Odporność na pękanie a właściwości dynamiczne piaskowców krośnieńskich z Mucharza

• Autorzy: Dziedzic A.

Warianty tytułu

EN

Fracture toughness and dynamic properties in the Krosno sandstones of Mucharz

• Konferencja: Geotechnika w budownictwie i górnictwie: XXVIII Zimowa Szkoła Górotworu i Geoinżynierii, Szklarska Poręba, 13-18 marca 2005
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono obserwowany w badaniach laboratoryjnych związek odporności na pękanie z prędkością rozchodzenia się fal ultradźwiękowych w wybranych skałach fliszowych. Zależność taka związana jest z anizotropią strukturalną badanych piaskowców krośnieńskich z Mucharza. Wyniki nieniszczących badań ultradźwiękowych wskazują kierunki bardziej podatne na pękanie. Jako ilościową miarę tej podatności zastosowano wartości wskaźnika odporności na pękanie w warunkach rozciągania (Kic). Parametr ten oznaczono przy zastosowaniu zalecanej przez ISRM, specjalistycznej metody chevron bend, stosując różne warianty obciążeń. Wyniki badań wskazują na zależność między uzyskiwanymi wartościami prędkości propagacji fali podłużnej (Vp) a odpornością na pękanie wyrażoną wskaźnikiem Kic

EN

This paper presents relationship between fracture toughness and velocity of ultrasonic waves in selected flisch rocks observed in laboratory researches. This relationship is a result of structural anisotropy of Krosno Sandstones of Mucharz. The results of nondestructive ultrasonic tests show directions more susceptible on cracking. Values of fracture toughness factor in extension conditions were used as a quantitative measure of this susceptibilities. This parameter was measured by using chevron bend method (recommended by ISRM) with different variants of loads. Results of this investigations present relationship between ultrasonic waves velocity (Vp) and values of fracture toughness (Kic).

Słowa kluczowe

PL

odporność na pękanie; anizotropia; właściwości dynamiczne; prędkość fali podłużnej; piaskowce krośnieńskie

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Instytutu Geotechniki i Hydrotechniki Politechniki Wrocławskiej. Konferencje
• Rocznik: 2005
• Tom: Vol. 75, nr 41
• Strony: 101--108
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys.

Twórcy

autor

Dziedzic A.

• Uniwersytet Warszawski, Zakład Geomechaniki

Bibliografia

• Barker L.M.: Theory for determining KIc from small, non-LEFM specimens, supported by experiments on aluminum. International Journal of Fracture, 1979, vol. 15, no 6.
• Dziedzic A.: Nowa metoda badania kruchego pękania skał. Przegląd Geologiczny, 1999, vol. 47, nr 10.
• Dziedzic A.: Ocena anizotropii na pękanie na przykładzie piaskowców krośnieńskich z Mucharza (Beskid Mały). Praca doktorska, Archiwum Wydziału. Geologii UW, Warszawa, 2002.
• Dziedzic A.: Kierunkowa zmienność Klc w piaskowcach krośnieńskich z Mucharza. Geotechnika i budownictwo specjalne 2004. Materiały XXVII Zimowej Szkoły Mechaniki Górotworu, Zakopane 2004.
• ISRM: Suggested Methods for Determining the Fracture Toughness of Rock. Commission on Testing Methods, 1988.
• ISRM: Suggested Methods for Determining Mode 1 Fracture Toughness Using Cracked Chevron Notched Brazilian Disc, 1995.
• Karska Z.: Geologiczno-inżynierska ocena własności wytrzymałościowych i akustycznych skał otaczających złoże barytu w kopalni „Stanisławów” w Górach Kaczawskich. Praca doktorska. Archiwum Wydziału Geologii UW, Warszawa, 1987.
• Karska Z., Pinińska J.: Uproszczona kontrola parametrów sprężystości skał przy zastosowaniu zasady propagacji fali ultradźwiękowej wzdłuż pręta. Badania geologiczno-inżynierskie w górnictwie, Materiały konferencji, Kraków, 1982.
• Nowakowski A.: Porównanie wyników badań laboratoryjnych statycznych i dynamicznych stałych sprężystości skał z kopalni „Jasmos”. Geotechnika i budownictwo specjalne 2004. Materiały XXVII Zimowej Szkoły Mechaniki Górotworu, Zakopane 2004.
• Pilecki Z.: Badania jakości górotworu za pomocą metody sejsmicznej w budownictwie tunelowym. Geotechnika i budownictwo specjalne 2004. Materiały XXVII Zimowej Szkoły Mechaniki Górotworu, Zakopane 2004.
• Pinińska J.: Zastosowanie ultradźwięków do oceny wytrzymałości skał. Technika Poszukiwań Geologicznych, 1981, No. 4.
• Pinińska J., Płatek P.: Badania ultradźwiękowe w ocenie wytrzymałości skał. Górnictwo Odkrywkowe. 2002, nr 2/3.
• Swanson P.L.: Subcritical crack growth and other time- and environment-depended behaviour in cristal rocks. J. Geoph. Res., 1984, B6.
• Thiel K.: Mechanika skał w inżynierii wodnej. PWN, Warszawa, 1980.