Zmienność cech zbiornikowych przestrzeni porowo-szczelinowej piaskowców karpackich i ich kwalifikacja naftowa

• Autorzy: Kuśmierek J. , Smeryka R.

Warianty tytułu

EN

Variability of reservoir properties of the pore-fracture space in Carpathian sandstones and their petroleum qualification

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Odkrycie nowych złóż węglowodorów w obszarach o słabym rozpoznaniu wiertniczym uzależnione jest m.in. od trafnego prognozowania cech zbiornikowych potencjalnych serii ropogazonośnych. Jak wykazały wyniki modelowań systemów naftowych karpackich jednostek strukturalno-facjalnych strefą perspektywiczną dla udokumentowania nowych zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego jest południowo-wschodnia część Karpat polskich. Ocena parametrów zbiornikowych piaskowców fliszowych w tej strefie oparta jest na analizie i interpretacji pomiarów porozymetrycznych próbek piaskowców gruboławicowych pochodzących z wychodni potencjalnych serii ropogazonośnych. Zastosowanie metody porozymetrycznej, umożliwiającej precyzyjną charakterystykę geometrii przestrzeni porowo-szczelinowej badanych litotypów piaskowcowych, pozwoliło na ustalenie istotnych prawidłowości determinujących ich kwalifikacje do grupy skał zbiornikowych dla węglowodorów. W północno-zachodniej strefie obszaru badań cechy zbiornikowe litotypów piaskowcowych związane są z powszechną obecnością mezo- i makroporów, natomiast w strefie południowo-wschodniej głównie z systemem mikroporów i obecnością szczelin.

EN

Discovery of new hydrocarbon accumulations in areas that have been weakly recognized by drilling depends, among others, on correct prediction of reservoir properties in potential oil- and gas-bearing series. As demonstrated by results of modelling for petroleum systems of the Carpathian structural-facial units, the southeastern part of the Polish Carpathians is a prospective zone for documenting new oil and gas reserves. Evaluation of reservoir properties of flysch sandstones in this zone has been based on analysis and interpretation of porosimetric measurements on samples of thick-bedded sandstones taken from exposures of potential oil- and gas-bearing series. Application of the porosimetric method, which has enabled detailed characteristic of geometry of the pore-fracture space in sandy lithotypes, has allowed us to establish some essential regularities that determine their qualification among hydrocarbon reservoir rocks. In the northwestern part of the study area reservoir properties of the sandy lithotypes are related to common occurrence of mesopores and micropores, whereas in the southeastern part they are related mainly to the system of micropores and occurrence of fractures.

Słowa kluczowe

PL

Karpaty fliszowe; litotypy piaskowcowe; interpretacja pomiarów porozymetrycznych; kwalifikacja naftowa skał zbiornikowych

EN

flysch Carpathians; sandy lithotypes; interpretation of porosimetric measurements; features of the pore-fracture space; petroleum qualification of reservoir rocks

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 51, nr 9
• Strony: 732--743
• Opis fizyczny: Bibliogr. 35 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kuśmierek J.

• Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Akademia Górniczo-Hutnicza, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Smeryka R.

• Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Akademia Górniczo-Hutnicza, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• 1. BACHLEDA-CURUŚ T. & SEMYRKA R. 1992 - Badania porozymetryczne typowych skał zbiornikowych. [W:] Dokumentacja projektu badawczego KBN nr 9 0427 91 01. Arch. ISE AGH, Kraków.
• 2. BACHLEDA-CURUŚ T. & SEMYRKA R. 1995 - Analiza porozymetryczna. [W:] Zastosowanie zintegrowanych modeli geodynamicznych i petrofizycznych dla prognozowania potencjału naftowego. Proj. Cel. Nr 99319 93 C/1599 KBN-PGNiG, Warszawa.
• 3. BACHLEDA-CURUŚ T. & SEMYRKA R. 1997 - Zastosowanie analizy porozymetrycznej dla oceny przestrzeni porowej skał w profilach utworów karbonu dolnego i kambru środkowego północno-zachodniej Polski. Geologia, 23: 165-188.
• 4. BACZYŃSKI A. (ed.) 1992 -Zestawienie parametrów charakteryzujących cechy zbiornikowe, miąższość i litologię oraz nasycenie płynami kompleksów stratygraficznych fliszu karpackiego w wybranych profilach wierceń. Arch. ISE AGH.
• 5. BASZKIEWICZ A., DZIADZIO P. & PROBULSKI J. 2001 - Stratygrafia sekwencji, petrogeneza i potencjał zbiornikowy piaskowców istebniańskich i ciężkowickich w zachodniej części fałdu Iwonicza Zdroju. Prz. Geol., 49: 417-424.
• 6. BROMOWICZ J. (ed.) 2001 - Wyniki badań petrograficznych typowych litofacji zbiornikowych fliszu karpackiego. [W:] Charakterystyka parametrów petrograficznych fliszoywch serii ropogazonośnych Karpat Polskich. Pol. Jour. Minerl. Res., 4: 31-76.
• 7. BURZEWSKI W., SEMYRKA R. & SŁUPCZYŃSKI K. 2001 - Kwalifikacja naftowa przestrzeni porowej skał zbiornikowych. Pol. Jour. Miner. Res., 3: 185-189.
• 8. CIECHANOWSKA M. (ed.) 1993 - Interpretacja profilowań geofizyki wiertniczej w zakresie wyznaczania uśrednionych parametrów petrofizycznych i potencjałów macierzystości karpackiej formacji ropogazonośnej. Arch. ISE AGH.
• 9. CIECHANOWSKA M. (ed.)1995 - Kompleksowa interpretacja profilowań geofizyki wiertniczej; w: Zastosowanie zintegrowanych modeli geodynamicznych i petrofizycznych dla prognozowania potencjału naftowego. Arch. IGNiG.
• 10. KARNKOWSKI P. 1993 - Złoża gazu ziemnego i ropy naftowej w Polsce. t. 2, Karpaty i zapadlisko przedkarpackie. Tow. Geosyn. GEOS, Kraków.
• 11. KOTLARCZYK J. 1978 - Stratygrafia formacji z Ropianki (fm), czyli warstw inoceramowych w jednostce skolskiej Karpat fliszowych. Pr. Geol. PAN, 108: 1-82.
• 12. KRÓLIKOWSKI J. & KĄKOL M. 1989 - Rozkład miąższości i możliwości korelacji litostratygraficznej warstw istebniańskich na wschód od Wisłoki. Nafta, 1: 148-155.
• 13. KULCZYCKI W. 1959 - Zagadnienie porowatości, szczelinowatości i przepuszczalności pokładów ropnych i gazowych w Karpatach Środkowych. Nafta, 4: 102-108.
• 14. KUŚMIEREK J. 2001 - Charakterystyka litologiczno-miąższościowa kompleksów karpackiej formacji naftowej. [In:] Charakterystyka parametrów petrograficznych fliszoywch serii ropogazonośnych Karpat Polskich. Pol. Jour. Miner. Res., 4: 19-29.
• 15. KUŚMIEREK J., HALAT Z., MAĆKOWSKI T. & PAPIERNIK B. 1991-1994 - Bilans zasobów węglowodorów basenu centralnokarpackiego. Proj. bad. nr 9 0427 91 01 KBN, Warszawa.
