Potencjał naftowy utworów dolomitu głównego w strefie Kamienia Pomorskiego. Cz. 2, Analiza ropotwórczości

• Autorzy: Kosakowski P. , Burzewski W. , Kotarba M. J.

Warianty tytułu

EN

Petroleum potential of the Main Dolomite strata of the Kamień Pomorski area (northern Poland). Part 2, Petroleum generation and expulsion processes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wyodrębniony w basenie dolomitu głównego element strukturalny platformy węglanowej Kamienia Pomorskiego jest okonturowanym facjalnie obszarem zbioru akumulacyjnego występujących tam złóż naftowych. Z tego względu obszar ten został wybrany do analizy porównawczej wytworzonego potencjału węglowodorowego w stosunku do wielkości akumulacji. Wyliczony metodą modelowania numerycznego potencjał węglowodorowy 2,5 do 8,8 kg HC/m3 skały macierzystej w odniesieniu do jej miąższości daje wielkość jednostkowego powierzchniowego potencjału węglowodorowego w przedziale od 11 do 163 kg HC/m2 powierzchni strukturalnej dolomitu głównego w strefie platformy węglanowej Kamienia Pomorskiego. Wielkości te kwalifikują system naftowy platformy węglanowej w klasie basenów naładowanych, z 16% wykorzystaniem wytworzonego potencjału ekspulsji w wielkości akumulacji złóż platformy węglanowej Kamienia Pomorskiego.

EN

The structural element of the Kamień Pomorski carbonate platform, separated from the Main Dolomite basin, is facially contoured with oil accumulations. For this reason the area was selected for a comparative analysis of hydrocarbon potential and the volume of accumulation. Hydrocarbon potential (2.5 to 8.8 kg HC/m of source rock) was calculated in relation to the thickness of the source rock by a numerical modelling method. On this basis the hydrocarbon potential was estimated. It ranges from 11 to 163 kg HC/m in the structural area of the Main Dolomite strata of Kamień Pomorski carbonate platform. With such parameters, the oil system in the carbonate platform could be classified as normally charged basin, with 16% efficiency of hydrocarbon potential in the oil accumulations of Kamień Pomorski carbonate platform

Słowa kluczowe

PL

dolomit główny; potencjał węglowodorowy; ewolucja termiczna; modelowanie procesu generowania i ekspulsji węglowodorów; platforma węglanowa Kamienia Pomorskiego

EN

Main Dolomite; hydrocarbon potential; thermal evolution; generation and expulsion modelling of hydrocarbon; Kamień Pomorski carbonate platform

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 51, nr 8
• Strony: 663--672
• Opis fizyczny: Bibliogr. 47 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kosakowski P.

• Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Burzewski W.

• Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Kotarba M. J.

• Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• 1. BASINMOD™ 1-D Reference Manual 1987 - Platte River Association. Boulder, Colorado.
• 2. BESSE J. & COURTILLOT V. 1991 - Revised and synthetic apparent polar wander paths of the African, Euroasian, North American and India Plates, and true polar wander since 200 Ma. Jour. Geophys. Res., 96 (B3): 4029-4050.
• 3. DADLEZ R., NARKIEWICZ M., STEPHENSON R.A., VISSER M.T.M. & VAN WEES J.-D. 1995 - Tectonic evolution of the Mid-Polish Trough: modelling implications and significance for central European geology. Tectonophysics, 252: 179-195
• 4. DADLEZ R., JÓŻWIAK W. & MŁYNARSKI S. 1997 - Subsidence and inversion in the western part of Polish Basin - data from seismic velocities. Geol. Quater., 41: 197-208.
• 5. DADLEZ R., MAREK S. & POKORSKI J. (ed.) 1998 - Atlas paleogeograficzny epikontynentalnego permu i mezozoiku w Polsce. Państ. Inst. Geol.
• 6. DARŁAK B, KOWALSKA-WŁODARCZYK M., KOBYŁECKA A., LESNIAK G. & SUCH P. 1998 - Przegląd wyników badań właściwości zbiornikowych i filtracyjnych wybranych skał zbiornikowych basenów młodopaleozoicznych Niżu Polskiego. [In:] Narkiewicz M. (ed.), Analiza basenów sedymentacyjnych Niżu Polskiego. Pr. Państw. Inst. Geol., 165: 147-153.
• 7. DAYCZAK-CALIKOWSKA K. 1997 - Jura środkowa - sedymentacja, paleogeografia i paleotektonika. [In:] Marek S., Pajchlowa M. (red.), Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Pr. Państw. Inst. Geol., 153: 269-283.
• 8. DECZKOWSKI Z. & FRANCZYK M. 1988 - Paleomiąższość, litofacje i paleotektonika noryku i retyku na Niżu Polskim. Kwart. Geol., 32: 93-102.
• 9. DECZKOWSKI Z. 1997 - Trias górny- sedymentacja, paleogeografia i paleotektonika. [In:] Marek S., Pajchlowa M. (ed.), Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Pr. Państw. Inst. Geol., 153: 184-187.
• 10. DEMING D. & CHAPMAN D.S. 1989 - Thermal histories and hydrocarbon generation: example from Utah-Wyoming thrust belt. AAPG Bull., 73: 1455-1471.
• 11. DOLIGEZ B., BESSIS F., BURRUS J., UNGERER Ph. & CHENET P.Y. 1986 - Integrated numerical modelling of sedimentation, heat transfer, hydrocarbon formation and fluid migration in sedimentary basin. [In:] Burruss J. (ed.), Thermal modelling in Sedimentary Basins. Technip, Paris: 173-195.
• 12. DORE A.G., AUGUSTSON J.H., HERMANRUD C., STEWART D.J. & SYLTAO. (eds.) 1993 - Basin Modelling: Advances and Applications. NPF Spec. Publ. 3, Elsevier, Amsterdam.
• 13. DYKSTRA J. 1987 - Compaction correction for burial history curves: application to Lopatin's method for source rock maturation determination. GeoByte, 2: 16-23.
• 14. FORBES P.L., UNGERER., KUHFUSS A.B., RIIS F. & EGGEN S. 1991 - Compositional modelling of petroleum generation and expulsion. Trial application to as local mass balance in the Smorbukk Sor field (Norway). AAPG Bull., 75: 873-893.
• 15. GAJEWSKA I. 1997 - Trias środkowy - sedymentacja, paleogeografia i paleotektonika. [In:] Marek S., Pajchlowa M. (ed.), Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Pr. Państw. Inst. Geol., 153: 144-151.
• 16. GĄSIEWICZ A., WICHROWSKAM. & DARŁAK B. 1998 - Sedymentacja i diageneza a właściwości zbiornikowe utworów dolomitu głównego (Ca2) w polskim basenie cechsztyńskim. [In:] Narkiewicz M. (ed.), Analiza basenów sedymentacyjnych Niżu Polskiego. Pr. Państw. Inst. Geol., 165: 195-203.
• 17. GRADSTEIN F.M. & OGG J.G. 1995 - A Phanerozoic time scale. Episodes, 19.
• 18. HUNT J. M. 1996 - Petroleum geochemistry and geology. W.H. Freeman and Company, San Francisco.
• 19. JASKOWIAK-SCHOENEICHOWA M. 1981 - Sedymentacja i stratygrafia kredy górnej w północno-zachodniej Polsce. Pr. Inst. Geol., 98.
• 20. KARNKOWSKI P. H. 1999 - Origin and evolution of the Polish Rotliegend Basin. Pol. Geol. Inst., Spec. Pap., 3.
• 21. KOTARBA M., KOSAKOWSKI P., KOWALSKI A., WIĘCŁAW D. 1998a - Wstępna charakterystyka geochemiczna substancji organicznej i potencjału węglowodorowego utworów dolomitu głównego Niżu Polskiego. Pr. Państw. Inst. Geol., 165: 227-235.
• 22. KOTARBA M., WIĘCŁAW D. & KOWALSKI A. 1998b - Wstępna charakterystyka geochemiczna substancji organicznej i potencjału węglowodorowego utworów dolomitu głównego Niżu Polskiego. Pr. Państw. Inst. Geol., 165: 261-273.
• 23. KOTARBA M.J., KOSAKOWSKI P., WIĘCŁAW D. & KOWALSKI A. 2003 - Potencjał naftowy utworów dolomitu głównego w strefie Kamienia Pomorskiego. Część 1 - Macierzystość. Prz. Geol., 51: 587-594.
