Wpływ obecności iłów, porowatości oraz nasycenia porów wodą i gazem na parametry sprężyste skał zbiornikowych określanych na podstawie teoretycznych modeli ośrodków porowatych i danych geofizyki wiertniczej

• Autorzy: Bała M.

Warianty tytułu

EN

Effects of shale content, porosity and water- and gas-saturation in pores on elastic parameters of reservoir rocks based on theoretical models of porous media and well-logging data

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The paper describes effects of shale content, porosity and water- and gas saturation on elastic parameters of rocks. The analysis was based on theoretical relationships for porous media, known as the Biot-Gassmann's and Kuster and Toksöz's models, and on Raymer-Hunt-Gardner formulas. Well-logging data and results of the quantitative interpretation of well logs were also analysed. The relationships between P-wave and S-wave velocities and reservoir parameters may contribute to solving some problems associated with seismic interpretation of wave forms in Miocene gas deposits in the Carpathian Foredeep.

Słowa kluczowe

PL

nasycenie wodą; nasycenie gazem; prędkość fali P; prędkość fali S; współczynnik Poissona; skały zbiornikowe

EN

P-wave velocity; S-wave velocity; elastic modulus; Poisson ratio; shale content; water saturation; gas saturation

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2007
• Tom: Vol. 55, nr 1
• Strony: 46--46
• Opis fizyczny: –53, Bibliogr. 36 poz., rys., tab., wykr

Twórcy

autor

Bała M.

• Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Akademia Górniczo-Hutnicza, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków,,

