Zróżnicowanie petrograficzne i mineralne równowiekowych glinmorenowych z wybranych obszarów Niżu Polskiego

• Autorzy: Kenig K.

Warianty tytułu

EN

Petrographic and mineralogical diversity of the same age tills in the selected areas of the Polish Lowlands

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Petrographic and mineralogical parameters of tills were studied in the region of Piła (NW Poland), Olsztyn (NE Poland) and Siedlce (E Poland). Lithostratigraphic zonation is introduced, based on values of petrographic coefficients. Petrographic parameters and heavy mineral com position of the tills differ between studied areas. Tills from the Piła region contain more resistant minerals (49.60–1.2%), then non-resistant ones (21.9–46.2), while similar characteristics are typical only for the lower strata in the Olsztyn area. Also the glauconite content var ies marekedly, from 0.6 % near Piła to 6 % near Olsztyn. The carbonate minerals are more abundant in the Olsztyn region (2.2–23.2%) than in the Piła area (1.3–7.1%). In all lithostratigraphic horizons of the Olsztyn region, the transparent minerals predomiate over the opaque minerals. This tendency is less obvious in the Piła region (except for two horizons). Lower and upper lithostratigraphic zones, equivalent to Pleistocene chronostratigraphic stages, were recognized in borecore sections from the study areas.

Słowa kluczowe

PL

glina morenowa; współczynniki petrograficzne; minerały ciężkie; chronostratygrafia; Niż Polski; Polska

EN

till; petrographic composition; heavy mineral composition; chronostratigraphy; Polish Lowland; Poland

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2004
• Tom: Vol. 52, nr 4
• Strony: 325--330
• Opis fizyczny: bibliogr. 23 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kenig K.

• Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa,

Bibliografia

• 1. CZERWONKA J. A. & KRZYSZKOWSKI D. 1994 - Pleistocene stratigraphy and till petrography of the Central Great Poland Lowland, Western Poland. Folia Quater., 65: 7-71.
• 2. GRONKOWSKA B. & KENIG K. 1974 - Profil glin zwałowych w Szwajcarii koło Suwałk. Zesz. Nauk. UAM, Geografia, 10; Poznań: 137-147.
• 3. IŁASZEWSKI W. & RACINOWSKI R. 1979 - Efektywność stratyfikacji glin zwałowych na podstawie badań minerałów ciężkich. Pr. Nauk. Polit. Szcz. Geotechnika i Geologia, 97: 44-68.
• 4. KENIG K. 1991 - Litostratygrafia poziomów glin morenowych w profilach wierniczych Pojezierza Suwalskiego. [W:] Geneza, litologia i stratygrafia utworów czwartorzędowych, A. Kostrzewski (red.), Geografia, 50: 457-470.
• 5. KENIG K. 1998 - Petrograficzne podstawy stratygrafii glin morenowych Polski północno-wschodniej. Biul. Państw. Inst. Geol., 380: 1-99.
• 6. KENIG K. 1999 - Analiza minerałów ciężkich. [W:] Metodyka opracowania Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1 : 50 000, L. Marks, A. Ber (eds.). Państw. Inst. Geol.
• 7. KENIG K. 2002 - Litopetrografia glin morenowych rejonu Piły. [W:] Plejstocen Pomorza Środkowego i strefa marginalna lobu Parsęty. IX Konferencja Stratygrafia plejstocenu Polski, Borne Sulinowo, 3-7 września 2002 r.: 27-28
• 8. KENIG K. 2003a - Mineralogical features of tills from Western and eastern part (lobes) of the Scandinavian ice sheet in the Polish Lowland (Poland). International Symposium on Human Impact and Geological Heritage. Excursion Guide and Abstracts. 12-17 May 2003, Tallinn, Estonia: 80-81.
• 9. KENIG K. 2003b - Badania składu petrograficznego frakcji żwirowej (5-10 mm) glin morenowych. [W:] Analizy sedymentologiczne osadów glacigenicznych, M. Harasimiuk, R. Terpiłowski (eds.). Wyd. UMCS Lublin: 33-47.
• 10. KENIG K. 2003c - Zróżnicowanie petrograficzno-mineralne równowiekowych glin morenowych Na Niżu Polskim (wybrane przykłady). [W:] Konf. Nauk. Cechy litologiczne plejstoceńskich glin morenowych źródłem informacji stratygraficznych i paleogeograficznych, 21-22 listopada 2003, Warszawa: 17-18.
• 11. KENIG K. 2003d - Gliny morenowe na Niżu Polskim z wykorzystaniem badań litologicznych wykonanych do Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1 : 50 000. CAG Państw. Inst. Geol., nr arch. 2300/2003.
• 12. MASŁOWSKA M. 1999 - Charakterystyka litologiczna glin zwałowych rejonu północno-zachodniej Polski. Prz. Geol., 47: 920-926.
• 13. MOJSKI J.E. 1988 - O zmianach klimatu podczas czwartorzędu. [W:] Przemiany środowiska geograficznego w Polsce, L. Starkel (red.). Wszechnica PAN, Ossolineum, Wrocław: 25-44
• 14. RACINOWSKI R. 1969 - Badania granulometryczne i mineralno-petrograficzne glin zwałowych Polski Wschodniej. Biul. Inst. Geol., 220: 289-317.
• 15. RACINOWSKI R. 1995 - Analiza minerałów ciężkich w badaniach osadów czwartorzędowych Polski. [W:] Badania osadów czwartorzędowych. Wybrane metody i interpretacja wyników. E. Mycielska-Dowgiałło (red.), J. Rutkowski: 151-166.
• 16. RACINOWSKI R. 1999 - Wkład profesora Jana Trembaczowskiego w opracowanie metodyki standardowych badań petrograficznych frakcji żwirowej osadów glacjalnych Polski. [W:] 25 lat Ośrodka Geograficznego w Uniwersytecie Śląskim, Pamięci prof. J. Trembaczewskiego, A. T. Jankowski (red.), T. Szczypek. Wyd. WNoZ UŚl., Sosnowiec: 23-29.
• 17. RACINOWSKI R. & SOCHAN A. 1981 - Próba charakterystyki litostratygraficznej osadów plejstoceńskich północnej części Pobrzeża Szczecińskiego. Pr. Nauk. Polit. Szcz., 128: 1-110.
• 18. RZECHOWSKI J. 1971 - Granulometryczno-petrograficzne własności glin zwałowych w dorzeczu środkowej Widawki. Biul. Inst. Geol., 54: 111-115.
• 19. RZECHOWSKI J. 1977 - Main lithotypes of tills in the Central Polish area. Biul. Inst. Geol., 305: 31-43
• 20. RZECHOWSKI J. 1982 - Dependence of till lithology on properties of a local Quaternary bedrock in Central Poland. Biul. Inst. Geol., 343: 111-134.
• 21. TREMBACZOWSKI J. 1967 - Granulometryczno-petrograficzna charakterystyka glin zwałowych Wysoczyzny Północnokonińskiej. Pr. Inst. Geol., 48: 147-158.
• 22. ZABIELSKI R., LISICKI S., KENIG K. & GRONKOWSKA-KRYSTEK B. 1998 - Istota badań petrograficzno-litologicznych i ich rola w stratygrafii - dyskusja. Prz. Geol., 46: 1282-1285.
• 23. ZNOSKO J. 1998 - Tectonic Atlas of Poland. Państw. Inst. Geol.