Wody podziemne bloku przedsudeckiego-tło hydrogeochemiczne i jakość

• Autorzy: Buczyński S. , Modelska M.

Warianty tytułu

EN

Sudety Mountains foreland groundwater-hydrogeochemical background and quality

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The study area-the Bystrzyca River catchment extends over about 1500 kmexp.2 of the Sudety Mts foreland [SW Poland]. The chemical composition of groundwater collected in 2004 from 57 sampling wells within the Holocene-Pliocene and Miocene aquifers throughout the Bystrzyca River catchment was analyzed. The results served to study the hydrogoechemical background and quality of groundwater. Groundwater of both aquifers were usually dominated by HCO3- (with the background of 47–400 mg/l and 110-260 mg/l for Holocene-Pliocene and Miocene aquifers, respectively, SO4exp. 2- [9–200 mg/l; 6-82 mg/l], Caexp.2+[20-101 mg/l; 32-72 mg/l] and Mgexp.2+[4.8-20 mg/l; 7.2-16 mg/l] ions, but the quality of groundwater from theMiocene aquifer was relatively better. The similar chemical composition of the both aquifer’s groundwater shows that the Miocene aquifer was reinforced by water seepage from the upper Holocene-Pliocene aquifer. Thus, the water from the Holocene-Pliocene aquifer could have been the source of anthropogenic pollutions to the Miocene aquifer. However, groundwater from the Miocene aquifer contain more Fetot and Mnexp.2+ ions, attributed to geogenic influences. Concentration of toxic ions like NOexp.2- and probably anthropogenic NOexp.3- and Clexp.- ions in the studied groundwaters was low, not exceeding the limits for potable water [as defined by Polish standards; Official Journal. No. 203, item1718].

Słowa kluczowe

PL

woda podziemna; tło hydrogeochemiczne; jakość wód podziemnych; blok przedsudecki

EN

groundwater; hydrogeochemical background; water quality; Sudety Mts.

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2007
• Tom: Vol. 55, nr 2
• Strony: 145--145, 150
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Buczyński S.

autor

Modelska M.

• Instytut Nauk Geologicznych, Uniwersytet Wrocławski, Pl. M. Borna 9, 50-205 Wrocław,