Bibliografia

• BAŁA M. 1988 - Vp/Vs jako wskaźnik litologii skał, ich porowatości oraz nasycenia węglowodorami. IV Krajowa Konferencja Nauk. Techn. z zakresu Geof. Wiertniczej. Dżonków: 13-19.
• BAŁA M. 1989-Analiza obrazu falowego zarejestrowanego przy profilowaniu akustycznym w odwiercie pod kątem oceny parametrów sprężystych i zbiornikowych skał. Z. Nauk. AGH, Geofizyka Stosowana, 3, 1247: 1-166.
• BAŁA M. 1994-Effect of water and gas saturation in layers on elastic parameters of rocks and reflection coefficients of waves. Acta Geoph. Polon., 42: 149-158.
• BAŁAM. 1997-Changes of Elastic Parameters in Gaseous Formation on the Basis of Theoretical Model of Porous Rocks. 59th EAGE Conference and Technical Exhibition. 26-30 May, Geneva, Rock Physics, P063.
• BAŁA M. 1998 - Porównanie prędkości fal sprężystych obliczonych przy pomocy różnych modeli teoretycznych w zależności od parametrów petrofizycznych skał. Tech. Poszuk. Geol., 3: 71-81.
• BAŁA M. 2001 - Analiza wpływu obecności gazu w porach skalnych na prędkość fal sprężystych na przykładzie wybranych horyzontów złoża "R". Prz. Geol., 49: 1167-1175.
• BAŁA M., CICHY A. & JARZYNA J. 2003 - Modelowanie prędkości propagacji i tłumienia fal podłużnych i poprzecznych w skałach porowatych w powiązaniu z otworowymi badaniami geofizycznymi. Projekt badawczy KBN nr 8 T12B046 20. Arch. Zakładu Geofizyki Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH.
• BAŁA M. & CICHY A. 2003 - Estymacja prędkości fal podłużnych i poprzecznych przy wykorzystaniu modeli teoretycznych oraz danych geofizyki wiertniczej. Prz. Geol., 51: 1058-1063.
• BAŁA M., WITEK K., WOŹNICKA U. & ZORSKI T. 2005 - Modelowanie wpływu zmiennego nasycenia gazem przestrzeni porowej skał na wyniki pomiarów akustycznych i innych profilowań w otworach oraz sejsmicznych pól falowych. Projekt badawczy nr 4 T12B 056 29, etap1 2005. Arch. Zakładu Geofizyki Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH.
• BORYS Z.& MYŚLIWIEC M. 2002-Zmiana modelu geologiczno-złożowego w wyniku zastosowania nowej metodyki interpretacji danych sejsmicznych i otworowych na przykładzie rejonu złoża gazu ziemnego Żołynia. Konferencja Naukowo-Techniczna Geopetrol, Pr. Instytutu Nafty i Gazu: 26-38.
• CASTAGNAJ.P., BATZLE M.I. & KAN T.K. 1993-Rock physics - the link between rock properties and AVO response, Investigation Geophysics, 8: 3-36.
• DVORKIN J., MOOS D., PACKWOOD J.L. & NUR A.M. 1999-Identifying patchy saturation from well logs. Geophysics. 64: 1756-1759.
• GĄSIOR I., KLAJA J., KOWALSKA S., PRZELASKOWSKA A. & ZALEWSKA J. 2004-Analiza rozkładu nasycenia wodą przestrzeni porowej skał mioceńskich na podstawie badań metodą NMR. Konferencja Naukowo-Techniczna Geopetrol, 2004. Pr. Instytutu Nafty i Gazu.
• HAN D.H., NUR A. & MORGAN D. 1986-Effects of porosity and clay content on wave velocities in sandstones. Geophysics, 51: 2093-2107.
• JONES L.E. & WANGHT H.F. 1981 - Ultrasonic velocities in Creataceous shales from the Williston basin. Geophysics. 44: 288-297.
• KATAHARA K.W. 1996 - Clay mineral elastic properties. Presented at the 66th Ann. Int. Mtg., Society Expl. Geoph.: 1691-1694.
• KOWALIK J. 2000 - ProGeo3.8. Dokumentacja programu w Geofizyce Kraków Sp. z o.o.
• KRIEF M., GARAT J., STELLINGWERFF J. & VENTRE J. 1990 - A petrophysical interpretation using the velocities of P and S waves (Full-waveform Sonic). The Log Analyst November-December: 355-369.
• KUSTER G.T. & TOKSÖZ M.N. 1974 - Velocity and attenuation of seismic waves in two-phase media. Part I, Theoretical Formulations. Geophysics, 39: 587-606.
• MARION D., NUR A. & HAN. D 1992 - Compressional velocity and porosity in sand-clay mixtures. Geophysics, 52: 554-563.
• MYŚLIWIEC M. 2004 a - Poszukiwania złóż gazu ziemnego w osadach miocenu zapadliska przedkarpackiego na podstawie interpretacji anomalii sejsmicznych - podstawy fizyczne i dotychczasowe wyniki. Prz. Geol., 52: 299-306.
• MYŚLIWIEC M. 2004 b - Typy pułapek gazu ziemnego i strefowość występowania ich złóż w osadach miocenu wschodniej części zapadliska przedkarpackiego. Prz. Geol., 52: 657-664.
• NEASHAM J.W. 1977 - The Morphology of Dispersed Clay in Sandstone Reservoirs and its Effect on Sandstone Shalines, Pore Space and Fluid Flow Properties. SPE Journal, paper 6858.
• PIETSCH K., GRUSZCZYK E., BAŁA M., JARZYNA J., LEŚNIAK A., DANEK T., KOBYLARSKI M., MARZEC P., STADTMÜLLER M., TATARATA A., FRANCZYK A. & WITEK K. 2003-2004 - Opracowanie kryteriów sejsmicznej lokalizacji złóż węglowodorów dla warunków zapadliska przedkarpackiego w oparciu o nowe techniki trójskładowych pomiarów sejsmicznych (3c) i modelowań całkowitego pola falowego. Projekt celowy nr 6T12 2003 C/06006, 2003-2004.
• RAYMER L.L., HUNT E.R. & GARDNER J.S. 1980 - An improved sonic transit time to porosity transform 21st SPWLA, July: 8-11.
• RUHOVETS N. & FERTLW.H. 1982 - Digital Shaly Sand Analysis Based on Waxman-Smits Model and Log Derived Clay Typing. 8th Eur. Well Logging Symp., SPWLA/SAID: 107-134.
• SCHLUMBERGER Educational Services 1996 - Log Interpretation Charts, Houston.
• SUCH P. 2004 - Analiza właściwości zbiornikowych i filtracyjnych rdzeni z otworów Chałupki Dębniańskie 3 i Jasionka 4. Konferencja Naukowo-Techniczna Geopetrol, Pr. Inst. Nafty i Gazu: 793-796.
• ŚRODOŃ J. & KOWALSKA S. 2004 - Ocena ilościowa i jakościowa składu mineralnego skał mioceńskich z otworów Jasionka 4 i Chałupki Dębniańskie 3. Konferencja Naukowo-Techniczna Geopetrol, Pr. Inst. Nafty i Gazu: 779-782.
• TATHAM R.H. 1982-Vp/Vs and lithology. Geophysics, 41: 837-849.
• THOMSEN L. 1986-Weak elastic anisotropy. Geophysics, 51: 1954-1966.
• TOKSÖZ M.N., CHENG C.H. & TIMUR A. 1976 - Velocities of seismic waves in porous rocks. Geophysics, 41: 621-645.
• TOSAYA C. 1982 - Acoustical properties of clay-bearing rocks. Ph. D. dissertation, Stanford University: 1-128.
• WOOD A.B. 1957 - Textbook of Sound; Being an Account of the Physics of Vibrations with Special Reference to Recent Theoretical and Technical Developments. Neil & Co. Ltd., Edinburgh.
• ZHU F., GIBSON R.L. & ESTIL R. 2001 - A Critical Clay Content Model of Sand-Shale Mixtyres from Log Data in the Gulf of Thailand. SEG, Expended Abstract.
• ZYCHOWICZ J. & WÓJTOWICZ S. 2000-Dokumentacja otworu ChD-2, Końcowe orzeczenie geofizyczne. Arch. Geofizyka Kraków S.A.