Datowanie meteorytów kamiennych metodą potasowo-argonową

• Autorzy: Mackiewicz P. , Hałas S.

Warianty tytułu

EN

Potassium-argon dating of stone meteorites

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W niniejszej pracy, całkowicie wykonanej w Pracowni Spektrometrii Mas Instytutu Fizyki UMCS, przedstawiamy wyniki datowania sześciu meteorytów kamiennych: Baszkówka, Pułtusk, Norton County, Chico Hills, Point of Rocks i Dimmitt. Koncentrację potasu wyznaczyliśmy precyzyjnie metodą rozcieńczenia izotopowego - maksymalny błąd względny wynosi 2% w przypadku Norton County przy zawartości potasu 0,0101%. Analiza argonu została przeprowadzona za pomocą spektrometru mas z próżnią statyczną. Cały wydzielony argon potraktowaliśmy jako radiogeniczny, ponieważ atmosferyczny argon został usunięty podczas kilkugodzinnego wygrzewania w temperaturze 150°C i pompowania. Otrzymane wieki meteorytów zawierają się pomiędzy 1,28 a 3,91 miliardów lat.

EN

We have determined the K/Ar dates of the six stone meteorites: Baszkówka, Norton County, Dimmitt, Pułtusk, Chico Hills and Point of Rocks. We have obtained very precisely K content by isotope dilution mass spectrometry - max. relative error was 2% in the case of Norton County, in which the lowest %K was encountered. We have determined content of40Ar by static vacuum mass spectrometry. The total argon released was treated as radiogenic argon, because the atmospheric argon was released by heating samples in 150°C and pumping off over a few hours. The obtained dates of stone meteorites varied from 1.28 to 3.91 Ga. The oldest dates are younger than the age of the Solar System by about 0.5 Ga, likely because we did not release all the radiogenic argon.

Słowa kluczowe

PL

meteoryty; Baszkówka; Pułtusk; Norton County; Chico Hills; Point of Rocks; Dimmitt; daty K/Ar; zawartość K; stężenie Ar; spektrometria mas; rozcieńczenie izotopowe

EN

meteorites; Baszkówka; Pułtusk; Norton County; Chico Hills; Point of Rocks; Dimmitt; K/Ar ages; K content; Ar content; mass spectrometry; isotope dilution

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 51, nr 7
• Strony: 594--596
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., tab.

Twórcy

autor

Mackiewicz P.

• Instytut Fizyki, Uniwersytet M. Curie-Skłodowskiej 1, 20-031 Lublin

autor

Hałas S.

• Instytut Fizyki, Uniwersytet M. Curie-Skłodowskiej 1, 20-031 Lublin

Bibliografia

• 1. BURNETT D.S., LIPPOLT H.J. &WASSERBURG G.J. 1966 - The Relative Isotopic Abundance of 40K in Terrestrial and Meteoritic Samples. Jour. Geophys. Res., 71: 1249-1269.
• 2. BOGARD D. 1967 - Internal Rb-Sr isochron age, Earth Planet. Sc. Let., 3: 179.
• 3. DALRYMPLE G. B. & LANPHERE M. A. 1969 - Potassium Argon Dating, Principles, Techniques and Applications to Geochronology. W. H. Freeman and Company, San Francisco.
• 4. DYBCZYŃSKI R., CHWASTOWSKA J., DANKO B., KULISA K., POLKOWSKA-MOTRENKO H., SAMCZYŃSKI Z., STERLIŃSKA E. & SZOPA Z. 2001 - A study on chemical composition of Baszkówka and Mt. Tazerzait. Geol. Quarter., 45: 289-301.
• 5. GEYH M.A. & SCHLEICHER H. 1990 - Absolute Age Determination. Springer-Verlag, Berlin.
• 6. GRIER J.A., SWINDLE T.D. and KRING D.A. 1997 - 40Ar/39Ar analyses of Orvinio (H6): further lessons on incomplete degassing of impact melt breccias. Proc. Lunar and Planet. Sc., 28: 467.
• 7. HAŁAS S. 1995a - Geochronologia izotopowa oparta na rozpadzie promieniotwórczym potasu-40. Prz. Geol., 43: 993-998.
• 8. HAŁAS S. 1995b - Fizyczne podstawy termochronologii argonowej, [In:] Ogólnopolska Sesja Nauk. pt. Datowanie minerałów i skał w oparciu o rozpad promieniotwórczy potasu-40. UMCS, Lublin.
• 9. HAŁAS S. 2001 - Analiza pierwiastkowa techniką rozcieńczenia izotopowego na przykładzie określania zawartości potasu w minerałach datowanych metodą K/Ar. Elektronika, 42: 53-55.
• 10. HAŁAS S. & WÓJTOWICZ A. 2001 - K/Ar dating and stable isotope analysis of the Baszkówka and Mt. Tazerzait L5 chondrites. Geol. Quarter., 45: 315-317.
• 11. KRANKOWSKY D. & ZÄHRINGER J. 1966 - K-Ar ages of meteorites, [In:] Shaffer O.A. and Zähringer J. (ed.) Potassium Argon Dating. Springer-Verlag, Berlin.
• 12. MACKIEWICZ P. 2002 - Datowanie meteorytów metodą potasowo-argonową. Arch. Wydz. Mat. Fiz. Inform. UMCS, Lublin.
• 13. NAKAMURA N., FUJIWARA T. & SUSUMU N. 1990 - Young asteroid meltting event indicated by RB-Sr dating of the Point of Rocks meteorite. Nature, 345: 51-52.
• 14. RUBIN A.E. 1997 - Mineralogy of meteorite groups, Met. Plan. Sc., 32: 231-247.
• 15. SCHERER P. & SCHULTZ L. 2001 - Noble gases in Baszkówka and Mt. Tazerzait. Geol. Quarter., 45: 313-314.
• 16. SHUKHOLUKOV U. & LEVSKIJ L.K. 1972 - Geochemistry and Cosmo-chemistry of Isotopes of Noble Gases. Atomizdat, Moscow.
• 17. SRINIVASAN B. 1977 - Noble gases in six ordinary chondrites: comparison of exposure ages from noble gases with 26Al. Ages, Geochim. et Cosmochim. Acta, 41: 977.