Bibliografia

• ALBUL S. P. 1969 - Rudopoiskowa gidrogieochemija. Wyd. Uniw. Drużby Narodow, Moskwa.
• BOCHEŃSKA T., LUBCZYŃSKI M. & SZCZEPIŃSKI J. 1989 - Kilka uwag o możliwościach odnawiania wód podziemnych w rejonie Świdnicy. Pr. Naukowe Instytutu Geotechniki Politechniki Wrocławskiej, 58: 19-24.
• BUCZYŃSKI S. 2005 - Warunki hydrogeologiczne osadowych formacji trzeciorzędu na bloku przedsudeckim (na przykładzie zlewni Bystrzycy). Rozprawa doktorska, Arch. Uniw. Wroc.
• BUCZYŃSKI S. & MODELSKA M. 2005 - Skład chemiczny wód podziemnych bloku przedsudeckiego na przykładzie zlewni Bystrzycy, [W:] Zagadnienia interdyscyplinarne w górnictwie i geologii, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław: 161-171.
• CIĘŻKOWSKI W., KRYZA H., KRYZA J., PULINA M., ØEHAK J., STAŚKO S. & TARKA R. 1997a - Wody podziemne i wpływ czynników antropogenicznych na ich zasoby i jakość. [W:] Jahn A., Kozłowski S. & Pulina M. (red.) 1997 - Masyw Śnieżnika - zmiany w środowisku przyrodniczym. Wyd. PAE, Warszawa: 147-167.
• DENDEWICZ A. & KRAWCZYK J. 1989 - Perspektywiczne struktury wodonośne w niecce wrocławskiej. [W:] Konf. Nauk.- Techn. - Alternatywne źródła zaopatrzenia Wrocławia w wodę, Wrocław: 25-31.
• FELTER A. & NOWICKI Z. 1997 - Tryt - bezpośredni wskaźnik niskiej wrażliwości warstwy wodonośnej na antropopresję. Prz. Geol., 45: 862-864.
• GURWIN J. & LUBCZYŃSKI M. 2005 - Modeling of complex multi-aquifer systems for groundwater resources evaluation - Świdnica study case (Poland). Hydrogeology Journal, 13: 1431-2174 (Paper) 1435-0157 (Online) DOI: 10.1007/s10040-004-0382-9.
• KLECZKOWSKI A. S. & RÓ¯KOWSKI A. (red.) 2002 - Słownik hydrogeologiczny. Wydawnictwo TRIO, Warszawa.
• KRAWCZYK J. & DENDEWICZ A. 1997 - Zawodnienie i zbiorniki wód podziemnych trzeciorzędowej niecki wrocławskiej. VIII Współ. Probl. Hydrogeol., Kielce: 353-355.
• KRYZA H., KRYZA J., POPRAWSKI L. & STAŚKO S. 1987 - Geogeniczne i antropogeniczne zmiany składu wód podziemnych w zlewni Bystrzycy. Przew. 58 Zjazdu Pol.Tow. Geol., Wałbrzych: 246-251.
• KRYZA J., POPRAWSKI L. & STAŚKO S. 1989 - Główne zbiorniki wód podziemnych w rejonie wrocławskim - koncepcja optymalnego zagospodarowania i aktywnej ochrony. [W:] Konf. Naukowo- Techniczna. "Alternatywne źródła zaopatrzenia Wrocławia w wodę", Wrocław: 33-38.
• KRYZA J. 1995a - Wody podziemne i problemy ochrony środowiska bloku przedsudeckiego. Przew. 66 Zjazdu Pol. Tow. Geol., Wrocław: 41-57.
• KRYZA J. 1995b (red.) - Warunki hydrogeologiczne w rejonie zbiornika retencyjnego Mietków w dorzeczu Bystrzycy i ich zmianypod wpływem antropopresji. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Pr. Geol. Miner., 35: 1-105. Wrocław.
• MACIOSZCZYK A. 1987 - Hydrogeochemia. Wyd. Geol.
• MACIOSZCZYK A. 1990 - Tło i anomalie hydrogeochemiczne. Metody badania oceny i interpretacji, Wydawnictwo SGGW-AR, Warszawa.
• MACIOSZCZYK A. & DOBRZYŃSKI D. 2002 - Hydrogeochemia strefy aktywnej wymiany wód podziemnych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• MATSCHULLAT J., OTTENSTEIN R. & REIMANN C. 2000 - Geochemical background - can we calculate it? Environmental Geology, 39: 990-1000. Spinger-Verlag
• MICHNIEWICZ M., MROCZKOWSKA B. & WOJTKOWIAK A. 1981 - Mapa Hydrogeologiczna Polski 1: 200 000, Arkusz: 54 - Wałbrzych. Wyd. Geol.
• NEWCOMB W. D. & RIMSTIDT J. D. 2002 - Trace element distribution in US groundwaters: a probabilistic assessment using public domain data, Applied Geochemistry, 17: 49-57.
• NIELSEN D. M. (red.) 1991 - Practical handbook of groundwater monitoring. Lewis Publ., Chelsea, USA.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska nr 32 z dn. 11.02.2004 r. - W sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitotringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia nr 937 z dn. 19.11.2002 - Wymagania fizykochemiczne, jakim powinna odpowiadać woda przeznaczona do picia przez ludzi.
• RZONCA B., BUCZYŃSKI S., MAKARCZUK M., MARKIEWICZ T., OKRAJ K. & TYTŁAK G. 2004 - Wody w otoczeniu Jaskini Radochowskiej (Góry Złote, Sudety). Prz. Geol., 52: 675-682.
• STAŚKO S. 1996 - Wody podziemne w skałach krystalicznych na podstawie badań wybranych obszarów Sudetów polskich. Acta Univ. Wratisl., 1870. Pr. Geol.-Miner., 53: 1-85.
• SZCZEPAŃSKA J. & KMIECIK E. 2005 - Ocena stanu chemicznego wód podziemnych w oparciu o wyniki badań monitoringowych, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Kraków.
• WITCZAK S. & ADAMCZYK A. 1995 - Katalog wybranych fizycznych i chemicznych wskaźników zanieczyszczeń wód podziemnych i metod ich oznaczania, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa.
• ZDECHLIK R. & KANIA J. 2003 - Tło hydrogeochemiczne i rozkład stężeń jonów wskaźnikowych w rejonie złoża Bełchatów. Współ. Prob. Hydrogeol., 11: 327-334.