• 16. KUŚMIEREK J. (ed.) 1994-1996 - Zastosowanie zintegrowanych modeli geodynamicznych i petrofizycznych dla prognozowania potencjału naftowego. Proj. Cel. Nr 99319 93 C/1599 KBN-PGNiG, Warszawa.
• 17. KUŚMIEREK J., MAĆKOWSKI T. & ŁAPINKIEWICZ A.P. 2001 - Wpływ synsedymentacyjnych nasunięć i fałdowań na wyniki dwuwymiarowych modelowań generowania węglowodorów w obszarze wschodniej części Karpat polskich. Prz. Geol., 49: 412-417.
• 18. KUŚMIEREK J. (ed.) 2001 - Charakterystyka parametrów petrofizycznych fliszowych serii ropogazonośnych Karpat polskich. Pol. Jour. Miner. Res., 4: 1-165.
• 19. LEŚNIAK G. & SUCH P. 1999 - Katalog karpackich skał zbiornikowych. Mat. z Konf. Nauk. Raba Niżna 19-21 maja 1999 r.
• 20. MITURA F. & BIRECKI T. 1966 - Budowa geologiczna Karpat między Korczyną a Domaradzem. Pr. Inst. Naft., Wyd. „Śląsk”, Katowice.
• 21. PERRODON A. 1980 - Géodynamique pétroliére. Masson-Elf Aquitaine, Paris.
• 22. PESZAT Cz. 1988 - Znaczenie surowcowe rozsypliwych piaskowców istebniańskich i ciężkowickich województwa krośnieńskiego. Geologia, 14: 5-37.
• 23. PESZAT Cz. 1997 - Petrografia i własności surowcowe fluksoturbidytowych piaskowców glaukonitowych warstw krośnieńskich rejonu Bóbrka-Polany. Biul. Inst. Geol., 376: 93-120.
• 24. PITTMAN E.D. 1979 - Relationship of porosity and permeabillity to various parameters. AAPG Bull., 76: 191-198.
• 25. SIKORA W. 1959 - Uwagi o stratygrafii i paleogeografii warstw krośnieńskich na przedpolu Otrytu między Szewczenkiem a Polaną. Kwart. Geol., 3: 569-582.
• 26. SUCH P. KOWALSKA-WŁODARCZYK M. & DARŁAK B. 1993 - Badania ciśnień kapilarnych piaskowców istebniańskich. Nafta-Gaz, 5: 135-145.
• 27. SUCH P. MALINOWSKA A. & LEŚNIAK G. 1998 - Historia diagenetyczna a własności zbiornikowe piaskowców istebniańskich w rejonie Osobnicy. Mat. Konf. Dzień dzisiejszy przemysłu naftowego. 40-lecie Oddz. Gorlice SITPNiG, 20-27.05.
• 28. SUCH P. 2000 - Studium badań przestrzeni porowej skał dla potrzeb geologii naftowej. Pr. IGNiG, 104: 1-96.
• 29. SUCH P. 2002 - Wykorzystanie porozymetrii rtęciowej w analizie przestrzeni porowej skał zbiornikowych. Pr. IGNiG, 113: 1-84.
• 30. TOKARSKI A. 1947 - Ramowa tektonika fałdów jasielskich. Mat. Fizjogr. Kraju, 7: 1-13.
• 31. UNRUG R. 1968 - Kordyliera śląska jako obszar źródłowy materiału klastycznego piaskowców fliszowych Beskidu Śląskiego i Beskidu Wysokiego (polskie Karpaty Zachodnie). Rocz. Pol. Tow. Geol., 38: 81-164.
• 32. VAVRA CH.L., KALDI J.G. & SNEIDER R.M. 1992 - Geological applications of capillary pressure: A Review. AAPG Bull., 76: 840-850.
• 33. WASHBURN R.N. 1921 - Note on the method of determining the distribution of pore sine in a porous material. Proceedings of National Academy of Science, 7: 115-116.
• 34. WDOWIARZ S. 1960 - Ropa naftowa i gaz ziemny na tle geologii Karpat. Wyd. Geol.
• 35. WENDORFF M. 1986 - Excursion No. B-7. 3. Facies relationships in the Krosno Beds in the eastern part of the Silesian tectonic unit: an outline of qualitative and quantitative analysis. [W:] 7th European Regional Meeting Kraków - Poland. Excursion Guidebook. A.K.Teisseyre (ed.). Ossolineum, Wrocław: 121-125.