Francuska ekspertyza z XVIII wieku dotycząca ponownego uruchomienia kopalni olkuskich

• Autorzy: Tarkowski R.

Warianty tytułu

EN

The french eighteenth century opinion on reopening the mines near Olkusz

• Konferencja: Dziedzictwo i historia górnictwa oraz możliwości wykorzystania pozostałości dawnych robót górniczych. Lądek Zdrój, 21-23 kwietnia 2005 r.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono francuskojęzyczny rękopis Mémoires sur les mines d'Olkusz, pochodzący z Archiwum Institut de France w Paryżu. Dotyczy on dziejów kopalnictwa rud ołowiu i srebra w okolicach Olkusza. Jego autorem jest dyplomata francuski P.M. Hennin, który w latach 50. i 60. XVIII wieku przebywał w Polsce. W memoriale przedstawiono: dawny stan kopalń, przyczyny ich upadku, dochody jakie przynosiły kopalnie, możliwość osiągnięcia zysków w przypadku ponownego uruchomienia kopalń oraz propozycję jak można by przeprowadzić odnowienie kopalń. Przetłumaczony na język polski tekst ostatniej części memoriału zamieszczono w artykule. Wskazano na związki P.M. Hennina z geologiem francuskim J.-E. Guettard, autorem pierwszej mapy geologicznej Polski, który w tym samym okresie prowadził badania geologiczne w Polsce.

EN

The article presents a French manuscript from XVIII century Mémoires sur les mines d'Olkusz, which was found in Institut de France archives in Paris. It describes the history of lead and silver mining near Olkusz. The author of the manuscript is a French diplomat P.M. Hennin, who stayed in Poland in fifties and sixties of XVIII century. The memorial presents: the mines' state, the reasons of their failure, profits from mines, possible profits after restarting the mines and proposal how to renovate the mines. The las part of the memorial translated to Polish is also presented in the article. The author of the article indicate; the relations between P.M. Hennin and J.-E. Guettard, who is the author of the first map of Poland and who conducted geological research in Poland at the same time.

Słowa kluczowe

PL

kopalnie ołowiu; Hennin; Guettard; górnictwo; XVIII w.; Olkusz

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje
• Rocznik: 2005
• Tom: Vol. 111, nr 43
• Strony: 215--222
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz.

Twórcy

autor

Tarkowski R.

• Wydział Geograficzno-Biologiczny Akademii Pedagogicznej w Krakowie

Bibliografia

• [1] DICTIONAIRE DE BIOGRAHIE FRANÇAISE, t. 17, Paris VI, Librerie Letouzey et Ané, 1989, 922-923.
• [2] GUETTARD J.-E., Mémoire sur la nature du terrain de la Pologne et des minéraux qu'il renferme, Première partie, Mémoires de l'Académie Royale des Sciences, 64, 1764a, 234—257.
• [3] GUETTARD J.-E., Mémoire sur la nature du terrain de la Pologne et des minéraux qu 'il renferme, Seconde partie, Mémoires de I' Académie Royale des Sciences, 64, 1764b, 293—336.
• [4] Kopalnie srebra w Olkuszu, Zbieracz Literacki, (autor tłumaczenia anonimowy), 1838, 161—165.
• [5] ŁABĘCKI H., Górnictwo w Polsce. Opis kopalnictwa i hutnictwa polskiego pod względem technicznym, historyczno-statystycznym i prawnym, t. 1 i 2, Warszawa, 1841.
• [6] MOLENDA D., WOŁOSZYŃSKI R.W., Memoriał P.M. Hennina o górnictwie olkuskim w połowie XVIII wieku. Studia z Dziejów Górnictwa i Hutnictwa, 9: 1965, 47—69.
• [7] Nouvelle biographie generale depuis les temps les plus recules jusqu 'à nos jours, t. 24, Paris, Firmin Didot Frères, Fils et Cie, 1861, 6.
• [8] TARKOWSKI R., Kopalnie olkuskie w zapiskach francuskiego przyrodnika J.-E. Guettard z drugiej połowy XVIII wieku, Przegląd Górniczy nr 12, 2004, 56—61.
• [9] TARKOWSKI R., Nowe materiały dotyczące podróży przyrodnika francuskiego J.-E. Guettarda do Polski (1760-1762), Przegląd Geologiczny nr 1, 2005, 41-46.
• [10] WÓJCIK Z., Poglądy Jean-Etienne Guettarda na genezę i metody poszukiwań soli kamiennej, Pr. Muz. Ziemi, 1977, 27, 1-25.
• [11] WÓJCIK Z., Znajomość ważniejszych kopalin na ziemiach polskich w epoce Oświecenia, Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 1992, 37 (2), 33-65.
• [12] WOŁOSZYŃSKI R.W., Sprawy polskie w pismach i działalności P. M. Hennina, Przegląd Historyczny, 1961, 52, 213-229.
• [13] WOŁOSZYŃSKI R. W., Wokół autorstwa kilku dzieł francuskich o Polsce z polowy XVIII w., (Dyplomata L.A. Duperron de Castéra, tajemniczy Jonsac, J.-E. Guettard, P.M. Hennin), Przegląd Historyczny, 1964, 55, 223-235.