowej S-94 na odcinku Węgierska Górka-Milówka, Dokumentacja badań elektrooporowych „Mak” P.W, Mysłowice, marzec 2002.
• 20. PILECKI Z. 1999 - Metoda oceny zachowania się masywu skalnego wokół wyrobiska na podstawie badań in situ. Studia i Rozprawy: 59, Wyd. PAN IGSMiE, Kraków.
• 21. SERAFIM J. L. & PEREIRA J. P. 1983 - Consideration of the geomechanical classification of Bieniawski. Proc. Int. Symp. on Eng. Geology and Underg. Constr., Lisbon, vol. 1 (II): 33-44.
• 22. SINGH B. & GOEL R. K. 1999 - Rock Mass Classification. Elsevier, Oxford.
• 23. SJÖGREN B., OFSTHUS A. & SANDBERG J. 1979 - Seismic classification of rock mass qualities. Geophys. Pros., 27: 409-442.
• 24. THIEL K. 1980 - Mechanika skał w inżynierii wodnej. PWN, Warszawa.
• 25. ZABUSKI L., THIEL K. & BOBER L. 1999 - Osuwiska we fliszu Karpat Polskich. Wyd. IBW PAN, Gdańsk.