• 24. MAREK S. 1988 - Paleomiąższość, litofacje i paleotektonika epikontynentalnej kredy dolnej w Polsce. Kwart. Geol., 32: 157-173.
• 25. MAREK S. 1997 - Kreda dolna - sedymentacja, paleogeografia i paleotektonika. [In:] Marek S., Pajchlowa M. (ed.), Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Pr. Państw. Inst. Geol., 153: 362-367.
• 26. MENNING M. 1995 - A Numerical Time Scale for the Permian and Triassic Periods: An Integrated Time Scale. [In:] Scholle P.A., Peryt T.M., Ulmer-Scholle D.S. (eds.), The Permian of Northern Pangea, 1, Springer-Verlag: 77-97
• 27. NAWROCKI J. 1997 - Permian to Early Triassic magnetostratigraphy from the Central European basin in Poland: Implications on regional and worldwide correlation. Earth & Planetary Sc. Letters, 152: 37-58
• 28. NIEMCZYCKA T. & BROCHWICZ-LEWIŃSKI W. 1988 - Rozwój górnojurajskiego basenu sedymentacyjnego na Niżu Polski. Kwart. Geol., 32: 132-147.
• 29. NIEMCZYCKA T. 1997 - Jura górna - sedymentacja, paleogeografia i paleotektonika. [In:] Marek S., Pajchlowa M. (ed.), Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Pr. Państw. Inst. Geol., 153: 327-333.
• 30. NOWICKA A. 2002 - Ilościowa ocena prognostycznych zasobów geologicznych węglowodorów w poziomie dolomitu głównego w północno-zachodniej Polsce. Basen permski Niżu Polskiego - dolomit główny - budowa i potencjał zasobowy. Konf. Nauk.-Tech., Piła: 89-98.
• 31. PEPPER A.S. & CORVI P.J. 1995 - Simple kinetic models of petroleum formation. Part I: oil and gas generation from kerogen. Mar. Petrol. Geol., 12: 291-319.
• 32. POPRAWA P. 2000 - Analiza historii termicznej basenu polskiego. [In:] Kotarba M. (ed.), Potencjał i bilans węglowodorowy utworów dolomitu głównego basenu permskiego Polski - Blok VII. Raport z realizacji projektu badawczego. Arch. BG Geonafta, Warszawa.
• 33. SEMYRKA R. 1985 - Uwarunkowania roponośności utworów dolomitu głównego na obszarze Pomorza Zachodniego. Pr. Geol. Komis. Nauk Geol. PAN Kraków, 129: 1-114.
• 34. SWEENEY J.J. & BURNHAM A.K. 1990 - Evaluation ofa simple model of vitrinite reflectance based on chemical kinetics. Bull. AAPG, 74: 1559-1570.
• 35. SZYPERKO-TELLER A. 1997 - Trias dolny - sedymentacja, paleogeografia i paleotektonika. [In:] Marek S., Pajchlowa M. (ed.), Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Pr. Państw. Inst. Geol., 153: 121-133.
• 36. SZYPERKO-TELLER A. & MORYC W. 1988 - Rozwój basenu sedymentacyjnego pstrego piaskowca na obszarze Polski. Kwart. Geol., 32: 53-70.
• 37. UNGERER P., ESPITALIE J., BEHAR J. & EGGON F. 1988a- Modelisation mathematique des interaction entre craquege thermique et migration lors de la formation du petrole et du gaz. C. R. Acad. Sc., 2: 927-934.
• 38. UNGERER P., BEHAR F., VILLALBA M., HEUM O.R. & AUDIBERT A. 1988b - Kinetic modelling of oil cracking. Advances of Organic Geochemistry, 13: 857-868.
• 39. UNGERER P., BURRUS J., DOLIGEZ B., CHENET P. & BESSIS F. 1990 - Basin evaluation by integrated 2-D modelling of heat transfer, fluid flow, hydrocarbon generation and migration. Bull. AAPG, 74: 309-335.
• 40. VAN DER VOO R. 1993 - Paleomagnetism of the Atlantic, Tethys and Iapetus Oceans. Cambridge Univ. Press.
• 41. WAGNER R. 1988 - Ewolucja basenu cechsztyńskiego w Polsce. Kwart. Geol., 32: 33-51.
• 42. WAGNER R. 1994 - Stratygrafia osadów i rozwój basenu cechsztyńskiego na Niżu Polskim. Pr. Państw. Inst. Geol., 146: 1-71.
• 43. WAGNER R. 2000 - Charakterystyka facjalna i paleogeograficzna utworów dolomitu głównego. [In:] Kotarba M. (ed.), Potencjał i bilans generowania utworów dolomitu głównego basenu permskiego Polski - Blok II. Arch. BG Geonafta, Warszawa.
• 44. WAGNER R., LESZCZYŃSKI K., POKORSKI J. & GOMULAK K. 2002 - Palaeotectonic cross-sections through the Mid-Polish Trough. Geol. Quart., 46: 293-306.
• 45. WELTE D.H., HORSFIELD B. & BAKER D.R. (eds.) 1997 - Petroleum and Basin Evolution, Springer-Verlag.
• 46. WYGRALA B. 1989 - Integrated study ofan oil field in the southern Po Basin, northern Italy. Berichte der Forschnugszentrum, Germany, 2313.
• 47. YALCIN M.N, LITTKE R. & SACHSENHOFER R.F 1997 - Thermal History of Sedimentary Basins. [In:] Welte D.H., Horsfield B., Baker D.R. (eds.), Petroleum and Basin Evolution. Springer: 71-168.